Trener Tadeusz Pawłowski. Ten co się smutkom nie kłania

Mówią o Panu - optymista. Wraz z żoną przeszliście wiele tragedii, trudnych chwil. W 2010 roku zmarł syn Paweł. Kilkanaście miesięcy później drugi syn, Piotr, miał wylew i do dzisiaj jest ciężko chory. Tymczasem Pan sprawia wrażenie otwartego na ludzi człowieka, pozytywnie podchodzącego do otoczenia. Skąd czerpie Pan siłę po takiej rodzinnej tragedii?
To wynika z mojej filozofii życiowej. Trzeba patrzeć do przodu, trzeba żyć. Zawsze miałem pozytywne nastawienie do świata. Po śmierci syna tłumaczyłem sobie, że to spotyka miliony ludzi na całym świecie. Miliony ludzi umiera na raka. Cieszę się, że nie zamknąłem się po tym w sobie, że nie stałem się ponurakiem. choć oczywiście nie było to dla nas łatwe.

Stan zdrowia drugiego syna poprawia się?

Jest coraz lepiej. Mieszka z nami we Wrocławiu. Nawet w niedzielę była taka miła sytuacja. Siedzieliśmy obok siebie i nagle syn mnie objął. To oznacza, że jest z nim coraz większy kontakt. Do syna dociera już praktycznie wszystko, co się wokół niego dzieje. On wie, że jestem trenerem w Wiśle i cieszy się z tego powodu.

Będzie szansa, że zobaczy drużynę taty z wysokości trybun?

Wychodzimy z Piotrem na spacery. Na wózku funkcjonuje bardzo dobrze. Bardzo chciałbym, żeby był na meczu Wisły we Wrocławiu, ale to będzie luty, w dodatku mecz jest o 20.30, więc to pewnie nie będzie dla niego dobra pora. Myślę jednak, że w drugiej połowie kwietnia, albo w maju, przyjedzie do Krakowa. Nie jest jeszcze idealnie. Wiele jest do zrobienia, ale walczyliśmy dwa lata o jego życie, więc teraz cieszymy się z każdego, nawet najdrobniejszego postępu. I te postępy zaczynają przychodzić, choć w neurologii trzeba mieć ogromną cierpliwość. Syn ma dużo zajęć z fizykoterapeutą. Cały czas mocno wierzę, że będzie lepiej.

W tej walce o zdrowie syna przychodzą chwile zwątpienia?

Nie miałem ich. Bardzo ciężkie były chwile, gdy syn był prawie pół roku w śpiączce farmakologicznej. W tej chwili mamy jednak panią pielęgniarkę, która się nim opiekuje. Jest żona, jest rodzina, dzieci siostry, brata. Jest otoczony życzliwymi ludźmi. To ma na niego bardzo dobry wpływ, że widzi ciepło domowe, że wokół niego jest dużo ludzi. Żyjemy teraz normalnie.

Urodził się Pan w 1953 roku we Wrocławiu. Historia Pańskiej rodziny jest typowa dla powojennych czasów.

Tak, przyszedłem na świat we Wrocławiu, ale moi rodzice, tata Jan i mama Stefania, pochodzili z Wileńszczyzny. Jestem bardzo dumny, że mój tata był żołnierzem Armii Krajowej, że walczył na tych terenach, które kiedyś należały do Polski, że otrzymał Krzyż Partyzancki. Pamiętam, że gdy byłem jeszcze dzieckiem, razem z rodzeństwem wieczorami zmuszaliśmy go, żeby nam opowiadał o tej partyzantce, choć tak po prawdzie, to sam chętnie to robił. Wychowywano nas w duchu patriotycznym. Od małego chłopca wiedziałem, co to był Katyń. Znałem prawdziwą historię Polski. W domu tata bardzo często słuchał Radia Wolna Europa i ja siłą rzeczy też tym wszystkim przesiąkłem. Wiedziałem jak to wszystko wyglądało naprawdę.

Ma Pan liczne rodzeństwo?

