Mniej dzieci. Co z nauczycielami?

W Grabiu, niewielkiej wiosce położonej na południu powiatu bocheńskiego, nauczyciele mogą spać spokojnie. W tamtejszej szkole nie tylko nie ubywa uczniów, ale wprost przeciwnie, co roku kilkoro więcej rozpoczyna naukę w pierwszych klasach.
- Mamy więc komfortową sytuację - żartuje Zbigniew Kogut, dyrektor szkoły.

Do śmiechu nie jest za to wielu innym nauczycielom. Niż demograficzny oraz stale malejąca subwencja oświatowa powodują, że dyrektorzy niektórych szkół musieli przed pierwszym dzwonkiem podziękować swoim nauczycielom. W powiecie brzeskim pracę w tym roku straci 12 pedagogów, na Bocheńszczyźnie 10. Większość z nich na szczęście mogła przejść na emeryturę.
- Nie planowałam tego, ale wiem, że sytuacja jest ciężka i dyrektor nie miał wyboru. Ciężko mi się jednak rozstawać ze szkołą, w której przepracowałam tyle lat - powiedziała nam jedna z emerytowanych nauczycielek z powiatu bocheńskiego.

Na Bocheńszczyźnie największe zmiany, jeśli chodzi o nauczycieli, zostały wprowadzone w gminie Bochnia (31 sołectw). - Dwie osoby odchodzą, a w przypadku dwudziestu musieliśmy zdecydować się na ograniczenie godzin - przekonuje Stanisław Bukowiec, zastępca wójta gminy Bochnia i zaraz dodaje: - To i tak niewiele, zważywszy, jak bardzo w ciągu ostatnich lat spadła nam liczba uczniów. W 2003 roku w szkołach uczyło się 2400 uczniów - dziś jest ich około 1700.
W Bochni (miasto) żaden z nauczycieli ani nie został zwolniony, ani też nie stracił etatowych godzin. Podobnie w Lipnicy Murowanej.

- Po reorganizacji, jaką przeszliśmy wcześniej, łącząc szkoły w zespoły, nie było takiej potrzeby - zapewnia Tomasz Gromala, wójt Lipnicy Murowanej.

Spokojnie jest też w gminie Łapanów. Tam wójt przekształcił dwie niewielkie szkoły w placówki prowadzone przez stowarzyszenia. - Nauczyciele nie stracili pracy, a nam zrobiło się lżej - przekonuje Jan Kulig.
W gminie Rzezawa także nie zwalniano. - W tym roku naukę rozpocznie u nas około 1000 dzieci we wszystkich gminnych szkołach - wylicza Aleksander Dziadowiec, sekretarz gminy Rzezawa.

W położonej na północy powiatu Drwini sytuację kadrową rozwiązało odejście na emeryturę sześciu nauczycieli. - Etaty uzyskane w ten sposób zostały rozdzielone na osoby, którym brakowało godzin - tłumaczy Jan Pająk, wójt Drwini. W Żegocinie nie zwalniano, ale w przypadku kilku osób konieczne było wprowadzenie ograniczeń liczby godzin. - Na razie jakoś to wszystko poukładaliśmy, choć nie ukrywam, że było ciężko. Z trwogą jednak patrzę w przyszłość. Wszystko wskazuje na to, że stale malejąca subwencja oświatowa doprowadzi do tego, że w przyszłości będziemy musieli bardzo oszczędzać - mówi Jerzy Błoniarz, wójt Żegociny.

Ze względu na to, że dwie nauczycielki z gminy Trzciana przeszły na emeryturę, udało się uniknąć zwolnień. Zwolnień nie będzie też w Nowym Wiśniczu.
W powiecie brzeskim największe redukcje etatów szykują się w mieście. Pracę straci sześciu nauczycieli, a dziesięciu kolejnych od września będzie miało mniej godzin niż do tej pory.

W gminie Dębno pięciu osobom trzeba było podziękować (trzy przeszły na emeryturę), a w przypadku trzech kolejnych konieczne było wprowadzenie ograniczeń godzinowych. - Nie mieliśmy wyjścia, w ciągu ostatnich dziesięciu lat liczba uczniów spadła nam o blisko czterdzieści procent - wyjaśnia Grzegorz Brach, wójt Dębna. Tylko jedna osoba straciła pracę w gminie Borzęcin. - To nauczyciel WF ze szkoły w Przyborowie, poza tym w przypadku trzech osób wprowadziliśmy drobne cięcia godzin - mówi Tadeusz Żurek, zastępca wójta gminy Borzęcin.

W miarę stała liczba dzieci utrzymuje się w gminie Gnojnik. - Dlatego zwolnień u nas nie będzie - twierdzi Halina Cabała, dyrektor ZOSziP w Gnojniku. Gmina Szczurowa nie zwolniła ani jednego nauczyciela. - Ograniczyliśmy godziny lekcyjne kilku osobom, ale dzięki temu udało się nam utrzymać pełne zatrudnienie - mówi Elżbieta Gądek z ZSZiP Gminy Szczurowa.
W Iwkowej w kontrze przeciw temu, co wszędzie, zatrudniono jednego nauczyciela. - I mam nadzieję, że taka tendencja się dalej utrzyma - przekonuje Barbara Wiśniewska-Kęder, sekretarz gminy Iwkowa.

