Zaniepokojeni pacjenci dopytują o bezpieczeństwo metforminy. Lekarze uspokajają i apelują o nieprzerywanie terapii

WIDEO: Barometr Bartusia

- Kiedy przeczytałam na jednym z portali internetowych, że w leku, który regularnie przyjmuję, jest trucizna, zamarłam. Próbowałam ustalić, co w tym artykule jest prawdą, a co nie. A przede wszystkim starałam się dowiedzieć, co mam dalej robić: czy brać lek, w którym rzekomo jest rakotwórcza substancja? Znalezione przeze mnie informacje były ze sobą sprzeczne - mówi pani Katarzyna, jedna z naszych Czytelniczek, która leki zawierające metforminę przyjmuje od pięciu lat. - Ostatecznie uznałam, że skoro biorę lek od dłuższego czasu i czuję się dobrze, pomaga mi, to wezmę codzienną dawkę, tak jak zwykle - opowiada.

O tym, że popularne środki stosowane przez blisko 2 mln Polaków i wykorzystywane m.in. w terapii cukrzycy typu II mogą zawierać rakotwórczą substancję N-nitrozodimetyloaminę (NDMA), wykorzystywaną do wywoływania nowotworów u szczurów, we wtorek poinformował na swoich łamach „Dziennik Gazeta Prawna”. Z opublikowanego przez reporterów „DGP” materiału wynikało, że zanieczyszczenia tego rodzaju medykamentów zostały wykryte w dwóch laboratoriach poza Polską.

Lek na cukrzycę groźne dla zdrowia?

W środę informację o wykryciu śladowych ilości NDMA w lekach dla cukrzyków potwierdził resort zdrowia. Jak wyjaśnił minister Łukasz Szumowski, obecność rakotwórczego związku nie jest jednak efektem zanieczyszczenia, a prawdopodobnie skutkiem ubocznym produkcji i syntezy metforminy, który do tej pory nie był znany, a został odkryty dzięki coraz dokładniejszym analizom prowadzonym przez Europejską Agencję Leków.

Resort zdrowia w oficjalnym komunikacie podkreśla, że obecnie w żadnej partii leków z metforminą nie wykryto stężenia NDMA, przekraczającego dopuszczalne normy, co wymuszałoby natychmiastowe wycofanie medykamentu z aptek. Zapewnia też, że chorzy nie powinni się obawiać przyjmowania tego rodzaju preparatów.

O nieprzerywanie terapii metforminą apelują również lekarze. - Nie ma obecnie informacji o tym, że niewielkie przekroczenie normy innego składnika powstającego przy produkcji w niektórych tabletkach może zagrażać zdrowiu czy życiu pacjentów. Odstawienie metforminy, tak samo jak odstawienie każdego innego leku obniżającego poziom glukozy, skutkować będzie wzrostem poziomu cukru we krwi. W krótkiej perspektywie może to powodować utratę kontroli nad chorobą i prowadzić do hiperglikemii, która może nawet wymagać hospitalizacji – mówi prof. dr hab. med. Maciej Małecki, kierownik Oddziału Klinicznego Chorób Metabolicznych i Diabetologii krakowskiego Szpitala Uniwersyteckiego. - Metformina to lek powszechnie stosowany na całym świecie od ponad 60 lat przez miliony pacjentów, jego skuteczność i bezpieczeństwo jest udowodnione ponad wszelką wątpliwość – dodaje.

Metformina. Kto ją zbada?

Zaniepokojeni pacjenci sprawdzonych informacji o bezpieczeństwie metforminy szukają przede wszystkim u farmaceutów i lekarzy rodzinnych, u których zdecydowanie łatwiej umówić wizytę niż w na co dzień oblężonych poradniach diabetologicznych.

- Były nawet tacy chorzy, którzy wręcz domagali się zmiany terapii na inny lek. My zastosowaliśmy się jednak do wytycznych Ministerstwa Zdrowia, z którymi się zresztą zgadzam. Staramy się uspokajać pacjentów i tłumaczyć, że w chwili obecnej nie ma podstaw, żeby metforminę zastępować innym preparatem, bo korzyści płynące z takiego leczenia są zdecydowanie większe niż ewentualne ryzyko - mówi dr Lesław Szot, prezes małopolskiego Porozumienia Zielonogórskiego, które zrzesza lekarzy rodzinnych

Jak tłumaczą eksperci, NDMA może zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwory w przypadku długotrwałego przyjmowania tego związku w dużych stężeniach. W śladowych ilościach tego rodzaju substancja znajduje się m.in. w jedzeniu.

Europejska Agencja Leków oraz Główny Inspektor Farmaceutyczny będą teraz prowadzić dalsze analizy leków zawierających metforminę. Jeśli w którejkolwiek serii zostaną wykryte stężenia NDMA przekraczające dopuszczalne normy, medykamenty te natychmiast znikną z półek w aptekach.