Twierdza Kraków ma być atrakcją

Tak przyszłość Twierdzy Kraków, największej w Polsce i jednej z największych twierdz XIX-wiecznej Europy, widzą jej znawcy, a także planiści. Przygotowując nowe studium zagospodarowania przestrzennego miasta, oparli się na programie ochrony zespołu Twierdzy Kraków, jaki opracowali specjaliści z Politechniki Krakowskiej.

- Twierdza Zamość, Twierdza Przemyśl czy Twierdza Srebrna Góra przyciągają na każdą swoją imprezę 30-50 tysięcy ludzi. Zainteresowanie fortyfikacjami wyszło poza grupę hobbystów, istnieje już militarna turystyka kulturowa. To szansa dla Krakowa - uważa dr Krzysztof Wielgus z Instytutu Architektury Krajobrazu PK, współautor programu ochrony Twierdzy Kraków.

Podkreśla, że Twierdza Kraków to nie tylko prawie 40 znajdujących się na terenie miasta fortów i bastionów, lecz w sumie 141 różnych obiektów: baterii, schronów, mostów. To także zespoły zieleni i przedpola.

Planiści wskazują obszary ochrony i kształtowania krajobrazu warownego. Wprowadzają strefy z ograniczeniami dla przyszłych inwestycji. Część terenów miałaby zostać niezabudowana. Na innych określana ma być wysokość kondygnacji, charakter, a nawet barwa budowli. Chodzi o to, by nowe budynki nie zaburzały widoków z obiektów fortecznych. Również, by nie przysłaniały tych budowli czy dróg rokadowych, które je łączyły. - Choć nie oznacza to, że trzeba zachowywać ogromne przedpola - uspokaja dr Wielgus.

Zasięg obszarów ochrony krajobrazu warownego zaprezentowano radnym z Komisji Planowania. Przewodniczącego tej komisji Grzegorza Stawowego zaniepokoiły rozległe strefy. - Bodzów, Kostrze, Podgórki Tynieckie, Skotniki, otoczenie fortu w Bronowicach - tam są zaznaczone duże obszary, gdzie wykluczamy albo ograniczamy zabudowę. Pakujemy się w poważne odszkodowania dla właścicieli działek - mówi radny.

Planiści odpowiadają, że przedstawili na razie wersję roboczą i zakres stref po dyskusjach może się zmienić.

Krakowskie forty - czym są teraz?

Spośród prawie 40 znajdujących się w Krakowie fortów i bastionów większość, niestety, stoi dziś pusta. W ich przypadku podajemy tylko numer, nazwę i ulicę, przy której się mieszczą.
- Fort 2 Kościuszko (al. Waszyngtona) - siedziba Muzeum Kościuszkowskiego i Radia RMF FM
- Bastion II Kleparz. Dziś mieści się tu klub muzyczny
- Fort 4 Błonia (ul. Piastowska), zniszczony
- Bastion V Lubicz. Ruiny na rondzie Mogilskim
- Fort 7 Bronowice (ul. Rydla), własność wojska
- Fort 8 Łobzów (ul. Radzikowskiego), siedziba hurtowni
- Fort 9 Krowodrza - w dzisiejszym parku Wyspiańskiego
- Fort 10 Prądnik Biały (ul. Wybickiego)
- Fort 12 (IVa) Luneta Warszawska (ul. Kamienna). W czasie okupacji mieściło się tu więzienie gestapo
- Fort 15 Pszorna (al. Jana Pawła II)
- Fort 17 Luneta Grzegórzecka (obok dzisiejszej ul. Skrzatów)
- Fort 31 Benedykt (ul. Rękawka)
- Fort 32 Krzemionki. Zachował się jedynie jego fragment, leży przy siedzibie TVP Kraków
- Fort 33 Krakus - przy kopcu Krakusa, ruiny są dostępne dla zwiedzających
- Fort 38 Śmierdząca Skała (ul. Chełmska)
- Fort 39 Olszanica (ul. Kosmowskiego) - działa tu hotel
- K - fort Bielany lub Krępak (bez numeru), ul. Księcia Józefa
- Fort 41 Bronowice Małe (ul. Tetmajera), własność armii
- Fort 41a Mydlniki (ul. Wieniawy-Długoszowskiego)
- Fort 44 Tonie (ul. Jurajska) - siedziba Muzeum Otwarta Twierdza
- Fort 47 i 1/2 Sudół (ul. Powstańców)
- Fort 48 Batowice (ul. Wawelska)
- Fort 48a Mistrzejowice (ul. Ognistych Wici)
- Fort 49 Krzesławice (ul. Architektów)
- Fort 49a Dłubnia (ul. Petofiego)
- Fort 49 1/2 Wanda - kopiec Wandy
- Fort 49 1/2 a (ul. Igołomska)
- Fort 49 1/4 Grębałów (ul. Kocmyrzowska), siedziba organizacji "Przyjaciel Konika" zajmującej się rehabilitacją na koniach dzieci niepełnosprawnych
- Fort 50 Prokocim (ul. Medyczna)
- Fort 50 1/2 W Kosocice (ul. Osterwy)
- Fort 50 1/2 O Barycz (ul. Hallera), ośrodek szkoleniowy
- Fort 51 Rajsko (ul. Droga Rokadowa), tu po zdjęciu z postumentu składowano pomnik Lenina
- Fort 51 1/2 Swoszowice
(ul. Sawiczewskich)
- Fort 52 Borek (ul. Forteczna)
- Fort 52a Jugowice (ul. Forteczna)
- Fort 52 1/2 S Skotniki (ul. Kozienicka), siedziba Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń
- Fort 52 1/2 N Sidzina (ul. Kozienicka)
- Fort 53 Bodzów (przy wzgórzu Solnik), zrujnowany
- Fort 53a Winnica (ul. Winnicka) - zakład konserwacji zabytkowych mebli

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+