Wspólnie zmieniamy polską wieś - mówi JERZY RADOŃ, dyrektor Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Krakowie.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wspiera rolników i przedsiębiorców rolnych w działaniach inwestycyjnych. Nie każdy wie, że jest możliwość uzyskania dofinansowania wymiany pokryć dachowych, które pochodzą z materiałów szkodliwych.

Nabór o wsparcie finansowe na wymianę pokryć dachowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem. Rolnicy złożyli 47 tys. wniosków na łączną kwotę 588 mln zł, co wielokrotnie przekroczyło środki finansowe przeznaczone na to działanie! Wymagało więc dokonania przesunięć, aby wszyscy zainteresowani mogli otrzymać wsparcie. Proszę sobie wyobrazić, że w skali kraju pierwszego dnia naboru wpłynęło 315 wniosków, a w dwóch ostatnich dniach - prawie 23 tys. Nabór rozpoczął się 17 października i trwał do 15 listopada ub.r. Do programu kwalifikowały się dachy znajdujące się na budynkach służących do produkcji rolniczej, których pokrycie zawierało azbest. O dotację na ten cel mógł ubiegać się rolnik, który otrzymał dopłaty bezpośrednie za rok 2021 i był właścicielem lub współwłaścicielem budynku. Wysokość wsparcia wyniosła 40 zł/mkw., lecz nie więcej niż 20 tys. zł (tj. do 500 mkw. pokrycia dachowego). W Małopolsce umowy podpisało 1637 rolników na kwotę blisko 18,5 mln zł. W tym miejscu chciałbym przypomnieć, że realizacja przedsięwzięcia nie może trwać dłużej niż rok od zawarcia umowy - w tym okresie ostateczny odbiorca wsparcia musi złożyć wniosek o płatność. Do tej pory inwestycję zakończyło i zawnioskowało o zwrot środków 736 rolników, co przekłada się na kwotę ponad 8 mln zł.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pomaga rolnikom w magazynowaniu zboża. Konkretne wsparcie dotyczy budowania infrastruktury magazynowania, służącej zwiększeniu odporności gospodarstw rolnych na kryzysy. Chodzi o silosy. Projekt ten cieszy się dużym zainteresowaniem?

W trakcie roku z uwagi na sytuację na rynku zbóż, od 5 czerwca do 5 lipca br. przeprowadzono nabór na zakup silosów wraz z wyposażeniem. W naborze tym złożono 12 973 wnioski na kwotę ponad 513 mln zł. Wsparcie finansowe było skierowane do rolników, którzy otrzymali płatności bezpośrednie w 2022 roku. Warunkiem koniecznym było również posiadanie praw do nieruchomości na cele budowlane w przypadku działki, na której planowana była inwestycja. Pomoc mogła być przeznaczona na zakup nowego silosu, ale nie tylko, także na zakup niezbędnych urządzeń i wyposażenia, takich jak wentylatory, czujniki temperatury i wilgotności, dmuchawy, nagrzewnice elektryczne, rury załadunkowe i spedycyjne wraz z podporami. Dofinansowanie, które otrzymują teraz rolnicy, obejmuje również koszty montażu i transportu. Wysokość refundacji wyniosła standardowo do 50 proc. kosztów kwalifikowanych, a dla młodych rolników do 60 proc. Limit pomocy wynosił odpowiednio 50 tys. złotych i 60 tys. złotych. W Małopolsce o wsparcie ubiegało się 641 rolników, którzy złożyli wnioski na kwotę blisko 21,5 mln zł. Do tej pory zostały zawarte umowy z 315 wnioskodawcami, na kwotę prawie 10 mln zł. Tutaj również termin na realizację inwestycji wynosi nie więcej niż 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa aktywnie działa także w sektorze pszczelarskim?

