Ustawa SUP i co dalej?
W styczniu i lipcu 2024 roku w Polsce zaczęły obowiązywać kolejne założenie ustawy SUP (od Single Use Plastics) dotyczącej opakowań plastikowych jednorazowego użytku. Producenci są aktualnie zobowiązani między innymi do odprowadzania opłaty opakowaniowej za produkty wprowadzone na rynek, informowania konsumentów o szkodliwym wpływie na środowisko opakowań jednorazowego użytku i ponoszenia kosztów utylizacji takich opakowań. Najbardziej widoczną zmianą, niejako symbolem nowych przepisów, stały się nakrętki trwale przytwierdzone do plastikowych butelek o pojemności poniżej 3 litrów, za których brak przedsiębiorstwa muszą płacić kary.
Warto pamiętać, że ustawa SUP to tylko część prawodawstwa, do którego wprowadzenia UE zobowiązuje kraje członkowskie. W kolejce znajdują się między innymi Dyrektywa ramowa w sprawie odpadów przenosząca na producentów odpowiedzialność za odbiór, recykling i utylizacji produktów, a także Dyrektywa w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR), która z założenia podniesie poziom recyklingu i ponownego wykorzystania tychże odpadów. Niestety dokumenty te wciąż nie doczekały się implementacji w polskim prawie.
ROP w polskiej legislacji, czyli czego oczekują producenci
Z raportu „Dialog Społeczny w Gospodarce Obiegu Zamkniętego”, opublikowanego przez pracodawców RP wynika, że brak systemu ROP w Polsce szkodzi działalności 90% przedsiębiorstw, których przedstawiciele brali udział w ankiecie. Projekt takiego systemu zaproponowany przez prawodawców w 2022 roku spotkał się z negatywnym przyjęciem ze względu na wysoki poziom obciążenia finansowego przedsiębiorców.
Z punktu widzenia polskich firm z pewnością optymalny byłby system stwarzający producentom zachęty do redukcji strumienia odpadów i wprowadzania na rynek opakowań, które nadają się do ponownego przetworzenia. Ponad 50% przebadanych przedsiębiorców optuje za systemem kosztowo jak najniższych kosztach, blisko 27% jest w stanie ponieść odpowiedzialność finansową, natomiast blisko 22% chciałoby, aby system ROP dbał o dostęp do surowców produkcyjnych.
Dopóki nowe przepisy nie trafią do polskiego systemu prawnego przedsiębiorcy wciąż mają szansę pozytywnie wpłynąć na jego kształt poprzez dialog społeczny.
