Pierwsza pomoc przedmedyczna. Pierwsza pomoc - praktyczne porady i wskazówki, jak się zachować w nagłych wypadkach

W Polsce dochodzi do ok. 40 tysięcy nagłych zatrzymań krążenia w ciągu roku. Dziś przeżywalność osób, których to dotyka, na terenie Europy nie przekracza 10 procent. Jeśli jednak świadek zdarzenia podejmie pierwsze działania ratownicze i rozpocznie uciskanie klatki piersiowej, trzykrotnie zwiększa szanse poszkodowanego na przeżycie. Skorzystanie z defibrylatora w ciągu pierwszych dwóch minut resuscytacji sprawia, że przeżywalność poszkodowanych wzrasta nawet do 70 proc. Ta potężna różnica to właśnie odpowiedź na pytanie, dlaczego każdy z nas powinien znać zasady udzielania pierwszej pomocy i wiedzieć, jak wygląda pierwsza pomoc w nagłych wypadkach.

Sprawdź swoją wiedzę i poznaj jeszcze więcej. Prezentację pierwszej pomocy i jednocześnie test z wiedzy na jej temat znajdziesz poniżej:

Film powstał dzięki współpracy UJCM, Fundacji Ratuj Życie i Polskiej Rady Resuscytacji.

Są pewnie uniwersalne zasady pierwszej pomocy przedmedycznej, o których zawsze powinniśmy pamiętać. Widząc osobę wymagającą pomocy, należy zadbać przede wszystkim o to, aby poszkodowany był w wygodnej i bezpiecznej pozycji, miał drożne drogi oddechowe i mógł swobodnie oddychać oraz, jeśli uznamy to za zasadne, wezwać pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer 999 lub 112.

- Jeśli osoba, której udzielamy pomocy, jest przytomna, warto zebrać tzw. wywiad ratowniczy, czyli zadać sześć podstawowych pytań na temat tego, co ją boli, ewentualnych alergii, przyjmowanych leków, zapytać o inne choroby, ostatnie posiłki, a także przyczynę złego samopoczucia. Kiedy poszkodowany ma krwotok, należy go zatamować opatrunkiem uciskowym, a kiedy drgawki, odsunąć niebezpieczne przedmioty i chronić głowę przed uderzeniami – mówi Jerzy Jaskuła, ratownik medyczny z Krakowa.

W przypadku utraty przytomności odchylamy głowę poszkodowanego ku tyłowi i sprawdzamy, czy prawidłowo oddycha. Jeśli tak, kładziemy go w pozycji bezpiecznej, czyli na boku, z odgiętą do tyłu głową i upewniamy się, że nadal oddycha prawidłowo. Warto pamiętać, że zasady medycyny ratunkowej fachowo opisano w książce „Kwalifikowana pierwsza pomoc”, w której kluczowe tematy zostały opracowane przez cenione autorytety, a autorami poszczególnych rozdziałów są praktycy pracujący w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego.

Na samym początku warto upewnić się, czy to na pewno jest omdlenie. Dlaczego? Bo omdlenie to krótkotrwała utrata przytomności, trwająca poniżej minuty. Dlatego warto wówczas podejść do takiej osoby, położyć ręce na jej ramionach i delikatnie potrząsnąć. Można zapytać, czy wszystko w porządku, sprawdzić, czy w ogóle reaguje.

- Jeśli to było tylko omdlenie, to po minucie taka osoba powinna odzyskać przytomność. A jeśli tak się nie dzieje, to znaczy, że straciła przytomność. I wtedy sprawdzamy, czy prawidłowo oddycha. Jeżeli rozpoznamy te dwa oddechy w przeciągu 10 sekund, możemy ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej i wezwać pogotowie ratunkowe – radzi ratownik medyczny.

Podczas oczekiwania na pomoc ważne jest, aby sprawdzać, czy oddech nadal jest prawidłowy.

Pierwsza pomoc przy oparzeniach wymaga szybkiej reakcji. Niezależnie od rodzaju oparzenia podstawowa zasada pierwszej pomocy jest zawsze taka sama - należy jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce, najlepiej pod zimną bieżącą wodą. W oparzeniach lekkich (I lub II stopnia), które nie przekraczają 10 proc. powierzchni ciała, poparzone miejsce powinno się trzymać pod strumieniem zimnej wody przez przynajmniej 10-15 minut (I stopień) lub 30 minut (II stopień poparzenia).