Mam siostrę i brata. Siostra, kiedyś Ewa Pawłowska, teraz Grygier, grała w piłkę ręczną. Była wychowanką AZS-u Wrocław, później grała w ekstraklasie w Ślęzie. Brat Ryszard grał natomiast w piłkę w juniorach, choć wielkiej kariery nie zrobił. Oboje do dzisiaj mieszkają we Wrocławiu, kibicują mi i na pewno będą przyjeżdżać na mecze Wisły.

Wrocław jest dla Pana wyjątkowym miastem, często Pan to podkreśla.

Jest, bo tam się wychowałem, również jako piłkarz. Tam zaczynałem w małym klubie Pafawag. Już jako piętnastolatek występowałem w III-ligowym zespole i stamtąd trafiłem do reprezentacji Polski juniorów. Stamtąd w wieku 17 lat przeniosłem się do Zagłębia Wałbrzych, które było wówczas jedynym ekstraklasowym klubem na Dolnym Śląsku. W Zagłębiu, dzięki trenerowi Nikielowi, zadebiutowałem w ekstraklasie. Uznany wtedy też zostałem przez tygodnik „Sportowiec” najlepszym zawodnikiem młodego pokolenia w Polsce.

A skąd sport, piłka nożna wzięły się w Pańskim życiu?

Ja generalnie bardzo lubiłem sport. W szkole podstawowej trafiłem na dobrych nauczycieli wychowania fizycznego. Grałem w reprezentacji szkoły chyba we wszystkich dyscyplinach. Koszykówka, piłka ręczna, lekka atletyka, oczywiście piłka nożna. Co ciekawe, trenerzy każdej z tych dyscyplin nakłaniali mnie, żebym podjął wyczynowe treningi. A ja do tego jeszcze byłem ministrantem. Trzeba się było zatem na coś zdecydować i postawiłem na piłkę.

Wspomniał Pan o Zagłębiu Wałbrzych, ale w końcu wrócił Pan do swojego ukochanego Śląska, w którym z innymi chłopakami z Wrocławia stworzyliście jeden z najlepszych zespołów w historii tego klubu.
Siłę tego zespołu stanowili chłopcy z Wrocławia i z całego Dolnego Śląska. Sybis zaczynał w Śląsku, ale byli też inni. Kwiatkowski z Bolesławca, bracia Garłowscy z Bielawianki, Balcerzak, tak jak ja, z Pafawagu, Heniu Kowalczyk z Lotnika Wrocław, Rybotycki z Odry Wrocław, Olesiak ze Ślęzy. Mogę długo wymieniać. Gdy graliśmy na Stadionie Olimpijskim, to potrafiło przychodzić na mecze po 50 tysięcy ludzi. Sytuacja nie do powtórzenia w dzisiejszych czasach.

Był Pan dwa razy w szerokiej kadrze reprezentacji Polski na igrzyska olimpijskie, jednak ani do Monachium, ani do Montrealu ostatecznie Pan nie pojechał. Odczuwa Pan niedosyt z tym związany?
Nie, bo trafiłem na najlepsze lata polskiej piłki. To było świetne pokolenie. Przed Monachium nawet nie do końca zdawałem sobie sprawę z tego, czym są igrzyska olimpijskie. Kończyłem wiek juniora i dla mnie ogromnym wyróżnieniem był już sam fakt, że znalazłem się w tej szerokiej kadrze. Cieszyłem się, że gram w ekstraklasie, że ktoś w reprezentacji mnie zauważył. W późniejszych latach polska piłka wyglądała tak, że w każdym klubie grało sześciu, siedmiu zawodników, którzy mogli grać w reprezentacji. W kadrze grali jednak przede wszystkim piłkarze Legii i Górnika. Decyzje były podejmowane politycznie. Który klub był silniejszy, z tego więcej zawodników grało w reprezentacji. Przy równej formie wybierany był piłkarz z mocniejszego klubu. Takie były czasy.

