Już przyjmowanie pięciu lekarstw jednocześnie wiąże się z ryzykiem wzajemnych interakcji i groźnych dla zdrowia powikłań. Polipragmazja, czyli wielolekowość, jest szczególnie niebezpieczna dla seniorów, często cierpiących na szereg różnych chorób charakterystycznych dla jesieni życia – cukrzycę, niewydolność serca, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze. Długa lista schorzeń to długa lista przepisywanych przez lekarzy preparatów, którą najstarsi często na własną rękę uzupełniają środkami dostępnymi w aptekach bez recepty, suplementami diety czy ziołami. Nawet te ostatnie – powszechnie uważane za bezpiecznie – nie pozostają zaś obojętne dla leków i mogą skutecznie przeszkadzać w ich prawidłowym działaniu.
Dane są przerażające
Tymczasem z danych zebranych przez Narodowy Fundusz Zdrowia w raporcie poświęconym tzw. polipragmazji wynika, że w 2018 r. 4,5 mln Polaków w okresie sześciu miesięcy zrealizowało recepty na leki zawierające co najmniej pięć różnych substancji czynnych. Zdecydowana większość z nich – 2,9 mln – to seniorzy po 65. roku życia. Co więcej aż 380 tys. nestorów przyjmowało tabletkowy koktajl substancji regularnie przez co najmniej rok!
Porozmawiaj z lekarzem
Jak niezbędne leki przyjmować z głową? Podstawa to rozmowa z lekarzem. Podczas konsultacji zawsze miej ze sobą spis wszystkich stosowanych tabletek – także tych bez recepty, witamin, suplementów, ziół – wraz z ich dawkami. Informuj medyka o zaleceniach otrzymywanych od innych specjalistów. Przyjmuj tylko te preparaty, które zalecił ci lekarz, nie kieruj się wskazówkami z internetu czy podpowiedziami znajomych.
Z tym nie lubią się lekarstwa
Pamiętaj, że to, czy połknięta tabletka pomoże pokonać ból albo będzie kolejną cegiełką na drodze do opanowania choroby przewlekłej, w dużej mierze zależy od sposobu jej zażycia. Przestrzegaj wskazówek dotyczących pór przyjmowania leków i łykania ich razem z jedzeniem. Do popijania wykorzystaj wodę.
Tabletki nie lubią się z:
- mlekiem
- kawą
- herbatą
Nie należy ich mieszać również z alkoholem, energetykami ani z sokiem – zwłaszcza grejpfrutowym. Ten ostatni wpływa bowiem na działanie wielu leków przyjmowanych doustnie – spowalnia efekt wywoływany przez preparaty przeciwalergiczne, powoduje wzrost stężenia we krwi statyn oraz leków obniżających poziom cholesterolu.
Chroń antybiotyki
W okresie jesienno-zimowym zwróć szczególną uwagę na antybiotyki. Nadużywane stopniowo tracą one bowiem swoją moc. Ich malejąca skuteczność to zaś zagrożenie dla nas wszystkich. W efekcie ogromnym wyzwaniem staje się bowiem leczenie infekcji wywołanych wielolekoopornymi bakteriami np. gruźlicy.
Po antybiotyki sięgaj wyłącznie w uzasadnionych przypadkach – na zalecenie lekarza. Nigdy nie wymuszaj ich przepisania. Nie leczą one infekcji wirusowych, nie są więc receptą na grypę, przeziębienie czy Covid-19.
Jeśli medyk zdecydował, że antybiotyk jest niezbędny, przyjmuj go zgodnie ze wskazówkami, o określonym porach i nie przerywaj terapii, nawet jeśli objawy już ustąpiły. Nigdy na własną rękę nie przyjmuj tego typu leków, nie sięgaj po takie, które znajdziesz w domowej apteczce swojej czy bliskich. Tabletki, które zostaną w opakowaniu po zakończeniu leczenia, zanieś do apteki do zniszczenia.
Środa z Profilaktyką w internecie
Bezpiecznemu przyjmowaniu leków jest poświęcona kolejna odsłona akcji „Środa z Profilaktyką” w internecie. Materiały edukacyjne poświęcone polipragmazji można znaleźć na stronie internetowej małopolskiego NFZ www.nfz-krakow.pl oraz na profilu Akademii NFZ w serwisie YouTube.