Wówczas osobie poparzonej należy natychmiast zdjąć biżuterię, a jeżeli obszar ciała zdążył już spuchnąć, rozciąć pierścionki i bransoletki. W przeciwnym razie grozi to martwicą tkanek. Pod żadnym pozorem nie wolno także przekłuwać powstających pęcherzy.
Przy oparzeniach ciężkich (III stopnia) oparzone miejsce należy schłodzić wodą jedynie przez kilka minut, żeby nie wprowadzić pacjenta w stan hipotermii (wyziębienia). Nie wolno też zanurzać poparzonej osoby w zbiorniku z wodą ani okładać śniegiem bądź lodem.
WIDEO: Pierwsza pomoc. Kiedy i jak używać defibrylatora?

Autor: Dzień Dobry TVN, x-news

Mdłości, nagle występujące silne bóle głowy, zaburzenia mowy, porażenia dolnej części twarzy czy zaburzenie czucia po jednej stronie ciała są pierwszymi objawami udaru mózgu. Pierwsza pomoc przy udarze powinna w pierwszej kolejności obejmować wezwanie pogotowia ratunkowego – czas, w którym pacjent znajdzie się na oddziale udarowym, decyduje o szansach na przeżycie i powrocie do sprawności.

To najważniejszy element udzielania pomocy dla osób bez kwalifikacji medycznych. Przypomnijmy, że udar mózgu może być krwotoczny (powoduje go wylew krwi do mózgu) lub niedokrwienny (jest wywołany zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu). Jeżeli chory oddycha, należy go ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, obserwować, jeżeli to możliwe utrzymywać kontakt do przyjazdu ratownika. Jeżeli chory nie oddycha, nie reaguje na bodźce, w tym bólowe przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej (30 uciśnięć na 2 oddechy).

Jeżeli chory jest w stanie połykać, warto podać mu aspirynę, najlepiej pod język. Kwas acetylosalicylowy w aspirynie przeciwdziała agregacji płytek krwi, może zmniejszyć obrzęk mózgu oraz obszar niedokrwienia.

Wiedza z zakresu pierwszej pomocy pediatrycznej jest niezbędna dla każdego rodzica, ale w zależności od poziomu kompetencji osoby udzielającej pomocy czynności ratownicze mogą się od siebie różnić. Na podstawowych kursach pierwszej pomocy mówi się, że ten sam algorytm postępowania w nagłym zatrzymaniu krążenia u osób dorosłych można także zastosować u dzieci, modyfikując go nieznacznie: o wykonywanie 5 początkowych oddechów ratowniczych przed rozpoczęciem uciśnięć klatki piersiowej. Natomiast niewykonanie ich przez osobę udzielającą pierwszej pomocy (np. rodzica, świadka zdarzenia) nie jest błędem.

Zatem wczesne rozpoczęcie resuscytacji – uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze – są jednym z pierwszych kroków, które zwiększają szanse przeżycia poszkodowanego dziecka zanim dojedzie pogotowie ratunkowe. Warto pamiętać, że w przypadku dzieci sposób postępowania jest zależny również od wieku.

• Ułóż 2 palce na klatce piersiowej w dolnej połowie mostka (na wysokości linii łączącej brodawki sutkowe) – połóż drugą dłoń na głowie dziecka w celu jej stabilizacji.
• Pochyl się nad poszkodowanym.
• Uciskaj szybko (100–120/min).
• Uciskaj głęboko (1/3 wysokości klatki piersiowej). Wykonaj 30 uciśnięć.

• Umieść nasadę jednej ręki bezpośrednio nad dolną połową mostka.
• Pochyl się nad poszkodowanym.
• Wyprostuj rękę w stawie łokciowym.
• Uciskaj szybko (100–120/min).
• Uciskaj głęboko (1/3 wysokości klatki piersiowej), jeśli brakuje ci sił, uciskaj dwiema rękami. Wykonaj 30 uciśnięć.