Kalendarium zbrodni w KL Auschwitz. Historycy Muzeum Auschwitz-Birkenau opracowali kalendarz wydarzeń w niemieckim obozie. Zdjęcia

Kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE

Pierwsze wydanie kalendarium ukazało się w 1992 roku. Jego autorką była Danuta Czech, długoletni pracownik Muzeum Auschwitz. Było to dzieło jej życia, szczególnie ważne, że w czasie wojny wraz ze swoim ojcem Stefanem Czechem brała czynny udział w ruchu oporu. Po aresztowaniu przez Niemców ojciec 20 kwietnia 1943 r. został zesłany do KL Auschwitz. Potem trafił do obozu koncentracyjnego Buchenwald, a następnie Dora-Mittelbau. W czasie ewakuacji obozu cudem uniknął śmierci.

Przez wiele lat ustalenia Danuty Czech w blisko 1000-stronicowej pracy stanowiły punkt wyjścia dla wszystkich niemalże badań dotyczących dziejów obozu, prowadzonych w Polsce i za granicą.

- Poprzednie propozycje chronologiczne, autorstwa Danuty Czech, wymagały – w obliczu poznania wielu nowych źródeł historycznych – nowych analiz i nowych koncepcji. Przede wszystkim dlatego, że dla bardzo wielu badaczy kwestii, studentów, publicystów, dobra chronologia stanowi podstawę różnych prac, książek, artykułów, przyczynków, referatów lub komentarzy – podkreślił dr Piotr M.A. Cywiński, dyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau w przedmowie do nowego "Kalendarza".

Jak dodał, podstawą wiedzy o Auschwitz są dokumenty esesmańskie oraz wspomnienia ocalałych. Jego zdaniem te dwa potężne zespoły archiwalne nie zawsze współgrają, a ich wzajemna krytyczna analiza stanowi codzienność pracy historyków Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Jest ona bez wątpienia bardzo żmudna i czasochłonna. Grupą, która podjęła napisania nowej wersji "Kalendarza wydarzeń w KL Auschwitz" kierowali dr Piotr Setkiewicz, szef Centrum Badań Miejsca Pamięci oraz jego zastępca dr Jacek Lachendro.

Autorzy nowej edycji Kalendarza – podobnie jak niegdyś Danuta Czech – przyjęli, iż wielu czytelników będzie korzystać z niego tylko wybiórczo, aby wyszukać określone dane liczbowe lub upewnić się co do poprawności chronologii. Pomimo to zdecydowali się na umieszczenie w nim dodatkowo informacji mniej znaczących dla ogólnego obrazu dziejów obozu, ale pokazujących wyraźniej obozową codzienność.

- Chodziło o to, aby nie sprowadzać historii Auschwitz jedynie do terminarza przybywających i odchodzących transportów. Stąd czytelnik znajdzie w nim wiele nowych wpisów wskazujących na szerszy kontekst opisywanych zdarzeń i ułatwiających zrozumienie istnienia pomiędzy nimi związków przyczynowych. Tam, gdzie mimo wszystko było to trudniejsze, stosowne wyjaśnienia zawarto w przypisach – zaznacza dr Piotr Setkiewicz.

W pierwszym opublikowanym tomie kalendarium zawarte są wydarzenia z lat 1939 - 1941, czyli z okresu, gdy Niemcy zaczęli realizować swoje plany związane z utworzeniem na terenie Oświęcimia i okolicznych miejscowości obozu koncentracyjnego.

Trzy kolejne obejmować będą kolejne lata historii obozu, natomiast w piątym tomie znajdzie się indeks oraz bibliografia. Kolejne cztery tomy ukażą się w 2023 r. Docelowo publikacja dostępna będzie w kilku językach, podobnie jak praca Danuty Czech, która publikowana była m.in. w Niemczech i Stanach Zjednoczonych.

Publikację Muzeum Auschwitz-Birkenau wydało przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest już dostępna w księgarni internetowej muzeum.

FLESZ - Polacy się starzeją a miasta wyludniają. Jest raport GUS