Szacuje się, że rak szyjki macicy wykryty w początkowym etapie rozwoju jest wyleczalny nawet w 99 proc. przypadków. Wielu kobietom szansę skutecznej terapii bezpowrotnie odbiera jednak późne rozpoznanie. Z Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że tylko w 2020 roku z powodu tego nowotworu zmarło ponad 1,5 tys. Polek.
Zgłoś się na cytologię
Na pierwszym etapie rozwoju choroba nie daje niepokojących objawów, jedyną szansą na jej wczesne wykrycie jest więc regularna cytologia.
Bezpłatnie, bez skierowania, bez kolejek można ją wykonać w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy, który finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia. Niedawno został on poszerzony i obecnie obejmuje kobiety w wieku 25-64 lat. W efekcie w tym roku w Małopolsce może z niego skorzystać ponad milion kobiet.
Podczas cytologii jest pobierany materiał z szyjki macicy, który następnie trafia do oceny mikroskopowej. Jeśli wynik jest prawidłowy, wystarczy ponowić badanie po upływie kolejnych 3 lat (w szczególnych przypadkach, np. zakażenia HPV - typem wysokiego ryzyka - po 12 miesiącach).
Jeśli zostaną wykryte niepokojące zmiany, pacjentka jest kierowana na dalszą, pogłębioną diagnostykę, która obejmuje badanie kolposkopowe i w razie potrzeby badanie histopatologiczne. Po nich lekarz decyduje o ewentualnym dalszym leczeniu, które odbywa się już poza programem.
Badania w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy są wykonywane we wszystkich gabinetach ginekologicznych, które mają umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. W Małopolsce jest ich ponad 200. Kobiety, które nie kwalifikują się do programu, również mogą wykonać cytologię bez opłat w ramach konsultacji u lekarza ginekologa, który współpracuje z NFZ.
Szczepionka na raka
Obok badań cytologicznych filarem profilaktyki raka szyjki macicy są szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego - HPV. To właśnie ten wirus odpowiada za niemal wszystkie przypadki nowotworu szyjki macicy. Do zakażenia nim dochodzi głównie drogą płciową, najlepiej szczepienie wykonać więc przed rozpoczęciem aktywności seksualnej.
Od września ubiegłego roku z tego rodzaju profilaktyki bezpłatnie mogą korzystać wszystkie dzieci od 9. do 18. roku życia. Na ukłucia można umawiać także chłopców. W ich przypadku szczepienie zapobiega nie tylko dalszemu przenoszeniu wirusa, ale również chroni przed rakiem prącia, odbytu czy jamy ustnej, za które także może być odpowiedzialny wirus HPV.
Szczepienie przeciwko HPV w znacznym stopniu ogranicza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, ale nie niweluje go całkowicie. Wynika to z faktu, że istnieje ponad 200 typów wirusów HPV i nie ma możliwości zaszczepienia się przeciwko każdemu z nich.
Profilaktyczne ukłucie nie zwalnia więc z regularnych wizyt w gabinecie ginekologicznym i badań cytologicznych, które w przyszłości powinna wykonywać każda zaszczepiona dziewczynka.
Polski smog najbardziej szkodzi kobietom!
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
