Klimatolodzy dowodzą, że obecna dekada jest najgorętsza od stuleci. Wraz z nadejściem fali upałów, wzrasta zapotrzebowanie na wodę. Coraz bardziej dokuczają nam też susze. Tym samym deficyt wody zaczyna być coraz bardziej odczuwalny i coraz częściej pojawiają się apele o ograniczenie wykorzystywania uzdatnionej wody do celów innych niż spożywcze i higieniczne.
Dziś nikogo już chyba nie trzeba przekonywać, że życie nas samych, jak i kondycja gospodarcza i społeczna otaczającego nas świata zależy w dużej mierze od prawidłowej i racjonalnej gospodarki wodnej. Nie możemy dłużej czekać – jeśli chcemy, by nasze dzieci i wnuki nie miały problemów z dostępem do zasobów wodnych, musimy podjąć działania już dziś.
Dostosowanie się do skutków zmian klimatu związanych z wodą jest konieczne, by ratować życie na Ziemi. Rozwiązaniem jest ochrona mórz i oceanów, terenów podmokłych, przyjęcie inteligentnych technik rolniczych, ponowne wykorzystanie ścieków oczyszczonych, a także zagospodarowanie wody deszczowej.
Znaczenie wody w życiu człowieka jeszcze bardziej uwydatnia obecna sytuacja epidemiczna. Orężem w tej nierównej walce jest między innymi woda – pozwala zachować bezpieczeństwo higieniczne. Dlatego dbajmy o nią każdego dnia, nie marnujmy i szanujmy jej zasoby.
Dla krakowian dobrą wiadomością jest to, że miasto ma zapewnione pełne bezpieczeństwo i ciągłość dostaw najwyższej jakości wody zdatnej do picia prosto z kranu. W ciągu ostatnich kilkunastu lat nie zaobserwowano też negatywnego wpływu na krakowski system zaopatrzenia w wodę okresów charakteryzujących się deficytem opadów i występowaniem suszy.
Zmiany klimatu powodują jednak, że w ciągu najbliższych lat trzeba będzie podjąć strategiczne działania w zakresie zapewnienia nowych, rezerwowych źródeł wody. Dlatego Wodociągi Miasta Krakowa przygotowały plan, którego jednym z głównych elementów jest powrót do czerpania wody z Wisły. To długofalowe działanie, które może pomóc rozwiązać problemy niedoborów w przyszłości, a o których musimy myśleć z dużym wyprzedzeniem.
To myślenie z dużym wyprzedzeniem powinno obejmować również nas – zwykłych ludzi. Wodociągi Miasta Krakowa już od lat zachęcają mieszkańców do oszczędzania wody, organizując coraz to nowe kampanie informacyjno-edukacyjne. Dzięki nim możemy się dowiedzieć, co każdy z nas może zrobić, by nie marnować wody. Wystarczy kilka drobnych zmian w codziennym życiu.
Podpowiadamy, jak oszczędzać wodę
Każdy z nas zużywa dziennie ok. 150 litrów wody, w tym jedynie 2,5–3 l do celów konsumpcyjnych. A resztę? Przykładowo do ręcznego mycia naczyń zużywamy aż ok. 60 litrów wody dziennie, a do spłukiwania toalety – 30–50 litrów. Co zrobić, by tę ilość zmniejszyć. Oto rady, jak oszczędzać wodę.
1. Zawsze zakręcaj kran podczas mycia zębów czy golenia się. Gdy w tym czasie woda wciąż leci z kranu, tracisz jej nawet 9 litrów na minutę!
2. Zamiast kąpieli w wannie bierz szybkie prysznice. Pełna wanna to aż 180–200 litrów wody, a minuta pod prysznicem – tylko 10.
3. Używaj zmywarki do mycia naczyń. Korzystaj z programów oszczędnościowych zużycia wody w zmywarce za każdym razem, gdy nie załadujesz pełnego wsadu.