Jakie były najmocniejsze strony piłkarza Tadeusza Pawłowskiego?
Wszechstronność i inteligencja na boisku. Grałem w pomocy, a do dzisiaj jestem najlepszym strzelcem w historii Śląska w ekstraklasie. Mam 63 bramki jako pomocnik. Myślę, że długo ten rekord nie zostanie pobity. Strzeliłem również 14 bramek w europejskich pucharach. To był dobry wynik nawet na skalę europejską. Myślę, że w tym względzie też długo w Śląsku nikt mnie nie pobije.

Tylko że w tej beczce miodu jest też łyżka dziegciu. Zapytam przewrotnie, czy Zdzisław Kapka negocjował z Panem kontrakt w Wiśle?
Tak.

Wie Pan dlaczego o to pytam?
Domyślam się.

Przypomnijmy - w sezonie 1981/82 przed ostatnią kolejką Śląsk był liderem, ale mógł stracić mistrzostwo Polski, gdyby przegrał z Wisłą we Wrocławiu. Dzisiaj nie jest tajemnicą, że chcieliście ten mecz od krakowian kupić, ale więcej dał wiślakom walczący z Wami o mistrzostwo Widzew. Wisła wygrała 1:0, Pan nie strzelił karnego i tytuł powędrował do Łodzi. Gdy po latach ta sprawa była opisywana, Pan stwierdził, że nie poda ręki Zdzisławowi Kapce, który ze strony Wisły miał być jednym z tych piłkarzy, z którymi negocjowaliście. Stąd pytanie, czy z obecnym wiceprezesem Wisły już wszystko sobie wyjaśniliście?
Nie ma czego wyjaśniać. To było prawie 40 lat temu. Nie będę krył, że były wtedy jakieś rozmowy, ale nie tylko ja i Zdzisek w tym uczestniczyliśmy. Nie ma dzisiaj do czego wracać. Trzeba patrzeć do przodu. To pytanie jest mi zadawane chyba po raz tysięczny. To było tak dawno temu...

Lubię sport, lubię pójść na mecz koszykówki, piłki ręcznej. Lubię też muzykę, polski rock...

Może te pytania o ten mecz tak często padają, bo to jedno ze spotkań, które w historii polskiej ekstraklasy obrosło prawdziwą legendą.
Cóż, nie potrafiliśmy wtedy wygrać na boisku i tyle. Wisła nas pokonała, a jak się chciało być mistrzem Polski, to trzeba było umieć wygrać mecz u siebie.

Po tamtym meczu dość szybko odszedł Pan ze Śląska.
Już wcześniej przygotowywany był mój transfer do Francji, gdzie miałem grać w Lens. Miałem prawie 30 lat.

Czemu ostatecznie nie trafił Pan do Lens?
Był stan wojenny. Nie było łatwo wyjechać. Paszport dostałem zbyt późno i Francuzi się rozmyślili. Dopiero jesienią wyjechałem do Austrii i podpisałem kontrakt z Admirą Wacker.

Austria stała się dla Pana drugim domem. Co tak urzekło Pana w tym kraju?
Nie planowałem, że zostanę w Austrii praktycznie na stałe. Przez pierwsze dwa lata grałem w Admirze. Dzieci chodziły do polskiej szkoły przy naszym konsulacie i jednocześnie do austriackiej. Później przeniosłem się do Bregenz, gdzie występowałem przez cztery lata w II lidze. Dzieci miały wielu przyjaciół, zaaklimatyzowały się w Austrii. Można nawet powiedzieć, że miały austriacką mentalność, bo wychowały się w tamtejszym środowisku. Gdy kończyłem karierę i zastanawiałem się, czy nie wracać do Polski, dostałem propozycję, by zostać grającym trenerem. I tak to wszystko się potoczyło, że zostaliśmy. Ciągle mamy mieszkanie w Bregenz i można powiedzieć, że to obok mieszkania we Wrocławiu moja druga stała baza. W Bregenz mieszkaliśmy w pięknym otoczeniu. To turystyczna okolica, gdzie kończą się Alpy i „całują” Jezioro Bodeńskie. Blisko są Niemcy, Szwajcaria. Na obozy przyjeżdżały takie drużyny jak Liverpool, reprezentacja Hiszpanii. Co roku przyjeżdża tam też Borussia Dortmund. Miałem się od kogo uczyć. Podoba mi się też mentalność Austriaków. W Bregenz jestem szanowany.