Do 24 kwietnia 2023 r. można się było ubiegać o wsparcie w ramach trzech interwencji pszczelarskich, finansowanych z budżetu Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. W sumie w ramach tych interwencji wpłynęło 3029 wniosków o wsparcie, na kwotę 51,3 mln zł. O wsparcie mogli się starać zarówno indywidualni jak i zrzeszeni hodowcy. Organizacjom pszczelarskim przysługiwało też prawo ubiegania się o zwrot części udokumentowanych kosztów bezpośrednio związanych z wykonaniem projektów.
Największym zainteresowaniem cieszył się nabór w ramach interwencji „Wspieranie modernizacji gospodarstw pasiecznych”. Do ARiMR wpłynęło 2821 wniosków na kwotę ponad 27 mln zł.
W ramach tej pomocy pszczelarzom, producentom produktów pszczelich i organizacjom pszczelarskim (w imieniu hodowców) przysługiwało prawo ubiegania się o dofinansowanie do zakupu nowego sprzętu. Refundacja w tym zakresie obejmuje do 60 proc. poniesionych kosztów netto. Maksymalna wysokość rocznej pomocy może wynieść 100 zł w przeliczeniu na jeden posiadany pień pszczeli, łącznie nie powinna przekroczyć
15 000 zł.
Z kolei o środki na „Wspieranie walki z warrozą produktami leczniczymi” organizacje pszczelarskie, bo tylko one mogły się o taką pomoc ubiegać, złożyły łącznie 106 wniosków, na kwotę blisko 16 mln zł. Otrzymane środki można będzie wydać na zakup warrozobójczych produktów leczniczych – nie tylko weterynaryjnych, lecz także tych zawierających substancje czynne dopuszczone do stosowania w gospodarstwach ekologicznych. W tym przypadku zwrotowi będzie podlegać do 90 proc. kosztów netto zakupu lekarstw.
O „Pomoc na odbudowę i poprawę wartości użytkowej pszczół”, także dostępną tylko dla organizacji pszczelarskich, ARiMR przyjęła 102 wnioski na kwotę 8,3 mln zł. Wsparcie to można przeznaczyć na zakup: matek pszczelich z linii hodowlanych, dla których prowadzone są księgi lub rejestry; odkładów lub pakietów pszczelich z matkami pochodzącymi z linii hodowlanych oraz odkładów lub pakietów pszczelich od producentów, którzy uzyskali rekomendację związków lub zrzeszeń pszczelarzy. Tutaj refundacji będzie podlegać do 70 proc. kosztów netto, a maksymalna roczna kwota pomocy dla beneficjenta wynosi 10 000 zł.
W Małopolsce w ramach poszczególnych interwencji zostało złożonych 279 wniosków, z czego na interwencję w sektorze pszczelarskim dotyczącą inwestycji, wspierania modernizacji gospodarstw pasiecznych wpłynęło 268 wniosków na kwotę 2 130 350 zł., na wspieranie walki z warrozą produktami leczniczymi 7 wniosków na kwotę 1 316 208 zł., natomiast w ramach pomoc na odbudowę i poprawę wartości użytkowej pszczół wpłynęły 4 wnioski na kwotę 569 368 tys. zł.

Nie możemy nie wspomnieć o wsparciu dla kół gospodyń wiejskich.

Bitwa Regionów to ogólnopolski konkurs kulinarny, którego celem jest promowanie produktów regionalnych oraz bogactwa i różnorodności lokalnych tradycji kulinarnych, a także promowanie i wspieranie Kół Gospodyń Wiejskich, w szczególności w zakresie aktywizacji wspólnot i społeczności lokalnych na obszarach wiejskich. 16 września br. w finale wojewódzkim w Hańczowej wzięło udział 16 kół gospodyń wiejskich z Małopolski, a sam konkurs był na bardzo wysokim poziomie. Tegoroczną edycję wygrało Koło Gospodyń Wiejskich z Szaflar z potrawą z „Ślebodna jorka z saflarzańskiej dziedziny piecono na zawaterniku”. Kolejne miejsca na podium przypadły gospodyniom z KGW w Łękawce za mordonie – kluski z surowych ziemniaków, danie proste, ale znakomite, a trzecie Paniom z KGW Wiśniowa za gęsinę. Wszystkie dania oparte były o produkty regionalne, ale podane w tradycyjny sposób. Wybór był trudny, bo poziom – bardzo wyrównany! Konkurs ten organizowany jest przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy współpracy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa prowadzi rejestr kół gospodyń wiejskich, a przede wszystkim wspiera je wypłacając środki finansowe na działalność statutową w wysokości od 8 do 10 tys. zł, w zależności od ilości członków. W Małopolsce obecnie zarejestrowanych jest ponad 900 kół gospodyń wiejskich. Niektóre mają liczącą ponad 100 lat tradycję. Ostatnie lata przyniosły prawdziwy rozkwit działalności KGW. Paniom i panom z kół należą się gratulacje i podziękowania, za aktywne działania na rzecz lokalnych społeczności oraz za pielęgnowanie tradycji, zachowanie jej i kontynuowanie.
Wachlarz działań kół jest szeroki, łącznie z działalnością charytatywną, wspieraniem lokalnej społeczności oraz osób chorych jest wprost nie do przecenienia. Koła gospodyń wiejskich stały się znakiem jakości polskiej wsi.

Rozmawiała Agnieszka Aulich