4. Nie myj naczyń pod bieżącą wodą. Lepiej napełnij komorę zlewu (lub miskę), umyj wszystkie naczynia, a następnie spłucz je szybko pod niewielkim strumieniem bieżącej wody.
5. Używaj pralki tylko wtedy, gdy jest już pełna. Tak jest oszczędniej i bardziej efektywnie. Alternatywą są programy do odświeżania ubrań lub programy ekologiczne – trwają one krótko i zużywają mniej wody i energii.
6. Sprawdź instalację wodną w domu i zlikwiduj ewentualne przecieki, napraw nieszczelne zawory, spłuczki i kapiące krany. Jeśli kran kapie z częstotliwością kropla na sekundę, to tygodniowo tracisz w ten sposób nawet 90 litrów wody!
7. Zamontuj urządzenia ograniczające zużycie wody, np. perlatory w kranach. Napowietrzają one wypływającą wodę, co sprawia, że strumień jest silniejszy, choć wody leci mniej.
8. W zlewach, umywalkach czy wannach używaj baterii jednouchwytowych. Dzięki nim szybciej uregulujesz temperaturę i zmarnujesz mniej wody, niż kręcąc dwoma kurkami. Dobrze jest także zainwestować w baterię termostatyczną – sama reguluje ona temperaturę wody, co również przyczynia się do mniejszego zużycia tego cennego surowca i do oszczędności.
9. Unikaj zbędnego spłukiwania toalety. Przecież chusteczkę higieniczną możesz wyrzucić do kosza. Stosuj też nowoczesne spłuczki, które oszczędzają nawet 50 proc. wody.
10. Mrożonych produktów nie rozmrażaj pod bieżącą wodą ani z wykorzystaniem ciepłej wody. Po prostu wyjmij je z zamrażalnika i włóż na noc do lodówki. Pamiętaj: najzdrowiej jest rozmrażać żywność w warunkach chłodniczych.
11. Nie wylewaj wody, którą możesz wykorzystać ponownie. Tej po kąpieli można użyć np. do sprzątania, a tej po myciu warzyw – do podlania kwiatów.
12. Zbieraj deszczówkę. Jeśli masz ogród koło domu lub działkę na obrzeżach miasta, to możesz zbierać deszczówkę i używać jej np. do podlewania zamiast bieżącej wody z sieci. Zaoszczędzisz w ten sposób kilka złotych miesięcznie.
Zredukuj swój ślad wodny
Ślad wodny to suma pośredniego i bezpośredniego zużycia wody przez konsumenta. Dotyczy on produktów, do których wytwarzania potrzebna jest woda. Pamiętaj! Każdy z nas ma wpływ na redukcję śladu wodnego.
- Bezpośrednie zużycie wody dotyczy wszystkich codziennych czynności, jak picie, kąpiel, pranie, gotowanie.
- Pośrednie zużycie wody dotyczy wszystkich etapów produkcji, w których jest potrzebna woda, np. w przypadku warzyw jest to odpowiednie nawadnianie pól uprawnych etc.
- Do produkcji 1 kg czekolady potrzeba aż 17 196 litrów wody.
- Do produkcji 1 kg wołowiny wykorzystywane jest 15 415 litrów wody.
- Jedna para dżinsów to aż 9 982 litry wody.
- Największe zużycie wody występuje w sektorze rolniczym Jest to aż 92 proc. światowego rocznego zużycia wody. Na drugim miejscu jest przemysł – 4,4 proc. Zużycie wody w gospodarstwach domowych stanowi 3,6 proc. całkowitego zużycia na świecie.
- W Polsce przyjmuje się, że średnia wartość śladu wodnego przeciętnego gospodarstwa domowego to od 350 do 400 litrów każdego dnia. W Etiopii jest to 15 litrów.
- Zredukuj swój ślad wodny: oszczędzaj wodę do codziennego użytku, kupuj artykuły o najniższym śladzie wodnym, ogranicz konsumpcję, daj drugie życie przedmiotom, których nie używasz, nie marnuj jedzenia.
