- Wśród zaproszonych twórców dominuje młodzież, a 50 procent stanowią kobiety. Ale nie jest to efekt chłodnej kalkulacji. Wybraliśmy filmy naszym zdaniem najlepsze, choć wybory bywały bardzo trudne Cieszy nas różnorodność tematyczna i stylistyczna, obecność najważniejszych szkół, a nawet kina całkowicie niezależnego. - komentuje Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Charakterna Miecia, znana jako Królowa Łeby, po 40 latach pracy w ukochanej wędzarni musi w końcu zwolnić tempo i oddać stery innym – co okazuje się trudniejsze niż mogłaby przypuszczać. Otwierający festiwal „Bałtyk” Igi Lis to opowieść o silnej kobiecie i ikonicznym miejscu, będącym symbolem mijającej epoki małych, lokalnych biznesów. Właśnie takie małe, rodzinne przedsiębiorstwo prowadzi ojciec i syn w krótkiej fabule “Nibylandex” Agaty Kapuścińskiej. Ponad trzydziestoletni Piotr żyje odcięty od świata, bo jego nadopiekuńczy ojciec, wyznawca teorii spiskowych nie pozwala mu wychodzić na zewnątrz, ani kontaktować się z ludźmi, nawet klientami ich pralni.
Na Złote Smoki i skróconą ścieżkę oscarową szansę ma aż sześć krótkometrażowych produkcji. “Bloodline” Wojciecha Węglarza opowiada o zagubionym żubrze, któremu mur na granicy polsko-białoruskiej uniemożliwia powrót do stada. W “Żeby tylko nas nie znaleźli” Maja Górczak za pomocą archiwalnych nagrań opowiada o innym murze, tym, który otaczał warszawskie getto i wpływał na życie pewnej aktorki.
Daria Kopiec w tym roku zrealizowała aż dwie krótkometrażowe produkcje. Pierwsza z nich to prowokacyjna fabuła “To wszystko przez nią”. Bohaterką filmu jest zaborcza matka, która nie otrząsnęła się po śmierci męża i usilnie próbuje nawiązać więź z nastoletnim synem. “Basen albo śmierć złotej rybki” to drugi z filmów Darii Kopiec. Produkcja jest niezwykle plastyczną animacją, w której nie brak baśniowych elementów. Bohater dynamicznych “Rozdarć” Pauliny Ziółkowskiej jest przytłoczony nadmiarem opcji, przez co ma problem z podjęciem decyzji.
Podróże po świecie
Wielokrotnie nagradzany w Krakowie Tomasz Wolski powraca z kolejną opowieścią stworzoną z materiałów archiwalnych. Jego “Wielki szef” to przejmująca opowieść o byłym szpiegu, który nie może opuścić wrogiej mu ojczyzny i połączyć z bliskimi żyjącymi na emigracji. “Dziecko z pyłu” opowiada o podobnej potrzebie, jaką jest spotkanie z członkiem rodziny. Film Weroniki Mliczewskiej to poruszająca opowieść o Wietnamczyku, który po pięćdziesięciu latach otrzymuje szansę na spotkanie ze swoim amerykańskim ojcem.
Na 65. Krakowskim Festiwalu Filmowym premierę światową będą miały dwa debiutanckie pełnometrażowe dokumenty. Film Natalii Koniarz zabiera widzów do podziemnego piekła boliwijskiej kopalni. “Silver” to wstrząsający portret biedy i wyzysku, dotykającego wszystkich mieszkańców Potosí. Z kolei “Dokąd umierają malarze” w reżyserii Michała Pietraka to impresyjny, wyrafinowany wizualnie portret outsidera, dla którego najtrudniejszym życiowym doświadczeniem stała się konfrontacja z terminalną chorobą ukochanej żony.
W “A Song of Humble Beauty” Anna Konik prowadzi nas po ulicach Karachi i okolicznych wioskach, gdzie od lat rzemieślnicy kultywują tradycyjne techniki wyrabiania niezwykłych przedmiotów, a muzycy wyśpiewują swoje mantry. Do tureckiego “Miasta, które wyjechało” zabiera nas dwójka reżyserów - Natalia Pietsch i Grzegorz Piekarski. Odwiedzają oni historyczne Hasankeyf tuż przed tym, jak tysiącletnia historia miasta zniknie pod wodą, by mogła powstać tama.
Podróże do przeszłości i… przyszłości
Rafał Łysak w “Dwóch papierosach” wraca w rodzinne strony, by skonfrontować się z dawną tragedią. Nie podróżuje jednak sam, towarzyszy mu pewien niepokorny chłopak. Weronika Szyma w krótkiej animacji “Drogi Leo Sokolsky” sięga po korespondencję zmarłego pradziadka. Mężczyzna w trakcie wojny był zesłany na roboty przymusowe, gdzie poznał tytułowego Leo. Do czasów II wojny światowej przenosi nas też “Rekonstrukcja” Marcina Straucholda. Zdominowana przez męskie narracje historia odtwarzana w rekonstrukcjach zaczyna nużyć bohaterkę filmu. Dziewczyna postanawia poszukać dla siebie miejsca w nowych opowieściach.
