Coraz częściej słychać głosy, że Gospodarka Obiegu Zamkniętego (GOZ) to wielka szansa dla naszej planety.
W naturze człowieka leży rozwój i dążenie do dobrobytu. Ale czy możliwy jest nieskończony rozwój? Myślę, że jego granice wyznaczają zasoby naturalne Ziemi. Nie możemy jako społeczeństwo bez końca eksploatować dóbr przyrody, wytwarzać rosnących ilości śmieci oraz zanieczyszczeń. Pewnym rozwiązaniem tych problemów może być Gospodarka Obiegu Zamkniętego.
Dzięki GOZ możemy zadbać o zrównoważony rozwój. To dlatego że cyrkularne modele biznesowe pozwalają na racjonalne wykorzystanie dóbr, które już wytworzyliśmy, a także na ograniczenie powstawania odpadów. Najprościej mówiąc: GOZ pozwala na dalszy postęp, przy jednoczesnym zachowaniu dobrostanu środowiska naturalnego.
Czym jest GOZ w praktyce?
GOZ to przede wszystkim niemarnowanie i nieszkodzenie środowisku. Gospodarka Obiegu Zamkniętego, zwana także cyrkularną, jest zaprzeczeniem liniowego modelu ekonomicznego, który w skrócie można przedstawić za pomocą schematu: „weź-użyj-wyrzuć”. W GOZ - dzięki ekoprojektowaniu, zrównoważonej produkcji, dzieleniu się, pożyczaniu, ponownemu użyciu, odnawianiu i recyklingowi - maksymalnie wydłuża się życie produktów. Ponieważ wykorzystuje się je tak długo, jak jest to możliwe, a potem odzyskuje się z nich wszystko co cenne, by użyć te zasoby ponownie w produkcji.
Samo wytwarzanie również oparte jest o zamknięte cykle. W takim procesie odzyskuje się energię, wodę czy odpady poprodukcyjne i powtórnie wykorzystuje. Zgodnie z założeniami, które promuje GOZ, podczas produkcji niezbędne jest ograniczanie śladu środowiskowego, używanie odnawialnych materiałów oraz projektowanie produktów tak, by były one trwałe, proste w utrzymaniu, możliwe do odnowienia albo naprawy, a po całkowitym zużyciu łatwe do ponownego przetworzenia. Aby ten system działał efektywnie, musimy jako konsumenci pamiętać o prawidłowym sortowaniu odpadów, zaś producenci ograniczyć ilość ich wytwarzania. Przełoży się to nie tylko na korzyści dla środowiska, ale i dla portfela każdego z nas.
Konkurs „GOZ Lider Małopolski” organizowany jest już po raz czwarty. Czy od pierwszej edycji bardzo zmieniła się świadomość ekologiczna Małopolan?
Coraz rzadziej skrót „GOZ” wymaga rozwinięcia. Przedsiębiorcy z naszego regionu doskonale zdają sobie sprawę, że przyszłość biznesu jest nierozerwalnie związana z przyszłością środowiska naturalnego. M.in. dlatego tak chętnie sięgają po środki na ekoinwestycje z Funduszy Europejskich, a nasze województwo przoduje w rozwoju zielonej infrastruktury i nowych technologii, które wspierają GOZ.
Również po rosnącej rok do roku liczbie i jakości zgłoszeń do konkursu „GOZ Lider Małopolski” widać, że mieszkańcy regionu coraz częściej wdrażają idee cyrkularnej gospodarki - w pracy, w szkole, w działalności społecznej.
Po raz pierwszy zapraszamy do konkursu również organizacje pozarządowe (NGO). Fakt ten świadczy o tym, że ekologia zagościła w każdej dziedzinie życia?
Zdajemy sobie sprawę z tego, że skuteczność wdrażania modeli GOZ zależy od zaangażowania wielu grup społecznych, stąd też do każdej edycji zapraszamy nowych uczestników. W tym roku, oprócz przedsiębiorców i uczniów szkół ponadpodstawowych, udział wezmą małopolskie organizacje pozarządowe, które mogą pochwalić się realizacją ciekawych inicjatyw w obszarze gospodarki o obiegu zamkniętym. Projekty podejmowane przez NGO-sy często w przystępny sposób angażują lokalne społeczności w osiąganie wspólnego celu. W tym przypadku pokazując np. jak nie marnować żywności, wykorzystać surowce, które chcieliśmy wyrzucić do śmietnika, czy też naprawić sprzęt, który na co dzień używamy w domu. Niech zachętą do udziału w konkursie będzie również nagroda finansowa w wysokości 5000 zł, którą zwycięska organizacja będzie mogła przeznaczyć na realizację kolejnej inicjatywy GOZ.
Województwo Małopolskie jest liderem krajowym w zakresie ochrony środowiska. Co obecnie jest Pana priorytetem?
Działania na rzecz czystego powietrza to niełatwe, lecz niezbędne przedsięwzięcia. Od wielu lat w Małopolsce podejmujemy szereg kroków, które mają na celu poprawę jakości środowiska. Realizujemy projekty zintegrowane LIFE, które skupiają się nie tylko na poprawie jakości powietrza, ale i promowaniu odnawialnych źródeł energii.
Już dziś widzimy, że kolejne województwa implementują rozwiązania, które się u nas sprawdziły, a Małopolska otrzymuje wiele nagród za realizowane projekty środowiskowe. To rzeczywiście stawia nasz region w roli krajowego lidera w zakresie ochrony środowiska. Zależy mi na tym, żeby ten bardzo dobry trend podtrzymać. Dlatego stawiam na realizację odważnych celów środowiskowych, w tym także tego, zakładającego transformację małopolskiej gospodarki w kierunku GOZ.
Na jakie inicjatywy w tej edycji konkursu czeka Pan najbardziej?
Wierzę, że, jak co roku, małopolscy przedsiębiorcy zaprezentują swoje innowacyjne podejście do działalności gospodarczej z uwzględnieniem GOZ, udowadniając, że biznes oraz ochrona środowiska naturalnego mogą iść w parze. W tej edycji liczę na to, że dopiszą nasze małopolskie szkoły - licea, technika, szkoły branżowe, centra kształcenia zawodowego. Uczniowie, wiedzą, jak ważne są proekologiczne postawy i chętnie angażują się w różnego rodzaju kiermasze, zbiórki, warsztaty. Wiem, że swoim zapałem i aktywną postawą mogą zarazić niejednego dorosłego. Warto wspomnieć, że na nich również czeka nagroda finansowa. Serdecznie zapraszam nowych uczestników, tj. organizacje pozarządowe - m.in. fundacje, stowarzyszenia, kluby osiedlowe, koła gospodyń wiejskich do udziału w konkursie. Dziękuję za wszystkie inicjatywy i zapraszam do wysyłania zgłoszeń i wspólnego działania!
Zobacz specjalną publikację z zeszłorocznego konkursu:
Zobacz relację z zeszłorocznej edycji konkursu:
Główni partnerzy konkursu:
