Smog. Kolejne małopolskie gminy na drodze do lepszego powietrza. Chcą lokalnych przepisów antysmogowych

FLESZ - Polacy tyją na potęgę. To wszystko przez koronawirusa

Piątkowe spotkanie było poświęcone wypracowaniu zasad przyjmowania lokalnych uchwał antysmogowych. Głównym zadaniem tych uchwał jest całkowita eliminacja urządzeń grzewczych wykorzystujących węgiel do 1 stycznia 2030 r. oraz pozostawienie w użytku tylko tych pieców na biomasę, które spełniają co najmniej wymagania tzw. ekoprojektu.

- Wypracowaliśmy jednolitą treść uchwały antysmogowej dla samorządów, które zadeklarowały wolę przyjęcia tej uchwały. To: Skawina, Zabierzów, Rabka Zdrój, Tarnów i Oświęcim - wymieniał po spotkaniu wicemarszałek Tomasz Urynowicz. - Każda z tych gmin wcześniej przyjmując postulaty do uchwały antysmogowej, przyjmowała inne terminy, inne zobowiązania. I dzisiaj musieliśmy wypracować dokument, który ujednolica przepisy uchwały antysmogowej dla tych samorządów. Tak abyśmy mieli jednolitą treść uchwały, zgodną z krajowymi regulacjami prawnymi, ale także z naszymi wojewódzkimi dokumentami strategicznymi, przede wszystkim z uchwałą antysmogową dla województwa małopolskiego i z programem ochrony powietrza.

Jak podkreślał wicemarszałek województwa, ważne, aby ten wypracowany dokument był dobrze skonstruowany prawnie. - Ponieważ spodziewamy się - tak jak to miało miejsce w przypadku uchwały dla Krakowa - batalii sądowej - tłumaczył Urynowicz. - Sprawa jest ważna, ma wielu zwolenników, ale także musimy być przygotowani z dobrą konstrukcją prawną, by wyeliminować niepotrzebne batalie sądowe w tej sprawie.

Lokalne uchwały antysmogowe będą przyjmowane przez sejmik województwa małopolskiego na wniosek gmin i po podjęciu przez daną Radę Gminy odpowiedniej uchwały kierunkowej. Jak podkreślają urzędnicy, największą korzyścią z przyjęcia uchwał lokalnych będzie zdrowie mieszkańców - szybsze osiągnięcie jakości powietrza zgodnej z polskimi i europejskimi normami. Dodatkowa korzyść to preferencyjne traktowanie takich gmin przy podziale środków z Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2021-2027.

Chcąc wprowadzać ograniczenia, samorządy lokalne muszą jednocześnie zapewnić mieszkańcom pomoc w wymianie pieców: aktywność ekodoradców, funkcjonowanie punktu obsługi programu dotacyjnego Czyste Powietrze oraz programy osłonowe dla osób dotkniętych tzw. ubóstwem energetycznym.

Zgodnie z projektem przepisów, od 1 stycznia 2030 roku miałyby nie być eksploatowane żadne źródła ogrzewania węglem. Całkowity zakaz stosowania węgla obejmowałby kotły, a także miejscowe ogrzewacze powietrza - więc kominki, kozy itp. Ponadto w projekcie od 2023 r. są przewidziane zaostrzone wymagania dla nowych kotłów na biomasę (emisja pyłu z takich urządzeń nie może przekroczyć 20 mg/m sześć.), a nowo instalowane kominki od tego terminu powinny być doposażone w zamkniętą komorę spalania i termostat, który zapewni stabilne warunki pracy, a tym samym mniejszą emisję w trakcie ich eksploatacji.

Lokalne uchwały antysmogowe zapewniłyby spójność z uchwałą wojewódzką , która zakłada, że:

• do 31 grudnia 2022 roku należy wymienić wszystkie kotły na paliwa stałe, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych, tj. nie spełniają wymagań co najmniej 3. klasy według normy PN-EN 303-5:2012;
• do 31 grudnia 2026 roku należy wymienić kotły na paliwa stałe, które spełniają wymagania 3. lub 4. klasy według normy PN-EN 303-5:2012;
• kotły spełniające wymagania klasy 5. według normy PN-EN 303-5:2012, które były eksploatowane przed 1 lipca 2017 roku, mogą być użytkowane do końca swojej żywotności.

Ponieważ uchwała antysmogowa ma być identyczna w każdej z gmin, samorządy gminne, które wcześniej przyjęły uchwałę intencyjną, będą musiały ponownie zaprezentować projekt uchwały już ujednoliconej swoim radom gminy. Na to samorządy mają czas do końca maja. Następnie konsultacje społeczne nowych zasad rozpoczną się w małopolskich gminach w czerwcu (zapewne w pierwszej połowie czerwca). Będą trwały minimum 31 dni. Gdy będzie już komplet uchwał rad gmin, prawdopodobnie na koniec sierpnia nastąpi głosowanie sejmiku nad wszystkimi uchwałami antysmogowymi dla województwa małopolskiego.

Tomasz Urynowicz poza wymienianymi gminami wspomniał też o Krzeszowicach. - Najprawdopodobniej dołączą do nas Krzeszowice, będą kolejną gminą z takimi przepisami, tam jednak burmistrz będzie chciał uchwałę antysmogową przedstawić radzie gminy razem z programem osłonowym, który będzie obowiązywał na terenie gminy Krzeszowice. Czekamy w takim razie na Krzeszowice z niecierpliwością - dodawał wicemarszałek.

Szczegóły dotyczące tego, jak miałoby wyglądać lokalne prawo antysmogowe w małopolskich gminach, prezentujemy w galerii slajdów.