“We krwi” Macieja Tyburskiego zaczyna się od usunięcia tablicy honorującej pewną historyczną postać, a kończy na pięknej polsko-francuskiej przyjaźni dwóch młodych mężczyzn. Krótka animacja “Halo centrala” Zuzanny Heller jest esencjonalnym zapisem absurdalnej PRL-owskiej rzeczywistości. Bohaterką filmu “Ludzie i rzeczy” Damiana Kosowskiego jest matka, która przybywa z córką i nowym partnerem zidentyfikować szczątki męża, ukraińskiego żołnierza. Czy to co zobaczyła na pewno należało do ojca jej dziecka?
Zostaję w domu
Reżyserki filmu “Dom/Home” Aleksandra i Julia Powalacz w swoim medytacyjnym dokumencie zabierają nas na wycieczkę w góry. Dla sławnych polarników oraz narciarzy-alpinistów wspinaczki czy wędrówki po szlakach dają poczucie osadzenia, które inni znajdują we własnym domu. Dwie animatorki - Kinga Kociarz i Alicja Liss zamykają nas w czterech ścianach. W filmie pierwszej z nich - “Pokój temu domowi, tytułowy dom jest przeżarty chorobą, a jego mieszkańcy wydają się być uwięzieni w powtarzającym się cyklu traum. W “Zimnym domu” zamknięta jest matka i córka. Kobiety łączy trudna relacja, cisza i skrywane przez nie emocje uniemożliwiają porozumienie.
Para z krótkiej fabuły Jakuba Prysaka też ma problemy komunikacyjne. W “Bez reszty” związek dwójki bohaterów zostaje wystawiony na próbę: dziewczyna poważnie choruje, a jej ukochany nie potrafi sobie z tym poradzić. Duet z nowego dokumentu Wojciecha Staronia jest doskonale zgrany. Bogdan Dziworski i jego ulubiona montażystka Agnieszka Bojanowska przyjaźnią się i pracują ze sobą od lat. W “Pasji według Agnieszki” mamy szansę podejrzeć ich przy pracy.
W “Świetle nieśmiertelności” Mikołaja Janika poznajemy człowieka świadomego swojego nietypowego uzależnienia. Paweł z dokumentu Tadeusza Chudego "Na własnych zasadach" nie ma własnego kąta. Przyrodnia siostra otrzymała w spadku mieszkanie po babci i proponuje mu wspólne zamieszkanie.
Z ogromną empatią o pokoleniu Z opowiada też dokument Agnieszki Kalińskiej. W “Kolorowym filmie o młodych ludziach” nastolatkowie i nastolatki zapraszają do swoich domów, by opowiedzieć o trudnościach z jakimi się borykają. W “Na krzywe łby” Jakuba Krzyszpina młody mieszkaniec blokowiska, nad którym unosi się kopalniany dym, goli głowę i zakłada dres, by skonfrontować się z cieniem starszego brata.
Wyjście na zewnątrz
Aga i Bartek wreszcie mają wolny wieczór. Wychodzą na spotkanie z przyjaciółmi, którzy na kolacji informują ich o swoim rozstaniu. Dla pary z “Po prostu” Olgi Kałagate wiadomość okazuje się być dużym wstrząsem. Depresja ojca reżyserki “Zatańcz ze mną, tato” wpływa na wszystkich wokół, a przede wszystkim na córkę, która próbuje nakłonić go do głębszej rozmowy, a może nawet wspólnego wyjścia z domu.
Dla wybitnego aktora Krzysztofa Globisza wyjście na zewnątrz po przebytym udarze oznacza gotowość do powrotu na scenę. Choć cierpi na afazję, powraca do nauczania w szkole teatralnej, a także do pracy na scenie. To właśnie podczas prób do jednego ze spektakli towarzyszy mu reżyser Michał Hytroś. Owocem ich współpracy jest wyjątkowy dokument “Pieśń wieloryba”.
W konkursie polskim znalazły się również dwie krótkie animacje o próbach indywidualizacji, wyjściu poza schemat. W “Zgrai” Janiny Księskiej tłum ludzi bezwiednie podąża do samotnej wieży na pustkowiu, by wpaść w trans i tańczyć w rytm upiornego rytuału. W nowej animacji “Rajskie ptaki” Tomasza Duckiego kluczową rolę odgrywają… ptasie odchody. Stado ptaków buduje z nich przestrzeń dla siebie, z czasem ten brejowaty krajobraz zaczyna im się nudzić.
O swoje życie walczą ludzie w lesie na granicy polsko-białoruskiej. Bohaterka “Strachu” Roberta Zawadzkiego jest mamą strażnika, unika tematu emigrantów, skupia się na codzienności. Wszystko zmienia się kiedy na jej drodze stanie człowiek potrzebujący pomocy dla swojej ciężarnej żony. W drugim z konkursowych filmów Rafał Łysak zaprasza ludzi na casting do swojego nowego dokumentu. “Casting” to mozaikowy portret osób, które poczuły, że chcą się podzielić swoją historią w filmie.
65. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w kinach od 25 maja do 1 czerwca 2025 roku oraz od 30 maja do 15 czerwca online na KFF VOD.
