Mieszkańcy mówią wprost - W tym mieście nie ma czym oddychać. Urzędnicy zasłaniają się darmową komunikacją w dni, kiedy normy smogowe są przekroczone oraz dotacjami na wymianę pieców na węgiel. To jednak wciąż za mało. Trudno zatem zrozumieć dlaczego rezygnuje się z najbardziej naturalnego sposobu dostarczenia mieszkańcom tlenu - czyli z zieleni. W ciągu dwóch lat miejscy urzędnicy wydali zezwolenia na wycięcie aż 28 tysięcy drzew.
Antysmogowa maseczka
- Mam astmę, chodzę w maseczce antysmogowej, bo w Krakowie trudno jest oddychać, a jeszcze wycinają mi spod bloku drzewa! - irytuje się Iwona Dobrowolska-Hola. Dwa tygodnie temu spod jej bloku przy ul. Kuczkowskiego zniknęło kilkadziesiąt drzew. Tnie się pod budowę bloków (np. głośna sprawa osiedla Avia w Czyżynach) czy dla bezpieczeństwa (setki drzew wyciętych przy nasypach kolejowych w mijającym roku).
Miasto pokrywa gruba warstwa smogu, tymczasem w ciągu mijającego roku, miejscy urzędnicy wydali pozwolenia na wycinkę ponad 12 tysięcy drzew! W zeszłym roku było jeszcze gorzej, zezwolono na wycinkę 16 tys. drzew.
- Dobrze, że liczba wycinanych drzew spadła. Trzeba jednak pamiętać, że to wciąż jest za dużo. Wszyscy walczymy ze smogiem, a jednocześnie usuwana jest zieleń, dzięki której możemy oddychać - zaznacza Anna Szybist, radna miejska PO.
Wydający zezwolenia na wycinką urzędnicy zastrzegają, że w zamian nakazują nowe nasadzenia. To jednak nie rozwiązuje problemu, bo choć nowe drzewa faktycznie się pojawiają, to w większości na obrzeżach miasta, a nie w centrum, gdzie najbardziej ich brakuje. Szybist zwraca też uwagę na to, że nowe drzewa, w pierwszych latach, nie rekompensują tych wyciętych, często kilkudziesięcioletnich.
Urzędnicy pozwalają
Od stycznia Wydział Kształtowania Środowiska wydał zezwolenie na usunięcie 6604 szt. drzew suchych, lub stwarzających zagrożenie, a także 3067 szt., które tylko kolidowały z inwestycjami.
- Ogółem wydano zezwolenia na usunięcie 9671 drzew, zobowiązując do nasadzenia 9131 nowych - mówi Jan Machowski z biura prasowego magistratu.
Najwięcej nowych drzew zasadzono na terenie Lasu Wolskiego - aż 521 sztuk. Nie wszyscy jednak wywiązali się z obietnicy, za co czekały ich kary pieniężne.
- W 2016 roku wydano 21 decyzji o nałożeniu kary za usunięcie drzew bez zezwolenia. Łącznie wyniosły około 700 tys. zł - mówi Machowski. Rok wcześniej było jeszcze gorzej - nałożono 1,2 mln zł kar za nielegalną wycinkę.
Urzędnik przyznaje, że są też tacy inwestorzy, którzy od razu wolą zapłacić karę, niż sadzić nowe rośliny. W 2015 r. zapłacono gminie 675 tys. zł w takich przypadkach.
Oprócz Wydziału Kształtowania Środowiska, za wycinkę drzew odpowiedzialny jest także Zarząd Zieleni Miejskiej i Miejski Konserwator Zabytków.
Miejski Konserwator Zabytków w 2016 roku zezwolił na usuniecie 1739 drzew. ZZM wyciął za to około tysiąca sztuk. Trzeba jednak zaznaczyć, że ta jednostka miejska posadziła w ciągu roku dwa tysiące nowych drzew i 103 tys. krzewów. Machowski dodaje ponadto, że Krakowianie otrzymali też od miasta 17 tys. sadzonek drzew i krzewów.
Niestety, nadzieja na to, że Kraków stanie się zielonym miastem, jest znikoma. A od nowego roku możemy się spodziewać, że drzew będzie wycinanych jeszcze więcej.
Wycinka bez zezwolenia
Już od 1 stycznia nie trzeba będzie nikogo prosić o zgodę na ścięcie drzewa na prywatnej posesji. Wszystko przez nowelizację ustawy o ochronie przyrody. W połowie grudnia w Sejmie przegłosowano projekt złożony przez grupę posłów Prawa i Sprawiedliwości.
„Zaproponowane w nowelizacji ustawy zmiany zakładają, że osoby fizyczne nie będą musiały występować o zgodę na wycięcie drzewa na prywatnej działce, a co za tym idzie, nie będzie również potężnych kar za jej brak. Te zmiany to danie wolności wyboru ludziom” - podkreśla minister środowiska Jan Szyszko w komunikacie Ministerstwa Środowiska z 20 grudnia. Twierdzi, że dzięki tej regulacji nastąpi także ograniczenie „zupełnie niepotrzebnej” biurokracji, bo przecież do tej pory ponad 95 proc. decyzji było pozytywnych.
„Wiele samorządów przyjęło tę informację z zadowoleniem. Obawy o masowe usuwanie drzew są nieuzasadnione, dlatego że regulacja dotyczy możliwości wycięcia drzewa przez osobę fizyczną na prywatnej nieruchomości” - twierdzi minister.
Innego zdania jest Anna Szybist. - Kiedy zobaczyłam projekt ustawy miałam jeszcze nadzieję, że nie zostanie przegłosowana w takim kształcie. Niestety, od nowego roku będziemy mogli ciąć praktycznie wszystko na prywatnych terenach. To przerażające, szczególnie w kontekście dużych miast, takich jak Kraków, w których walczy się ze smogiem - mówi.
Od 1 stycznia 2017 r. zmniejszą się opłaty za brak zgody na wycinkę. Obecnie opłata wynosi od 148,37 zł nawet do 171 280,07 zł za jedno drzewo. Od stycznia może to być jedynie 500 zł. Aktualnie bez zezwolenia można wyciąć drzewo, które w obwodzie ma maks. 25 lub 35 cm (w zależności od gatunku rośliny). Teraz bez zezwolenia będzie można wycinać drzewa o obwodzie do 50 lub 100 cm.
