Rok 2024 to nowa era w radioterapii
- Mam ogromną satysfakcję oznajmić, że dołączamy do kilku ośrodków w kraju, które oferują pacjentom radioterapię adaptacyjną. Jesteśmy na etapie nowej ery w teleradioterapii, jeśli chodzi o poprawę jakości leczenia jaką możemy zaoferować naszym pacjentom – podkreśla prof. Janusz Ryś, dyrektor krakowskiego oddziału Narodowego Instytutu Onkologii przy ul. Garncarskiej.
To aparat dostosowuje się do pacjenta
Współcześnie stosowana radioterapia opiera się na statycznych technikach gdzie pacjent jest dostosowywany do opracowanego planu leczenia. Teraz, w oparciu o wysokiej jakości obrazowanie i zastosowanie zaawansowanych rozwiązań informatycznych, zespół medyczny będzie precyzyjnie dostosowywał proces radioterapii do aktualnego położenia, kształtu i wielkości guza ze szczególnym uwzględnieniem chwilowego położenia zdrowych narządów. Innymi słowy – dawka promieniowania będzie dobierana w zależności od zmieniających się warunków niemal w czasie rzeczywistym w momencie gdy pacjent znajduje się na stole terapeutycznym.
W Polsce radioterapię adaptacyjną pod kontrolą tomografii komputerowej wprowadziły w tym roku wszystkie trzy oddziały Narodowego Instytutu Onkologii.
Stosowanie techniki adaptacyjnych z pacjentem na stole terapeutycznym wymaga dodatkowego zaangażowania fizyków medycznych oraz lekarzy podczas każdej sesji napromieniania pacjenta realizowanej przez techników elektroradiologii.
Lekarz radioterapeuta podczas każdej sesji terapeutycznej, dostosowuje kontury i faktyczne położenie narządów zdrowych i zmiany nowotworowej. Oczywiście, punktem wyjścia jest plan referencyjny wykonywany tak, jak dotychczas, ale gdy pacjent znajduje się już na stole, konieczne jest wykonanie kolejnych wersji planu leczenia, tak aby odwzorować anatomię pacjenta w trakcie napromieniowania.
- Pacjent leży w tej pozycji terapeutycznej, a plan leczenia i wiązki promieniowania są dopasowywane czyli „adopotowane” do anatomii, która w trakcie leczenia się zmienia z uwagi np. na zmniejszanie objętości guza nowotworowego czy przemieszczanie narządów sąsiednich . To szczególnie ważne w sytuacji, gdy ruchomość sąsiednich, zdrowych narządów (w radioterapii określanych jako „narządy krytyczne”), czyli tych, które chcemy ochronić przed promieniowaniem jest duża - wyjaśnia dr hab. n. med. Tomasz Banaś, prof. NIO-PIB, Zastępca Dyrektora Oddziału ds. Naukowych.
Nowa technika napromieniania opiera się na nowoczesnym systemie do realizacji teleradioterapii Ethos firmy VARIAN, który umożliwia obliczanie dawek niemal w czasie rzeczywistym, a uściślając podczas każdej sesji napromieniania. Tak skonfigurowany system do teleradioterapii oprócz samego akceleratora medycznego obejmuje dedykowany system planowania leczenia, serwery obliczeniowe o dużej mocy obliczeniowej, moduł tomografii rentgenowskiej w technice CBCT oraz oprogramowanie wspierające.
Według WHO około 68% wszystkich pacjentów z nowotworem złośliwym otrzyma radioterapię na pewnym etapie leczenia.
Polacy opracowali lek na śmiertelną chorobę
