Spór o podziemny przystanek premetra w centrum Krakowa. Nie ma zgody na tunel przy Wawelu

- Utworzenie podziemnego przystanku przy Teatrze Bagatela byłoby dużo korzystniejszym rozwiązaniem, niż umieszczanie go przy ulicy Karmelickiej. Chodzi o to, by stacja była w miejscu, z którego łatwo i szybko można dojść do Rynku i ulic w obrębie Plant, a nie przechodzić przez ulicę Karmelicką. Takie rozwiązanie bardziej zachęci do wyboru premetra zamiast aut - przekonuje wiceprezydent Krakowa Andrzej Kulig.

Przypomina, że w innych europejskich metropoliach (m.in. Wiedeń, Londyn) istnieją stacje metra w zabytkowej przestrzeni w samym centrum. W przypadku Krakowa plusem lokalizacji przystanku przy Teatrze Bagatela, pod centrum handlowym "Elefant", byłoby umożliwienie znacznie bliższego dojechania premetrem w okolice Rynku (nie trzeba byłoby przechodzić przez część ulicy Karmelickiej), łatwiej byłoby się tam przesiąść na naziemny tramwaj (po wprowadzeniu komunikacji podziemnej nadal utrzymane byłyby linie naziemne, ale z rzadszą częstotliwością).

Korzyścią ma być też to, że w przyszłości, w celu budowy podziemnej stacji, nie trzeba byłoby przekopywać parku, który pod ul. Karmelicką ma powstać w tym roku. Można byłoby budować tam park bez obaw, że z jakichś elementów zieleni trzeba zrezygnować, bowiem może być problem z ich utrzymaniem nad zadaszeniem podziemnej stacji.

Władze konserwatorskie już jednak raz wypowiedziały się w sprawie lokalizacji dla stacji premetra i wyraziły zgodę jedynie na jej budowę w miejscu, gdzie zaplanowano park.

- Lokalizacją najbliższą do Rynku, pozytywnie zaopiniowaną przez małopolskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków, z warunkami, jest rejon ulicy Rajskiej - wyjaśnia Barbara Karkoszka, rzecznik Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie.

Wiceprezydent Andrzej Kulig zapowiada jednak, że władze Krakowa będą zabiegać o zgodę na przystanek pod "Elefantem" i jeżeli małopolski konserwator nie wyda takiego zezwolenia, to miasto będzie się odwoływać do kolejnych instancji.

Przypomnijmy, że w 2019 r. ówczesna małopolska wojewódzka konserwator zabytków Monika Bogdanowska negatywnie odniosła się do możliwości lokalizacji przystanku podziemnego na trasie Starego Miasta, w okolicy ul. Szczepańskiej, a także do przebiegu trasy podziemnej pod Plantami oraz w okolicach Barbakanu z uwagi na fakt zbliżenia do dawnych murów miejskich oraz ochrony dziedzictwa archeologicznego w tym miejscu. Następnie negatywnie zaopiniowała lokalizację przystanku podziemnego pod skrzyżowaniem ul. Dunajewskiego i Karmelickiej, w tym lokalizację wejść z przystanków na Plantach przy ul. Szewskiej. Jednocześnie wstępnie pozytywnie zaopiniował lokalizację przystanku na placu Jana Nowaka Jeziorańskiego oraz przystanku Stare Miasto – Rajska (z warunkami).

Konserwator nie wyraziła natomiast zgody na propozycję lokalizacji przystanków w rejonie wylotu ul. Karmelickiej, Krupniczej i Teatru Bagatela oraz reliktów Bramy Szewskiej ze względu na przewidywany zakres wykopów oraz zasięg terenu przeznaczonego pod plac budowy.

Miasto przedstawiło kolejne propozycje realizacji stacji i przystanku podziemnego przy Teatrze Bagatela: wykonanie wykopu otwartego w ciągu ul. Karmelickiej lub wykopu otwartego za budynkiem „Elefant”. Przewidywały one wykonanie wejść w parterach zabytkowych kamienic. Konserwator nie wyraziła zgody także na takie rozwiązania. Jednocześnie ekspert Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego zwracał uwagę na istnienie reliktów archeologicznych na tym terenie.

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków negatywnie zaopiniował też lokalizację przystanku przy budynku Filharmonii w obrębie ul. Smoleńsk, Straszewskiego i Zwierzynieckiej, a także wykluczył prowadzenie trasy metra w pobliżu Wzgórza Wawelskiego.

Przypomnijmy, że w grudniu 2021 r. Zarząd Inwestycji Miejskich w Krakowie zawarł umowę z firmą Ekovert Łukasz Szkudlarek na opracowanie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i uzyskanie samej decyzji dla premetra. Umowa opiewała na kwotę 1 mln zł. W czerwcu 2022 r., po przygotowaniu dokumentów, wykonawca złożył wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla pierwszego etapu inwestycji.

- Procedura jest w toku. Zgodnie z zawartą umową decyzja powinna zostać uzyskana w trzecim kwartale 2023 roku - informuje Jan Machowski z ZIM.

Długość pierwszego etapu budowy premetra to ok. 10,5 km. Chodzi o trasę Dom Handlowy Wanda – rejon Stadionu Miejskiego im. H. Reymana (stadion Wisły). Na trasę składa się: odcinek naziemny o długości ok. 3,6 km, odcinek estakadowy - ok. 1,4 km i odcinek podziemny - ok. 5,5 km. Na trasie pierwszego etapu ma się znaleźć 5 przystanków naziemnych, 2 na estakadzie (Wiślicka, os. Oświecenia) i 7 podziemnych (rondo Polsadu, rondo Młyńskie, Olsza, rondo Mogilskie, Dworzec Główny, Stare Miasto, Akademia Górniczo-Hutnicza). Łącznie ma powstać 14 przystanków.

W oparciu o koncepcję z 2021 roku, szacunkowy koszt realizacji I etapu to ok. 2,5 mld zł, a wstępnie planuje się, że premetro zostałoby uruchomione w 2033 r.

Prezes ZBP o prognozach inflacyjnych