Jeśli są oferty pracy, to dla nauczycieli języków obcych

Rozmowa ze Zbigniewem Solakiem, szefem Wydziału Pośrednictwa Pracy PUP w Bochni:

Załóżmy, że jestem bezrobotną nauczycielką, przychodzę do bocheńskiego pośredniaka i...

- ...znajduje pani dwie oferty dla nauczycieli. Pierwsza z nich to nauczyciel wychowania przedszkolnego, druga lektor języka niemieckiego.

To chyba nie jest za wiele, zważywszy, że wkrótce ze względu na niż demograficzny bezrobotnych nauczycieli może być dość dużo. Szkoły szukają nauczycieli przez Powiatowy Urząd Pracy?

- Zdecydowanie najczęściej zdarzają się u nas oferty dla nauczycieli języków obcych. Pracowników poszukują nie tylko publiczne szkoły, ale także prywatne instytucje zajmujące się nauką języków obcych.

Co może zrobić nauczyciel, który nie zna języków obcych, a chce pracować?

- Może skorzystać ze szkoleń, które organizowane są w naszym urzędzie. Jeśli nie ma pracy, to warto się doszkolić. Organizujemy szkolenia grupowe dostosowane do potrzeb rynku, ale też indywidualne kursy dla poszczególnych osób w zależności od zapotrzebowania.

Czyli gdybym chciała zostać księgową, to PUP w Bochni opłaciłby mi szkolenie?

- Jeśli znalazłby się pracodawca, który zatrudniłby panią jako księgową, to oczywiście zorganizowalibyśmy szkolenie.

Z takiego dokształcania można korzystać cały rok?

- Oczywiście w miarę środków. Teraz jeszcze mamy fundusze, więc zapraszamy wszystkich zainteresowanych.

Ile ofert pracy może Pan mi dziś (28.08.2013 r.) przedstawić?

- 34 oferty. Ich liczba zmienia się co dnia.

Czy oprócz tych dwóch nauczycielskich propozycji jest jeszcze coś, co mogłoby zainteresować pedagoga?

- Może handlowiec albo specjalista ds. promocji projektu, albo jeśli mamy do czynienia z nauczycielem przedmiotów ścisłych, to może być dla niego praca na stanowisku asystenta inżyniera. Wszystko to jest
kwestią wyboru i tego, co ktoś chce robić.

A jeśli nie znajdzie się nic odpowiedniego, to na jaki zasiłek dla bezrobotnego może liczyć nauczyciel?

- Jego wysokość jest uzależniona od wielu czynników. To inna kwota dla kogoś, kto przepracował tylko 5 lat, inna dla osoby, która ma staż od 5 do 20 lat, a jeszcze inna dla osób, które straciły zatrudnienie po przepracowaniu 20 lat. Podstawowy zasiłek wynosi 823,60 zł. Jest to oczywiście kwota brutto. Jest on wypłacany pół roku, ale jego wysokość proporcjonalnie maleje po trzech miesiącach.

Rozmawiała Małgorzata Więcek-Cebula

Takie zmiany czekają nauczycieli na naszym terenie:

Powiat Brzeski
Miasto Brzesko - 6 osób straci pracę, 10 będzie miało ograniczone godziny
Gmina Miasto Czchów - nie ma zwolnień ani zmniejszania godzin
Gmina Gnojnik - nie ma zwolnień ani zmniejszania godzin
Gmina Iwkowa - nie ma zwolnień ani zmniejszania godzin, dodatkowo zatrudniają 1 nauczyciela
Gmina Szczurowa - nie ma zwolnień, ale kilka osób będzie miało ograniczone godziny
Gmina Dębno - 5 osób straci pracę, 3 mają ograniczone godziny
Gmina Borzęcin - 1 osoba straci pracę, 3 będą miały ograniczone godziny
Powiat bocheński
Miasto Bochnia - nie ma zwolnień ani ograniczeń
Gmina Bochnia - 2 osoby stracą pracę (emerytura), 20 będzie miało ograniczone godziny
Gmina Rzezawa - nie ma zwolnień ani ograniczeń
Gmina Drwinia - 6 osób straci pracę (emerytura), nie ma ograniczeń
Miasto Nowy Wiśnicz - nie ma zwolnień ani ograniczeń
Gmina Łapanów - nie ma zwolnień ani ograniczeń
Gmina Żegocina - kilka osób będzie miało ograniczone godziny
Gmina Trzciana - 2 osoby stracą pracę (emerytura)
Gmina Lipnica Murowana - nie ma zwolnień ani ograniczeń