Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

W Tarnowie nie będzie muzeum Jana Szczepanika. Miasto chce sprzedać kamienicę, w której "polski Edison" pracował nad wynalazkami [ZDJĘCIA]

Paweł Chwał
Paweł Chwał
W secesyjnej willi Świtezianka w centrum Tarnowa Jan Szczepanik mieszkał i pracował  przez kilka lat na początku XX wieku. Opuszczona kamienica jest w coraz gorszym stanie
W secesyjnej willi Świtezianka w centrum Tarnowa Jan Szczepanik mieszkał i pracował przez kilka lat na początku XX wieku. Opuszczona kamienica jest w coraz gorszym stanie Archiwum/Paweł Chwał
Plany utworzenia w willi Świtezianka w Tarnowie muzeum Jana Szczepanika – wybitnego wynalazcy, którego odkryciami przed stu laty żył cały świat legły w gruzach. Magistrat przymierza się do sprzedaży zabytkowej kamienicy, w której nie tylko mieszkał, ale również miał przez wiele lat swoją pracownię „polski Edison”. Dla wielu budynek idealnie nadawał się na nowe muzeum, poświęcone tej wybitnej osobie.

Jan Szczepanik - genialny wynalazca z Tarmowa

Rok 2022 w Tarnowie obchodzony będzie jako rok Jana Szczepanika. Przypada w nim bowiem 150. rocznica urodzin genialnego wynalazcy. Szczepanik unowocześnił światowy przemysł włókienniczy, był prekursorem telewizji – twórcą elektroskopu, czyli aparatu do reprodukowania obrazów na odległość za pomocą elektryczności czy wynalazcą kamizelki kuloodpornej.

Przez wiele lat związany był z Tarnowem. Na początku XX wieku mieszkał m.in. w willi Świtezianka – pięknej, secesyjnej kamienicy przy ul. Sowińskiego 11, gdzie na strychu miał swoją pracownię. To właśnie w niej pracował nad patentami z dziedziny barwnej fotografii i przeźroczy. Opracował tam m.in. metodę „blaknięcia”, która stwarzała możliwości wykonania zdjęć i odbitek fotograficznych w kolorze zamiast czarno-białych.

Dziś kamienica jest w fatalnym stanie. Do niedawna znajdowały się w niej wprawdzie mieszkania komunalne, ale miasto nie inwestowało w budynek, głównie z powodu ciągnącej się od 2003 roku batalii sądowej ze spadkobiercami byłych właścicieli o prawo własności do nieruchomości. Ostateczna, pomyślna dla miasta decyzja w tej sprawie zapadła w Sądzie Najwyższym zaledwie dwa miesiące temu.

Jaki los czeka kamienicę na Sowińskiego 11?

Wraz z wyrokiem rozgorzała w mieście dyskusja na temat przyszłości niszczejącego zabytku. Pomysłem, który pojawiał się najczęściej było zagospodarowanie budynku na muzeum Jana Szczepanika.

- To miejsce aż prosi się o to. Tak wybitna postać, jak Jan Szczepanik powinien mieć w mieście izbę pamięci czy własne muzeum, w którym można będzie dowiedzieć się o jego genialnych pomysłach. Z pewnością byłaby to atrakcja turystyczna, których w mieście brakuje – mówi Marek Ciesielczyk, radny miejski.

Pieniądze na ten cel - jak twierdzi - z pewnością udałoby się pozyskać z zewnątrz.

W podobnym tonie wypowiadają się miłośnicy historii miasta, jak np. Stanisław Siekierski, którym zależy również na tym, aby uratować niszczejący zabytek przed postępującą ruiną. Kilka miesięcy temu odpadł od niego m.in. sporej wielkości gzyms rozbijając się na chodniku.

- Doraźnie zabezpieczyliśmy budynek i ogrodziliśmy dostęp do niego taśmą. Ostateczną decyzję w sprawie przyszłości kamienicy podejmie prezydent. O żadnym remoncie na razie nie ma mowy. To są tylko prace doraźne, aby przypadkiem nikomu nie stała się krzywda – tłumaczy Bernard Karasiewicz, prezes Miejskiego Zarządu Budynków.

W magistracie słyszymy, że wszystko wskazuje na to, że Świtezianka zostanie wystawiona na sprzedaż. Miasta nie stać bowiem na kosztowny remont kamienicy, który może pochłonąć nawet kilka milionów złotych oraz na utrzymanie budynku.

- Nie mamy obecnie takich pieniędzy – tłumaczy Ireneusz Kutrzuba, rzecznik prezydenta Tarnowa. Dodaje, że miasto sondowało w ministerstwie kultury możliwości uzyskania dofinansowania remontu, ale bez rezultatu. Stąd niebawem rozpisany ma zostać przetarg na zbycie kamienicy.

Wynalazcy z Tarnowa poświęcone mają zostać w zamian dwie sale w Pasażu Odkryć, czyli tarnowskim odpowiedniku Centrum Nauki Kopernik, które powstaje przy Rynku 4, a postać Szczepanika przypomnieć ma szereg wydarzeń, które planowane są w przyszłym roku. W mieście wykonany ma zostać m.in. dedykowany mu mural.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

2024 Omówienie próbnej matury z matematyki z Pi-stacją

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska