Małopolska zachodnia. Chrzanów liderem w walce z "kopciuchami". Miliony złotych na poprawę jakości powietrza. A jak jest w innych gminach?

Małopolska zachodnia. Chrzanów liderem w walce z "kopciuchami". Miliony złotych na poprawę jakości powietrza

10 207 pieców "kopciuchów" zostało zlikwidowanych w ub. roku na terenie Małopolski. To co prawda mniej niż rok wcześniej, gdy udało się pozbyć 15 004 przestarzałych kotłów, jednak zważywszy na sytuację w jakiej przyszło nam funkcjonować należy uznać to za sukces. Prym w Małopolsce zachodniej w walce z zanieczyszczeniem powietrza wiedzie Chrzanów. Zdobył on tytuł lidera w Polsce wśród miast poniżej 100 tys. mieszkańców w kategorii jakość powietrza. Doceniono go za największy postęp wykonany latach 2018-19 w walce ze smogiem. W tym czasie średnioroczne stężenie PM10 zredukowano o 39 proc., natomiast benzo(a)pirenu aż o 68,5 proc.

Duże zaangażowanie w walce o czyste powietrze potwierdzają także najnowsze statystyki zawarte w podsumowaniu realizacji programu ochrony powietrza za 2020 rok w województwie Małopolskim. W ub. roku w gminie Chrzanów zlikwidowano 227 "kopciuchów". To czwarty najlepszy wynik w Małopolsce. Lepsze okazały się jedynie Skawina (405 szt.), Tarnów (397 ) i Liszki (354). Dobrymi wynikami mogą pochwalić się także: Wadowice (199), Oświęcim (gmina) (148), Oświęcim (miasto) (129), Kalwaria Zebrzydowska (127), Zator (115), Chełmek (104), Trzyciąż (101) i Spytkowice (89)

Nasze działania przynoszą zamierzone efekty. A to nie koniec. W bieżącym roku przeznaczyliśmy na nasze ekoDotacje najwyższą w historii kwotę 1,35 mln zł, co pozwoliło nam wymienić w 2021 roku rekordową liczbę kopciuchów. Nie zwalniamy tempa - podkreśla Robert Maciaszek, burmistrz Chrzanowa.

Nie wszystkie jednak gminy w Małopolsce mogą pochwalić się tak znakomitymi wynikami. W ub. roku aż 17 z nich nie przeznaczyło własnych środków na likwidację "kopciuchów". W tym gronie znalazły się m.in. Brzeźnica i Polanka Wielka. Jak tłumaczą wójtowie nie oznacza to, że w ich gminach nie wymieniono żadnego starego pieca. Mieszkańcy mogli ubiegać się o dofinansowanie z wojewódzkiego programu "Czyste powietrze".

W 2019 roku pojawiła się informacja, że środki, które do tej pory otrzymywaliśmy z funduszu wojewódzkiego na wymianę starych kotłów nie będą już trafiać do gminy, która zajmowała się ich rozdysponowywaniem, tylko bezpośrednio do mieszkańców. Nie wiedzieliśmy, jak duże będzie zainteresowanie tym programem, dlatego nie zabezpieczyliśmy dodatkowych funduszy na ten cel we własnym budżecie. W bieżącym budżecie już to zrobiliśmy. Cały czas dbamy o poprawę jakości powietrza, w naszej gminie działa ekodoradca - mówi Bogusław Antos, wójt Brzeźnicy.

Mieszkańcy wymieniali piece pozyskiwali dofinasowanie z innych źródeł m.in. programu "Czyste powietrze". W bieżącym budżecie zarezerwowaliśmy już środki na ten cel i myślę, że będziemy mieli jeden z lepszych wskaźników w powiecie. Pieniądze cały czas czekają na osoby, które chcą wymienić piec. To 3 tys. zł - mówi Grzegorz Gałgan, wójt Polanki Wielkiej.

Proekologiczne działania pozwoliły w Małopolsce w ub. roku na osiągnięcie rocznej redukcji emisji pyłu PM10 o 518 ton, PM2,5 o 498 ton i benzo(a)pirenu o 139 kg. Tyle mniej "spadało" na nas z powietrza.

Potężne działa w walce z "kopciuchami" wytoczyło miasto Oświęcim. Radni podjęli tam uchwałę intencyjną o wprowadzeniu w mieście zakazu palenia węglem. Pierwotnie termin ten wyznaczono na 2032 rok, według nowej uchwały będzie to już 2030 rok. Tak więc od 1 stycznia 2022 roku nie będzie można już instalować kotłów na węgiel, nawet tych nowoczesnych. Projekt takiej uchwały złożonej przez burmistrza Roberta Maciaszka odrzucili natomiast chrzanowscy radni. Większość gmin m.in. Olkusz i Wadowice nie zdecydowała się na przygotowania własnych uchwał antysmogowych i działa wg. ogólnych wytycznych.

Program Ochrony Powietrza dla Małopolski nie wprowadza wprost zakazu palenia węglem i drewnem. De facto robią to zawarte w nim wytyczne dotyczące wymiany kotłów. Mieszkańcy Małopolski mają obowiązek do końca 2022 roku wymienić kotły pozaklasowe tzw. kopciuchy. Kocioł 3 lub 4 klasy trzeba wymienić do końca 2026 roku. Natomiast kotły 5 klasy zainstalowane przed 1 lipca 2017 roku mogą być eksploatowane do końca swojej żywotności.

Należy również wspomnieć o zrealizowanych w ub. roku inwestycjach w odnawialne źródła energii. Instalację OZE bardzo szybko zyskują na popularności. W ub. roku w Małopolsce zainstalowano łącznie 10 191 odnawialnych źródeł energii. Jest to prawie dziesięciokrotnie więcej niż w latach poprzednich. Najaktywniejsze w tym temacie są: Kraków (2 450 kW), Tarnów (868) i Wieliczka (826). Pieszą "dziesiątkę" zamyka Andrychów (458).

FLESZ - Program “Dobry Start”. ZUS przelał 30 mln zł