Miejska ogrodniczka Krakowa zapowiada 100 zazielenionych ulic. W jaki sposób chce odbetonowywać miasto?

Katarzyna Opałka pracuje jako ogrodniczka miejska od stycznia - wtedy została powołana na to nowo utworzone stanowisko w strukturze Biura Architekta Miasta, w Departamencie Ładu Przestrzennego. A teraz, we wtorek (15 kwietnia) oficjalnie przedstawił ją dziennikarzom prezydent Krakowa Aleksander Miszalski.

Jak przekazał prezydent, do zadań miejskiej ogrodniczki należy koordynacja działań wszystkich podmiotów zajmujących się zielenią w mieście oraz tworzenie spójnej wizji opieki nad terenami zielonymi. Miejska Ogrodniczka ma także zadbać o egzekwowanie przestrzegania przepisów z zakresu ochrony przyrody i współpracować m.in. ze spółdzielniami i wspólnotami mieszkaniowymi, organizacjami ekologicznymi czy z prowadzącymi rodzinne ogrody działkowe i ogrody społeczne.

Katarzyna Opałka obiecuje, że wraz ze swoim zespołem - architektami i architektami krajobrazu - będą centymetr po centymetrze skanować Kraków w poszukiwaniu przestrzeni, które mogłyby być zielone.

- To jest jedno z naszych działań, które nazwaliśmy zieloną akupunkturą, odbetonowywaniem miasta, czyli znajdowaniem przestrzeni niefunkcjonalnych, które mogłyby się stać zielonymi - tłumaczyła miejska ogrodniczka.

Przekazała też, że miasto jest już w trakcie wprowadzania zielonego audytu przy okazji nowych inwestycji - na wzór audytu rowerowego.

- W przypadku każdej nowej inwestycji drogowej lub modernizacji będę przygotowywała wytyczne do projektów, tak aby zielono-niebieska infrastruktura miała w nich priorytet - wyjaśnia Katarzyna Opałka.

Miejska ogrodniczka będzie też dążyła do poprawy estetyki przestrzeni miasta. Ma temu służyć stworzenie spójnego katalogu mebli miejskich - począwszy od standardowej, estetycznej ławki krakowskiej - a także ujednolicenie kolorystyki i wzoru słupków w mieście - miałyby odtąd mieć stonowaną, ciemną barwę.

- Przede wszystkim chciałabym, żeby krakowskie ulice stały się zielone na wzór parków i parków kieszonkowych, które przez ostatnie lata rozwijały się na terenie naszego miasta. I to, czego teraz nam brakuje, to połączenia tych terenów. Stąd nasz projekt "Zielone ulice", czyli przestrzenie przyjazne, które zachęcają do poruszania się pieszo, rowerami, urządzone w taki sposób, żebyśmy chcieli przebywać w naszym mieście - wyjaśniała dziennikarzom miejska ogrodniczka.

Jak stwierdziła, chciałaby, aby w ciągu kilku lat zostało "odbetonowanych" sto krakowskich ulic. W ramach projektu "Zielone ulice" jako pierwszy w tym roku ma przejść taka metamorfozę wylot ulicy Friedleina przy ul. Wrocławskiej. Obecnie jest tam nieużytek miejski, który nie pełni żadnej funkcji. Po wprowadzeniu zieleni, ma się stać miejscem przyjaznym mieszkańcom, a także zwierzętom i owadom.

Pośród ulic, które w pierwszej kolejności mają zmieniać swoje oblicze, wymieniane są też: ul. Garncarska, Zamoyskiego, Asnyka, Kalwaryjska. Tam zieleń miałaby się pojawić jeszcze w tym roku. W największym stopniu będzie zazieleniane Stare Miasto, bo tam jest najwięcej przestrzeni, które mogą zostać "odbetonowane". Natomiast docelowo zielone zmiany mamy obserwować na ulicach w każdej dzielnicy.

Na tzw. betonowych pustyniach planowane są punktowe interwencje, dające szybki efekt. Projekt "Zielone ulice" obejmuje sadzenie drzew i innej roślinności, a także wprowadzanie elementów małej architektury - jak zaznacza Katarzyna Opałka - bez zmiany organizacji ruchu i likwidowania miejsc parkingowych. Działania mają być wcześniej konsultowane z radami dzielnic.

Na razie miejska ogrodniczka skupia się na działaniach dotyczących ulic. Ale deklaruje, że zakładane jest zazielenianie rozmaitych przestrzeni, w tym placów i rynków.

- Między innymi blisko Rynku Podgórskiego, wylot przy ulicy Kalwaryjskiej - tam planujemy wprowadzić zieleń w okolicach przystanków. Mamy też plan zazielenienia ulicy Szerokiej. Jeszcze nie zapadła decyzja, w jaki sposób powstawałby projekt, czy byłby ogłoszony konkurs, ale Szeroka jest na naszej liście jako miejsce, które powinno stać się zielone - mówi nam Katarzyna Opałka.

Prezydent Krakowa podczas wtorkowej konferencji prasowej zapowiedział ponadto, że powstanie nowa wiśniowa aleja w mieście - jak ta w Bronowicach, oblegana co roku na wiosnę przez osoby fotografujące się wśród kwitnących drzew. Nowa aleja ma powstać w Mistrzejowicach, dzięki posadzeniu 20 takich drzew w parku Tysiąclecia, w dwóch rzędach wzdłuż ścieżki. Drzewa posadzi Zarząd Zieleni Miejskiej jesienią. Koszt inwestycji to około 35-40 tys. złotych.

Jak przekazał Aleksander Miszalski, miasto prowadzi także intensywne działania w zakresie wykupów terenów pod zieleń. Od maja 2024 roku do marca tego roku Kraków nabył tereny zielone o łącznej powierzchni 5,1426 ha, wydając na ten cel kwotę niespełna 4,2 mln złotych. Również w tegorocznym budżecie znalazło się zadanie "Wykupy terenów zielonych pod nowe parki i nasadzenia", na które zarezerwowano 6 mln złotych.

Po wtorkowej konferencji prasowej - urządzonej w zieleni - prezydent Krakowa Aleksander Miszalski wraz głównym architektem miasta Januszem Sepiołem oraz właśnie Katarzyną Opałką symbolicznie zasadzili trzy sosny w obrębie parku Młynówka Królewska w rejonie ul. Przybyszewskiego.