W Olkuszu wkrótce pojawić ma się nowa atrakcja turystyczna [ZDJĘCIA]

Mowa o „Srebrnym szlaku gwarków olkuskich”, czyli o ścieżce edukacyjno-historycznej, nawiązującej do górniczej tradycji Olkusza. Ma się ona pojawić w miejscowości do końca tego roku.

Górnicze tradycje

Historia Olkusza jest ściśle związana z górnictwem. Miasto w czasach średniowiecza było jednym z najbogatszych grodów w Polsce. To tutaj wydobywano bowiem srebro i ołów. Ze względu na te tradycje Olkusz był nazywany „Srebrnym Miastem”.

Ślady górniczej przeszłości są tu widoczne po dziś dzień. Jednym z takich miejsc są podziemia średniowiecznego ratusza, które rozciągają się pod olkuskim rynkiem. Już teraz archeolodzy odnaleźli tam ciekawe, kamienne detale architektoniczne, które wstępnie datuje się na przełom XVI i XVII wieku, czyli okres, kiedy w tym miejscu funkcjonowała królewska mennica.

Skąd się wzięli gwarkowie?

W okresie średniowiecza olkuskie górnictwo było zorganizowane na zasadzie tzw. gwarectw, czyli spółek kilku górników - gwarków, którzy wspólnie ponosili koszty budowy i funkcjonowania kopalni.

- Wówczas olkuscy właściciele kopalń mawiali, że nie masz tu innej żywności, jak żywność górna, czyli właśnie kopalnie - wyjaśnia Jacek Sypień z olkuskiego magistratu.

Dlatego też przy okazji obchodów 720-lecia nadania miastu praw miejskich pojawił się pomysł, by tę opowieści przekuć w żywą lekcję historii dla olkuszan i gości.

- Chcieliśmy, aby było to coś nietypowego, czego jeszcze nie ma w Olkuszu i zainteresuje zarówno mieszkańców jak i turystów. Dlatego wybór padł na ścieżkę edukacyjną z wizerunkami gwarków za pomocą, których chcemy opowiedzieć historię miasta - wyjaśnia Michał Latos z Urzędu Miasta i Gminy Olkusz.

18 gwarków z brązu

80-centymetrowe rzeźby górników odlane w brązie powstawały w Cholerzynie pod Krakowem w pracowni Jana Siuty. Krakowskiego artysty, malarza i rzeźbiarza, który jest autorem m.in. sarkofagu z miodowego onyksu, w którym na Wawelu spoczywa prezydent Lech Kaczyński z żoną.

Niedługo postacie nawiązujące do górniczej tradycji Olkusza zostaną ustawione przy najbardziej znaczących z punktów widzenia miasta obiektach starówki.
- Każda z rzeźb jest zupełnie inna - opowiada Latos.

Gwarkowie staną m. in. na murku przed Urzędem Miasta i Gminy w Olkuszu, na chodniku przy budynku dawnego starostwa, przy dzwonnicy Bazyliki św. Andrzeja Apostoła oraz przy kościelnym murze. Nie mogło również zabraknąć rzeźby przy zrekonstruowanych fragmentach bramy sławkowskiej przy samym rynku, a także obok Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej. Ponadto przy ulicy Górniczej.

- Lokalizacja figur nie jest przypadkowa - dodaje Latos. Dla przykładu, w miejscu olkuskiego magistratu znajdowała się przed laty kamienica bonerowska, w miejscu starego starostwa mieścił się kwartał królewski z mennicą, a w parku miejskim stał niegdyś kościółek pw. św. Ducha i szpital górniczy.

Atrakcja dla wszystkich

Przy każdej z rzeźb będzie znajdował się krótki opis historyczny. Zaprojektowano również specjalną aplikację, dzięki której z atrakcji będą mogły skorzystać również osoby niepełnosprawne.

- Każda figura zostanie wyposażona w tzw. beacon, dzięki czemu, gdy ktoś zbliży się do gwarka, aplikacja na głos odczyta nam historię z nim związaną - podsumowuje Latos.

Choć gwarki w Olkuszu pojawią się jeszcze we wrześniu, to cała ścieżka będzie gotowa dopiero pod koniec roku. Wtedy również pojawi się aplikacja, którą będzie można pobrać na stronie urzędu, w sklepie play i applestore.

W ramach obchodów jubileuszu oprócz szlaku gwarków, urząd zorganizował również akcję „Olkuskie Spacery Historyczne 2019”.

Część bezpłatnych wędrówek już się odbyła. Na zainteresowanych czekają jeszcze trzy: 27 października, 9 listopada i 7 grudnia.