Tłusty czwartek 2025. Kiedy wypada, skąd tradycja i czym zastąpić tradycyjne pączki?

Mianem karnawału określa się okres od święta Trzech Króli do Środy Popielcowej. Kiedyś nazywany był zapustami, mięsopustem, ostatkami czy karnawałem. Sama nazwa "karnawał" wywodzi się od włoskiego słowa "carnevale" a to skalda się z dwóch słów łacińskiego pochodzenia "carne" i "vale", które w tłumaczeniu oznaczają "pożegnanie mięsa". Wiązało się to z nadchodzącym postem i rezygnacją z jedzenia mięsa w tym okresie. Dlatego też początkowo pączki przypominały raczej bułeczki wypełnione smalcem, czy słoniną.

Dopiero później paczki zaczęły przyjmować bardziej słodką formę. Ciasto zamieniono na znacznie lżejsze, a nadzienie ze słonego zamieniło się w słodkie.

W Małopolsce tłusty czwartek niegdyś nazywano "babskim combrem" co wiąże się z bardzo ciekawą legendą. Według niej nazwa ta wywodzi się od nazwiska krakowskiego burmistrza czy też wójta Combra - który był zły i niedobry szczególnie dla kobiet, które były znienawidzone przez niego przez głośne handlowanie na krakowskim Rynku. Według legendy Comber tuż przed środą popielcową zachorował i zmarł. Ta informacja szybko obiegła Kraków, co uszczęśliwiło wielu jego mieszkańców - szczególnie kobiety, które postanowiły co roku świętować ten dzień - stąd też wywiodła się nazwa - "babski comber".

Tłusty czwartek jest świętem ruchomym przez co nie ma swojej stałej daty. Jak jednak wyliczyć kiedy wypada ten dzień? Tłusty czwartek w kalendarzu chrześcijańskim wypada zawsze w ostatni czwartek przed wielkim postem, czyli 52 dni przed Wielkanocą. Wielkanoc natomiast przypada zawsze w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni Księżyca, czyli tej przypadającej po 21 marca. Dlatego też Wielkanoc wypada zawsze pomiędzy 22 marca, a 25 kwietnia. Znając ten schemat łatwo wyliczyć kiedy w danym roku wypada to święto. W 2025 roku tłusty czwartek będziemy świętować 27 lutego.

Kiedyś ten dzień traktowano bardzo poważnie. Według tradycji w tym dniu każdy powinien zjeść przynajmniej jednego pączka, aby nadchodzący rok spędzić w dobrobycie. Dzisiaj jednak większość osób traktuje ten dzień jako okazję do zjedzenia tego słodkiego deseru. Co jednak jeśli nie każdy jest miłośnikiem pączków? Specjalnie dla tych osób niektórzy przygotowują zamienniki, które w tłusty czwartek mogą zastąpić tradycyjne pączki są to np. truffle, gofry, czy babeczki serowe.