Pan już w czasach kariery piłkarskiej wiedział, że zostanie trenerem?
Miałem to zakodowane, bo już gdy byłem chłopcem, mama zapytała mnie, kim chciałbym zostać. A ja nie miałem marzeń, żeby być strażakiem, lotnikiem czy policjantem. Już wtedy odpowiedziałem, że chciałbym być trenerem. I później robiłem wszystko, żeby nim zostać. Już kiedy byłem piłkarzem Śląska, studiowałem na wrocławskiej AWF. Miałem indywidualny tok studiów, ale lubiłem tę szkołę, zajęcia. Tak dobrze jak na studiach nie uczyłem się ani w szkole podstawowej, ani średniej. Ukończyłem AWF z wynikiem bardzo dobrym.

Ma Pan trenerskie wzory?
Nie, choć czytam książki o znanych trenerach. O Mourinho, Simeone, Fergusonie czy Wengerze. To są tacy trenerscy guru, ale też oni mogą realizować swoje cele w najlepszych drużynach świata. Czytam o nich, bo ciekawi mnie, jak podejmowali decyzje w trudnych momentach. Najwięcej czasu poświęcam jednak na fachową literaturę trenerską. Trzeba dokształcać się cały czas.

Pańska żona Anna też miała sporo wspólnego ze sportem.
Była mistrzynią Polski w rzucie dyskiem, na mistrzostwach Europy zajęła czwarte miejsce. Anna była moją pierwszą miłością i tak zostało do dzisiaj. To spełniona miłość.

Praca w klubie, opieka nad synem. Ma Pan w ogóle czas na inne zainteresowania?
Oczywiście. Lubię sport, lubię pójść na mecz koszykówki, piłki ręcznej. Lubię też muzykę, polski rock. Wiem, że Kraków ma piękną halę i że przyjeżdżają tutaj na koncerty światowe sławy muzyki.

Preferuje Pan mocniejsze brzmienie?
Tak, przede wszystkim rock, choć gdy żona puszcza Franka Sinatrę to też posłucham.

W szatni Wisły będzie więcej mocnej ręki, czy będzie się Pan starał zarazić swoim optymizmem drużynę?
Jako doświadczony człowiek, mający synów w ich wieku, również w związku z tym, że mój syn Piotrek grał w piłkę i był nawet w młodzieżowej reprezentacji Austrii, wiem jak rozmawiać z chłopakami. Mogę im pomóc jeśli chodzi o piłkę, o życie. Muszą odnieść parę sukcesów, wygrać parę meczów. W szatni powiedziałem, że w Polsce nie ma drużyny, z którą nie byliby w stanie wygrać. I to jest prawda. Nie można im natomiast mówić, że na dziesięć meczów z Bayernem mają wygrać dziewięć, bo to jest utopia. Stawianie nierealnych celów rodzi frustrację. Trzeba obudzić w nich to co najlepsze. Uczyć ich nie trzeba, bo grają tutaj tacy piłkarze, którzy odnosili mnóstwo sukcesów. Trzeba tylko do tego wrócić.

***

Tadeusz Pawłowski
Ur. 14.10.1953 roku we Wrocławiu.
Jest wychowankiem Pafawagu Wrocław. W ekstraklasie debiutował w Zagłębiu Wałbrzych, ale największe sukcesy odnosił ze Śląskiem Wrocław, z którym w 1977 roku wywalczył mistrzostwo Polski. Grał również w Austrii, w Admirze Wacker i SC Bregenz. Jako trener pracował w Austrii. W Polsce prowadził m.in. Śląsk Wrocław. Od grudnia jest szkoleniowcem Wisły.