Producenci tradycyjnie wędzonych wędlin wpadli na sposób, jak radzić sobie z restrykcyjnymi przepisami, które obowiązują od roku. Aby wykazać, że produkują zgodnie z unijnymi normami, oddają do badania mniej uwędzone próbki mięsa, które zawierają dozwolone ilości szkodliwych związków chemicznych.
- Na ponad 600 próbek, głównie z powiatów nowosądeckiego i limanowskiego, prawie wszystkie spełniały unijne wymogi dotyczące ilości benzopirenu i WWA - zauważa wicemarszałek Małopolski, Wojciech Kozak. - Większość była jednak specjalnie przygotowana, niedowędzona i nie miała nic wspólnego z prawdziwym wyrobem.
Przypomnijmy: od września 2014 r. obowiązują przepisy Unii Europejskiej ograniczające ilość substancji chemicznych, które wydzielają się podczas tradycyjnego wędzenia. Jedyną drogą, by nadal produkować w stary sposób, jest otrzymanie specjalnego zezwolenia (certyfikatu) od Powiatowego Inspektoratu Weterynaryjnego.
Tak będzie do 2017 roku - później, jeśli negocjacje się nie powiodą, wszyscy będą musieli dostosować się do unijnych przepisów.
Badania próbek miały wykazać, że tradycyjne metody wędzenia nie zagrażają zdrowiu, gdyż nie powodują przekroczenia norm zawartości szkodliwych substancji chemicznych.
- Producenci, oszukując, robią sobie sami krzywdę. Jeśli będą produkować i badać wędliny uczciwie, być może uda się znaleźć rozwiązanie całej sytuacji. Mamy jeszcze czas - mówi prof. Władysław Migdał z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.
Tymczasowy certyfikat od Inspektoratu pozwala jedynie na sprzedaż wyrobów na terenie Polski. W pozostałych krajach Unii już obowiązują obostrzenia.
Sami producenci przyznają, że unijne restrykcje praktycznie uniemożliwiają tradycyjne wędzenie przy użyciu drewna.
-Przepisy utrudniają normalną pracę, stąd zamieszanie i kombinowanie, jak ominąć prawo - uważa Stanisław Mądry, producent słynnej kiełbasy lisieckiej. - Aczkolwiek jest to naganne! Mamy piękną tradycję wędzarniczą, jesteśmy w tym dobrzy i to trzeba pielęgnować. Niedopuszczalne jest malowanie szynki, mycie, wycieranie. Producenci muszą być uczciwi. Szczególnie, że marszałek i inspektor weterynaryjny stoją za nami.
Nie zamierza dostosować się do unijnych norm. Sprzedaje tradycyjnie wędzone wędliny tylko na rynku polskim.
- Małopolska stoi tradycją. Nie zepsujmy tego - podsumowuje.
***
Od 1 września 2014 obowiązują nowe przepisy.
Unijne prawo ogranicza ilość szkodliwych benzopirenów m.in. w kiełbasie czy szynce z 5 do 2 mikrogramów na jeden kilogram. Norma wymusza też zmniejszenie ilości innych związków w wędlinach - tak zwanych WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), z 30 do 12 mikrogramów. Do 2017 roku producenci, którzy uzyskali specjalne zezwolenie, mogą wędzić w tradycyjny sposób i sprzedawać wyroby na terenie Polski. Potem muszą dopasować się do unijnych wymogów.
