Afryka w sercu Olkusza. Niezwykłe muzeum, które trzeba zobaczyć
W ostatnich latach wśród atrakcji turystycznych gminy Olkusz „błyszczały” głównie Podziemny Olkusz oraz Zamek Rabsztyn. Nic dziwnego, odnowione w ostatnich latach obiekty robią spore wrażenie nie tylko na mieszkańcach Srebrnego Miasta i okolic, ale także na turystach.
W mieście znajduję się też muzeum, które może nie cieszy się tak dużą popularnością, ale bez wątpienia jest jedną z najbardziej wyjątkowych atrakcji w okolicy. Mowa tu o Muzeum Afrykanistycznym imienia Bogdana Szczygła i Bożeny Szczygieł-Gruszyńskiej.
Muzeum to swego rodzaju żywa opowieść o kulturze, rytuałach i codziennym życiu mieszkańców Czarnego Lądu, z eksponatami, które naprawdę „coś przeżyły”. Placówka powstała w 1971 roku dzięki wyjątkowemu człowiekowi – Bogdanowi Szczygłowi, olkuskiemu lekarzowi i pisarzowi, który przez wiele lat mieszkał i pracował w Afryce. Przywiózł stamtąd nie tylko fascynujące wspomnienia, ale też mnóstwo autentycznych przedmiotów – rzeczy, które naprawdę miały znaczenie, bo towarzyszyły ludziom podczas inicjacji, ceremonii pogrzebowych czy świąt plonów.
- Mamy świadomość, że za każdą z wystaw stoi historia osobistego zaangażowania Bożeny i Bogdana Szczygieł – ich determinacja, skromność i autentyczna miłość do Afryki sprawiają, że to miejsce ma niepowtarzalną atmosferę. Dla odwiedzających to nie tylko lekcja historii i antropologii, ale także opowieść o pasji, odwadze i ludzkim podejściu do inności – zaznaczył Piotr Grabarczyk, Kierownik Działu Muzealno-Wystawienniczego Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu.
Kolekcja rozrosła się także dzięki prywatnym darczyńcom, którzy przekazywali swoje eksponaty. Z czasem muzeum zyskało renomę jedynego muzeum w całości poświęconemu „Czarnemu Lądowi” i jednej z największych takich ekspozycji w naszym kraju. Co je wyróżnia? Jego eksponaty „żyły”, miały swoją historię.
Na miejscu można zobaczyć, jak wyglądało życie plemion z Afryki Zachodniej i Środkowej. Na przykład Tuaregowie, nazywani „błękitnymi rycerzami Sahary”, czy niezwykle oryginalni Dogonowie, Bambara i Buszongo. Wśród eksponatów są stroje, maski rytualne, instrumenty, amulety, rzeźby, biżuteria, a nawet broń. Dla miłośników rzeczy nietypowych – są też fetysze, czyli talizmany i figurki, którym przypisuje się magiczną moc.
Sporo uwagi przyciąga też kolekcja fajek – ponad 20 unikalnych egzemplarzy wykonanych z tykwy, drewna i kości. Każda z nich to małe dzieło sztuki, często przedstawiające ludzi albo zwierzęta.
- Dla nas, jako zespołu muzealnego, to zaszczyt opiekować się tak unikalnym zbiorem – od rytualnych masek, przez instrumenty muzyczne, po przedmioty codziennego użytku. Misją muzeum jest nie tylko prezentacja tych niezwykłych artefaktów, ale przede wszystkim edukacja i budowanie mostów międzykulturowych – podkreśla Piotr Grabarczyk.
Muzeum Afrykanistyczne w Olkuszu czynne jest przez cały tydzień z wyjątkiem poniedziałków w godzinach od 9 do 16.30 (ostatnie wejścia możliwe są 30 min przed zamknięciem). Cena biletu ulgowego to 10 złotych. Bilet normalny natomiast kosztuje 15 złotych. Z usług przewodnika można skorzystać za 50 złotych.
Nie tylko Muzeum Afrykanistyczne. Tuż obok są dwie równie ciekawe ekspozycje
Także przy Szpitalnej 32 w Olkuszu mieści się Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego. To największy zbiór artysty nazywanego „Michałem Aniołem Wikliny”.
Mieszcząca się z zabytkowym Dworku Machnickich ekspozycja prezentuje nowatorskie meble, szkice, projekty oraz elementy wystroju mieszkania poetyckiego.
Odwiedzając olkuskie centrum kultury warto obejrzeć również Kolekcję Minerałów Ziemi Olkuskiej i Skamieniałości Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Jest to zbiór kilku tysięcy eksponatów, wśród których znajdują się cenne kruszce, minerały oraz wapienie sprzed 150 milionów lat.
Są tam także pozostałości organizmów, które żyły na przestrzeni pięciu okresów geologicznych – skamieniałe gąbki, belemnity, koralowce, ramienionogi, małże, jeżowce, liliowce, trylobity a także fragmenty kręgowców. Największe z nich maja prawie pół metra średnicy.
- Centrum Kultury przy ul. Szpitalnej 32 to wyjątkowe miejsce, w którym obok Muzeum Afrykanistycznego prezentujemy również dorobek Władysława Wołkowskiego – mistrza wikliny – oraz bogactwo geologiczne regionu w postaci minerałów i skamieniałości Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Dzięki tym trzem unikalnym ekspozycjom odwiedzający mogą doświadczyć zarówno egzotyki Afryki, jak i lokalnego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Ziemi Olkuskiej – podsumował Piotr Grabarczyk, Kierownik Działu Muzealno-Wystawienniczego Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu.
Wejście do Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego kosztuje 10 złotych w ramach biletu ulgowego i 15 złotych w ramach biletu normalnego. Usługa przewodnika kosztuje 50 złotych. Kolekcję Minerałów Ziemi Olkuskiej i Skamieniałości Jury Krakowsko-Częstochowskiej można odwiedzić za 5 złotych w ramach biletu ulgowego i 10 złotych w ramach biletu normalnego. Tam usługa przewodnika to koszt rzędu 20 złotych.
Turyści mogą skorzystać również z karnetu, który obejmuje wszystkie trzy ekspozycje przy Szpitalnej w Olkuszu. Karnet ulgowy kosztuje 20 złotych a normalny 30. Wejść z przewodnikiem można za 100 złotych.
