Problemy ofertowe instytucji kulturalnych i wykluczenie kulturalne uczniów
Oferta polskich instytucji kulturalnych nie nadąża za zmieniającymi się potrzebami najmłodszych. Jak wskazują badania przeprowadzone przez Narodowe Centrum Kultury oraz Biuro Rzecznika Praw Dziecka, dzieci uczestniczą w aktywnościach i działaniach kulturalnych głównie dzięki zaangażowaniu rodziców. Z kolei pracownicy domów kultury i nauczyciele nie mają odpowiednich narzędzi i motywacji do zaangażowania dzieci i młodzieży w działania kulturalne.
Istotnym elementem tej układanki są codzienne problemy dzieci i młodzieży, które prowadzą do wykluczenia kulturalnego. Młodzi ludzie często czują się obciążeni szkołą i codziennymi obowiązkami. Jednocześnie rosnące wciąż wobec nich oczekiwania prowadzą do obniżenia samopoczucia psychicznego. Uciekają przez to w świat Internetu, zamykając się w swoich domach. Dodatkowe badania wskazują, że niezadowolony z siebie jest co dziesiąty siedmio- i ośmiolatek, co czwarty szóstoklasista i co trzeci uczeń szkoły ponadpodstawowej. Pozytywny poziom energii uczniów odnotowano natomiast tylko u nieco ponad połowy z nich (52%). To m.in. efekt braku dostępu do odpowiedniej oferty kulturalnej.
Stworzenie możliwości spędzenia czasu wolnego w inny sposób, przez wejście do społeczności skupionej wokół kultury, może być szansą dla wielu uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych na rozwijanie swoich umiejętności społecznych. To dlatego właśnie ORLEN, mecenas przyczyniający się do popularyzacji kultury, daje szansę na rozwój przez program Kulturalny ORLEN.
Jak Kulturalny ORLEN zachęci młodzież do aktywnego korzystania z oferty instytucji kulturalnych?
ORLEN przez program Kulturalny ORLEN reaguje na problem cyfrowego uzależnienia dzieci i młodzieży, pokazując im inną formę spędzenia czasu wolnego i dając możliwość tworzenia społeczności skupionych wokół kultury. Pozwala to na rozwój wrażliwości wśród najmłodszych, poprawę jakości ich życia, wspieranie otwartości na innych i wyrwanie z małomiejskich kompleksów. Przedsięwzięcie Kulturalny ORLEN daje szansę na kontakt z „kultura wysoką”. Główne założenia tego programu to:
reakcja na problem uzależnienia najmłodszych od urządzeń cyfrowych i mediów społecznościowych, wsparcie w budowaniu relacji międzyludzkich w gronie rówieśników,
upowszechnianie kultury wśród dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem mniejszych miejscowości oraz obszarów dotkniętych wykluczeniem społecznym lub z ograniczonym dostępem do kultury,
wsparcie działalności podmiotów w zakresie aktywizacji kulturalnej dzieci i młodzieży,
inwestycja w kapitał ludzki w kulturze i edukacji kulturalnej dzieci i młodzieży,
zwiększenie zaangażowania lokalnych placówek kulturalnych w życiu społeczności lokalnych,
promocja twórczości dzieci i młodzieży.
W ramach programu wsparcie na łączną kwotę ok. 10 mln złotych otrzyma co najmniej 100 instytucji kulturalnych. Środki z tego tytułu będą mogły one przeznaczyć na organizację zajęć i warsztatów, wynagrodzenia dla prowadzących, zakup pomocy dydaktycznych, wynajem obiektów na potrzeby organizacji zajęć, czy też organizację różnych wydarzeń kulturalnych. Nabór do programu Kulturalny ORLEN startuje w lutym 2025 za pośrednictwem formularza na stronie internetowej: http://orlen.pl/pl/o-firmie/wspieramy/kulturalnyorlen.
Istotne jest to, że Kulturalny ORLEN będzie realizować działania uwzględniające ochronę, promowanie i zachowanie różnorodności kulturowej. Premiowane będą projekty zawierające w sobie aspekt społeczny, w tym angażujące osoby z niepełnosprawnością, i różnego rodzaju innowacje technologiczne.
Eksperci polecają program Kulturalny ORLEN
Założenia programu Kulturalny ORLEN wzbudziły zaufanie wielu ekspertów i praktyków w dziedzinie kultury. Podkreślają oni, że program ORLENU wspiera otwartość na świat, różnorodność i budowanie relacji społecznych.
– Kulturalny ORLEN ma na celu stworzenie przestrzeni do wspólnego, kreatywnego działania. To próba budowy wspólnoty wokół kultury. Chcemy, aby młodzi ludzie mieli możliwość uczestnictwa na przykład w warsztatach teatralnych, zajęciach muzycznych czy plastycznych, które otwierają ich na świat i budują przyjaźnie. W naszym zamyśle kultura to nie tylko sztuka, ale coś znacznie szerszego - to narzędzie, które może zmieniać życie. Wspierając młodzież w rozwijaniu ich zainteresowań, dajemy im szansę na wyrażanie siebie, budowanie poczucia własnej wartości i odnajdywanie się w społeczności swoich rówieśników – mówi Lidia Kołucka, Dyrektor Wykonawcza ds. Sponsoringu ORLEN.
Inicjatywie Kulturalny ORLEN towarzyszy kampania społeczna pod hasłem „Kultura daje dobrą energię” .
