Miejski Zakład Komunikacji w Oświęcimiu to firma z długą i bogatą historią. Od "stonki" i "ogórka" do "elektryka". Zdjęcia

Bogusław Kwiecień

3 października 2024, 15:13

Miejski Zakład Komunikacji w Oświęcimiu ma długą i bogatą historię. Między innymi na ulicach było widać, jak zmieniała się firma. W dużą jej część wpisały się "ogórki"

Zobacz galerię (22 zdjęcia)

Historia Miejskiego Zakładu Komunikacji w Oświęcimiu zaczyna się w połowie lat 50. ub. wieku. Przez lata firma zmieniała się, co najbardziej było widać na oświęcimskich ulicach. Najkrócej tę historię można by streścić od "stonki" i "ogórka" do "elektryka".

Zobacz galerię(22 zdjęcia)

Kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE

Pierwsze na ulicach Oświęcimia były "stonki" i "ogórki"

Ta historia zaczyna się w połowie lat 50. ub. wieku, gdy wraz z rozwojem Oświęcimia uznano, że potrzebne są miejskie autobusy, które będą przewozić ludzi między nowymi częściami miasta.

Historia komunikacji miejskiej w Oświęcimiu zaczyna się od autobusów marki Star 52 nazywanych "stonkami". W godzinach szczytu ciężko było się dostać, szczególnie na linii nr 1 z dworca kolejowego do Zakładów Chemicznych i podobnie na trasie z powrotem Archiwum MZK Oświęcim

Pierwszy autobus Miejskiej Komunikacji Samochodowej, bo tak wówczas nazywała się firma. wyjechał na trasę 1 października 1957 roku. Był to Star 52 nazywany "stonką". W latach 50. MKS w Oświęcimiu posiadał 10 autobusów marki Star 52.

"Ogórek" a oficjalnie Jelcz 043 – polski autobus, produkowany w latach 1959–1986 przez przedsiębiorstwo Jelcz w Jelczu. Model ten stanowił licencyjną odmianę czechosłowackiego autobusu Škoda 706 RTO. Miano "ogórka" zyskał z powodu swojego wyglądu. Archiwum MZK Oświęcim

Z czasem zmieniały się nazwy i autobusy oświęcimskiego przewoźnika. MKS przekształcony został w Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne (MPK). Firma systematycznie się rozrastała, a autobusy docierały do prawie wszystkich miejscowości powiatu oświęcimskiego.

Rok 1972. Autobus marki San miejskiego przewoźnika na przystanku przed dworcem kolejowym Archiwum MZK Oświęcim

- Poza Oświęcimiem obsługiwały Brzeszcze, Chełmek, Kęty, Bieruń, a nawet jeździły do Spytkowic, Wilamowic, Andrychowa czy Porąbki- przypominają emerytowani pracownicy.

Tabor oświęcimskiego przewoźnika przed nowym biurowcem w połowie lat 70. ub. wieku. Archiwum MZK Oświęcim

Od "ogórka" do "elektryka"
Po "stonkach" przyszedł czas "ogórków" czyli jelczy oraz sanów. W kolejnych latach pojawiły się węgierskie ikarusy, w tym przegubowe i jelcze nowej generacji na francuskiej licencji "Berlieta" oraz autosany.

Tabor oświęcimskiego przewoźnika w latach 60. Archiwum MZK Oświęcim

Na początku lat 90. nadeszły czasy duńskich DAB-ów. Jeden z takich przejeździł 35 lat. Duńskie autobusy były żółte i tak z czasem zaczęto przemalowywać resztę taboru MZK Oświęcim.

Historia MZK Oświęcim liczy już blisko 70 lat Archiwum MZK Oświęcim

Potem stare pojazdy zaczęto zastępować solarisami, które obecnie stanowią już główną część taboru. Są wśród nich wersje hybrydowe i jeden elektryczny.

Rok 1968. Przystanek przed dworcem PKP w Oświęcimiu. Z przodu autobus PKS, czyli popularny wówczas "niebieski" i z tyłu czerwony MPK Archiwum MZK Oświęcim

Miejska Komunikacja Samochodowa (MKS) w Oświęcimiu została utworzona przy MPGK w dniu 1 października 1957 roku. W styczniu 1962 r. MKS został wydzielony z MPGK i utworzone zostało samodzielne przedsiębiorstwo pod nazwą Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne z siedzibą przy ulicy Topolowej 7, obecnie St. Leszczyńskiej 7.

Na początku lat 90. ub. wieku do Oświęcimia zaczęto sprowadzać z Danii pierwsze autobusy marki DAB. I dobrze się przyjęty, a że były w żółtych barwach to i od tej pory tabor oświęcimskiego przewoźnika zmienił kolory Archiwum MZK Oświęcim

Kolejna reorganizacja dotyczyła roku 1976, kiedy to w wyniku centralizacji dotychczasowe MPK w Oświęcimiu zostało połączone z MPK Bielsko - Biała w jedną całość pod nazwą Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Bielsko-Biała z Zakładem nr 2 w Oświęcimiu.

Kierowca oświęcimskiego przewoźnika Władysław Malicki, który w inauguracyjny kurs po mieście wyjechał 1 października 1957 roku Archiwum MZK Oświęcim

Od stycznia 1981 r. ponownie Przedsiębiorstwo uzyskało samodzielność i wróciło do swej dawnej nazwy, a jej organem założycielskim został Prezydent Miasta Oświęcimia. Z dniem l czerwca 1991 roku MPK zostało przekształcone w zakład budżetowy.

Autobusy MZK już w żółtych barwach przed dworcem PKP Zbiory Dariusza Sieczkowskiego

Z dniem 31.12.2008 r. Zakład budżetowy został przekształcony w jednoosobową spółkę Gminy Miasto Oświęcim pod firmą: Miejski Zakład Komunikacji spółka z o.o. w Oświęcimiu.

Jeden z "przegubowców" na os. Chemików Archiwum UM Oświęcim

Liczby MZK w Oświęcimiu

O rozwoju przedsiębiorstwa i rozmiarze świadczonych usług mówią liczby z drugiej połowy lat 80-tych, kiedy to przedsiębiorstwo posiadało 136 autobusów, wykonywało 6,5 mln km rocznie, zatrudniając prawie 500 pracowników.

Autobusy MZK przed dworcem autobusowym przy zakładach chemicznych Dariusz Sieczkowski / Lustro Czasu

Obsługiwało rejon Oświęcimia, Brzeszcz, Bierunia, Spytkowic, Wilamowic, Kęt, Andrychowa i Porąbki przewożąc prawie 43 mln pasażerów rocznie (obecnie około 2,7 mln). Duży udział miały w tym przewozy zamknięte dla między innymi takich firm jak WSW Andrychów, kopalnie Piast i Czeczot, FSM, ZCHO Oświęcim, KBO Oświęcim.