Peru - daleki i bliski Polsce świat

Nie po raz pierwszy w Peru usłyszano o Polakach, bo przecież byli oni tutaj obecni i rozsławili polskie imię przede wszystkim w XIX wieku. Do najbardziej znanych należy niewątpliwie Ernest Malinowski (1818-1899). Był zdolnym inżynierem, który zaprojektował i wybudował najwyżej położoną linię kolejową na świecie, na wysokości 4818 m, na bardzo trudnym odcinku Lima - Huacayo. Dziś już Tybet posiada wyżej położoną linię kolejową.

Ernest Malinowski był też autorem projektu murów obronnych portu w Callao i brał udział w zwycięskiej bitwie o ten port z Hiszpanami dnia 2 maja 1866 r., za co został odznaczony medalem i honorowym obywatelstwem Peru.

Jeszcze przed Malinowskim działali i wsławili się w Peru: Edward Habich (1835-1909), inżynier, matematyk, założyciel pierwszej inżynierskiej wyższej uczelni w Limie, a później: Jan Kalinowski (1860-11941), podróżnik, przyrodnik i badacz, którego zasługą było sklasyfikowanie ptactwa i motyli dżungli peruwiańskiej; Ryszard Jaxa Małachowski (1887-1972), architekt, który dokonał rekonstrukcji Pałacu Broni i Pałacu Prezydenckiego, Pałacu Biskupiego, katedry i gmachu Miejskiej Rady w Limie; Witold Szyszko (1881-1963), biolog i badacz przyrody w Ameryce Równikowej, który pełnił też funkcję konsula honorowego Polski w Limie.

To oczywiście nie pełna lista Polaków zasłużonych i znanych w Peru. Są wśród nich także misjonarze, zwłaszcza ksiądz Edmund Szeliga (1911-2005), znawca amazońskiej dżungli i propagator alternatywnej medycyny bazującej na właściwościach ziół pochodzących z dżungli i z Andów, wzmacniających system immunologiczny i pomocnych w zwalczaniu raka.

Peru urzeka ogromem natury. Bardzo wysokie, strzeliste Andy, ich najwyższe szczyty pokryte śniegiem, a przecież leżące w klimacie podzwrotnikowym. Trzy geograficzne obszary Peru to: wybrzeże Oceanu Spokojnego (10 proc.), pustynne, bez deszczu. Woda w oceanie nie przekracza 19 stopni, a w okresie ciepłego prądu zwanego El Nino, który pojawia się co kilka lub co kilkanaście lat od strony Ekwadoru, temperatura wzrasta o 4 stopnie. El Nino ma wielki wpływ na zmiany pogody w wielu rejonach świata.

Góry zajmują 30 proc. terytorium Peru, a zasadniczym czynnikiem kształtującym klimat jest wysokość. Na wysokości 3500 m można się spotkać przez cały rok ze wszystkimi porami roku, z upałem i zimnem.

Wreszcie 60 proc. Peru to dżungla, urodzajna, pełna ptactwa i bujnej roślinności, w tym drzew owocowych, liści koki, kawy, herbaty i tytoniu.

Te cuda natury kontrastują jednak z ubóstwem miasteczek i wsi, w których pełno klitek, skleconych z desek i wyglądających jak poniszczone kioski, a w których mieszkają ludzie. Oczywiście, Lima i większe miasta można porównać z Europą, ale widok setek baraków rozmieszczonych w górach, a także w samej stolicy Limie, budzi niesmak i pytanie, czy aby podział dóbr tego świata ma coś wspólnego ze sprawiedliwością.

Na koniec uwaga: cały kraj zamalowany jest plakatami i hasłami wyborczymi, przed wyborami prezydenckimi, które mają się odbyć na wiosnę przyszłego roku. To jakoś przypomina Polskę sprzed kilku miesięcy i świadczy o tym, że i tam jest świat podobny do naszego.