Tu czas spędzały pokolenia krakowian. YMCA, MDK, Pałac Młodzieży… Teraz budynek na Krowoderskiej wygląda jak siedem nieszczęść

U zbiegu ulic Krowoderskiej i Biskupiej w Krakowie w latach 1925–1926 został wzniesiony trzypiętrowy budynek. Należał do Young Men”s Christian Associaton (Związek Chrześcijański Młodzieży Męskiej).

To międzynarodowe Stowarzyszenie. Jego głównym celem był harmonijny rozwój fizyczny, umysłowy i duchowy młodzieży. YMCA – organizacja protestancka swoje korzenie posiadała w kulturze brytyjsko-amerykańskiej. Budynek w Krakowie powstał dzięki środkom jakie przekazał amerykański przemysłowiec Sereno Pecka Fenn – prezes YMCA w Cleveland. Jako młody człowiek przebywał w Krakowie.

Projekt gmachu wykonał Wacław Krzyżanowski, natomiast jego wyposażenia o czym się dziś zapomina, zostało sfinansowane z pieniędzy ofiarowanych przez mieszkańców Krakowa podczas szeroko prowadzonej zbiórki.

Choć zewnętrzna forma trzypiętrowego budynku jest niepozorna, nakrytą płaskim dachem, na zdobienie natrafić możemy w parterowej części budynku. W międzyokiennych polach nawiązano do tradycji renesansu a zarazem do modnego w połowie lat 20-tych stylu deco.

Niewielkie rozmiary okien na wyższych kondygnacjach wynikały z tego, że w tej części budynku ulokowano były jednoosobowe pokoje dla młodzieży.

Gmach krakowskiej YMCA był wielofunkcyjny. Obok pokojów administracyjnych, mieszkań uczniów, w budynku znajdowały się nowoczesne pomieszczenia, które służyły do postulowanego przez YMCA rozwoju fizycznego.

Była to m.in. duża sala gimnastyczna o żelbetonowym stropie i co należy podkreślić pierwszy w Polsce kryty basen gdzie obok niecki basenu zaprojektowana została w nim część dla publiczności z 239 miejscami siedzącymi. Budynek YMCA miał własną kotłownię.

W czasie końcowych prac starano się bardzo aby wykończenie i wyposażenie wnętrz było bardzo staranne. Możemy jeszcze dziś zobaczyć w holu budynku marmurowe okładziny ścian, szlachetne lastriko na podłodze. Na klatkach schodowych zachowały się ozdobne poręcze, okładziny. W okolicy basenu zachowały ozdobne kraty, ceramiczne okładziny ścian.

Niektóre elementy dekoracyjne zaprojektował sam Wacław Krzyżanowski.

W czasie okupacji budynek YMCA zajęli niemieccy okupanci.

Rok 1951 jest znamienną datą, kiedy dawną YMCA zostaje przejęta przez ówczesny system edukacyjny i powstaje Młodzieżowy Dom Kultury. Powstają równolegle MDK w Nowej Hucie i na Grzegórzkach.

W budynku przy ul. Krowoderskiej powstają liczne pracownie m.in. modelarska, ślusarska, chemiczna, fotograficzno-filmowa, muzyczne…

W 1959 roku powstaje kino „Zuch” (dziś „Agrafka”) ze szklanym ekranem projekcyjnym. W 50 rocznicę śmierci dr Henryka Jordana w 1957 roku MDK otrzymuje go za patrona.

W latach 60-tych MDK staje się potężną bazą zajęć stałych, w których uczestniczy przeszło 4000 uczestników, stając się jedną z największych placówek tej kategorii w Polsce.

Za wielokulturową działalność, szeroki zakres terytorialny, doświadczoną kadrę pedagogiczną w 1972 roku MDK otrzymuje status Pałacu Młodzieży. W oddziałach funkcjonuje 160 kół i ponad 3000 uczestników.

W 1975 r. powstają tu „Małe Słowianki”

W latach 1989 – 2010 kierowaniem Pałacem Młodzieży obejmuje dr Antoni Weyssenhoff – kawaler „Orderu Uśmiechu”.

Rok 1994 - gmina Kraków przejmuje Pałac Młodzieży, a w roku 2009 następuje przeniesienie działalności Pałacu na ul. Krupniczą.

Dziś trudno odnaleźć ślady międzywojennego splendoru i świetności tego miejsca. Wielobarwne niegdyś, zwłaszcza na parterze, dekoracje przysłania dziś zabrudzona i zniszczona elewacja. Nad głównym wejściem pozostał wykonany w blasze miedzianej napis "Pałac Młodzieży im. dr Henryka Jordana" a na elewacji od strony ul. Krowoderskiej znajduje się mało czytelna tablica fundatora gmachu o treści: Sereno P. Fenn - amerykański Przyjaciel Polski ufundował 1926 r. Gmach Polskiej YMCA w Krakowie.

Gospodarzami budynku, którzy pozwolili nam go zwiedzić są obecnie: Samodzielne Koło Terenowe Nr 64 Społecznego Towarzystwa Oświatowego oraz Społeczna Szkoła Podstawowa nr 4 STO im. Juliusza Słowackiego.

Internetowi oszuści znów w natarciu!