Podatek cukrowy wejdzie od nowego roku. Ile więcej zapłacimy za napoje? Można to policzyć samemu

FLESZ - Nowy szczep koronawirusa. Zakaz lotów z Wielkiej Brytanii

Omni Calculator to krakowski start-up umożliwiający obliczenie wielu nietypowych wartości. Tym razem jego twórcy, Joanna Michałowska i Julia Żuławińska, wzięli pod lupę podatek cukrowy. Dzięki kalkulatorowi można obliczyć, o ile więcej, np. w skali roku, zapłacimy za spożywanie wybranych napojów słodzonych (i nie tylko). Każdy z nas może wykonać samodzielne obliczenia.

Podatek cukrowy przewidujący nałożenie dodatkowych opłat na sprzedaż słodzonych napojów i alkoholu sprzedawanego w opakowaniach o objętości mniejszej niż 300 ml wejdzie w Polsce w życie 1 stycznia 2021 roku.

Przykładowo, jeśli będziemy trzy razy w tygodniu kupować litrową butelkę popularnego napoju, to w skali roku będzie nas to teraz kosztowało ponad 137 zł więcej, niż obecnie. Co więcej, w tym czasie spożyjemy ponad 13 tys. kalorii, w ogromnej mierze do niczego nam niepotrzebnych.

Dlatego twórcy Omni Calculatora zachęcają do rezygnacji z cukru. Korzyści będą nie tylko finansowe, ale przede wszystkim zdrowotne.

Cukier jako produkt spożywczy ma stosunkowo niską wartość odżywczą, natomiast wysoką wartość energetyczną. Oznacza to, że dostarcza dużo energii - kilokalorii (około 400 kcal w 100 g), natomiast nie zawiera praktycznie żadnych witamin i składników mineralnych.

Właśnie z tego powodu mówimy, że "cukier to źródło pustych kalorii", natomiast zalecenia żywieniowe określają, że jego spożycie nie powinno przekraczać 10 proc. całkowitej energii z diety. Tymczasem Polacy spożywają go co najmniej dwa razy więcej, niż rekomendują eksperci! Nadmierne spożycie cukru powoduje między innymi próchnicę zębów, i co bardzo istotne - znacząco zwiększa ryzyko nadwagi i otyłości.

Czym jest podatek cukrowy?

Według definicji podatek cukrowy to podatek akcyzowy nakładany na sprzedaż napojów słodzonych cukrem lub innych produktów z wysoką zawartością cukru. Jego wprowadzenie ma na celu ograniczenie dużego spożycia tych produktów spożywczych i uniknięcie negatywnych konsekwencji zdrowotnych z tym związanych, m.in. otyłości czy innych chorób cywilizacyjnych.

Podatek cukrowy w Polsce zakłada nałożenie dodatkowej opłaty od słodzonych napojów i alkoholu sprzedawanego w opakowaniach o objętości mniejszej niż 300 ml. Głównym celem wprowadzenia podatku cukrowego jest promocja prozdrowotnych wyborów konsumentów. Środki uzyskane z podatku będą trafiać do gmin i Narodowego Funduszu Zdrowia i będą przeznaczane na edukację prozdrowotną, a także profilaktykę pierwotną otyłości i uzależnień.

Efekty wprowadzenia podatku cukrowego będą widoczne po pewnym czasie, najprawdopodobniej po kilku latach. Przewidywane korzyści obejmują:

• zahamowanie trendu wzrostowego częstości występowania nadwagi i otyłości, a także ich powikłań (m.in. chorób metabolicznych, chorób układu krążenia, nowotworów dietozależnych),
• zmniejszenie kosztów leczenia przewlekłych chorób cywilizacyjnych,
• zwiększenie asortymentu żywności o obniżonej zawartości cukru na rynku.

Twórcy Omni Calculatora zwracają uwagę, że kraje, które wprowadziły podatek cukrowy, mogą pochwalić się prozdrowotnymi efektami. Przykładowo w Meksyku po wprowadzeniu podatku cukrowego zaobserwowano 6,3-procentowy spadek sprzedaży napojów słodzonych, natomiast sprzedaż wody wzrosła o 16,2 proc. Po wprowadzeniu podatku cukrowego w Kalifornii (USA), konsumpcja słodzonych napojów wśród osób mniej zamożnych zmalała o 21 proc., natomiast wody wzrosła o 63 proc. Analiza danych 13 różnych badań przeprowadzona w 2017 roku wykazała, że wprowadzenie podatku cukrowego zwykle wiąże się z korzyściami zdrowotnymi, jednak efekty mogą się różnić w zależności od regionu i konstrukcji prawa.