Portrety dzieci, karmiącej żony artysty czy autoportret wykonany na miesiąc przed śmiercią, podobizny przyjaciół i znanych krakowian to prace Stanisława Wyspiańskiego, które będą mieli okazję przez najbliższe miesiące oglądać londyńczycy.
- Portrety Stanisława Wyspiańskiego odzwierciedlają młodopolską fascynację indywidualizmem i podmiotowością, ale także konfrontują się z ideą wspólnoty, do której należą portretowani. Kładą nacisk na wolność osobistą, jednocześnie uznając znaczenie kulturowych korzeni każdej jednostki - wyjaśnia Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Stanisław Wyspiański jest uważany za jednego z najważniejszych polskich artystów. Tworzył jako literat, dramaturg, poeta, malarz, grafik, a także architekt i projektant mebli. Jego sztuka ukształtowała rozwój polskiej kultury, w czasie, który miał okazać się decydującym momentem dla historii naszego kraju.
Wyspiański jako czołowa postać modernistycznego ruchu Młodej Polski został okrzyknięty głosem narodu podzielonego przez zaborców. W odpowiedzi na polityczny niebyt kraju artyści młodopolscy dążyli do stworzenia nowej sztuki narodowej opartej na tradycjach ludowych badającej tożsamość kulturową, co w efekcie było jedną z przyczyn odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r.
Ze względów konserwatorskich - Wyspiański tworzył prace plastyczne głównie pastelami na papierze - dzieła artysty mogą być eksponowane stosunkowo krótko. W krakowskim muzeum poświęconym twórczości Wyspiańskiego ekspozycja jest wymieniana co kilkanaście miesięcy.
- W swoich portretach Wyspiański łączy odważną kreskę z dekoracyjnym kolorem, aby podkreślić wewnętrzną energię i psychologię swoich modeli, z których wielu było związanych z Młodą Polską. To pierwszy raz, kiedy te niezwykłe portrety są prezentowane w Wielkiej Brytanii - wyjaśnia Alison Smith, kuratorka wystawy "Stanisław Wyspiański: Portrety".
W Krakowie od kilku lat prace "czwartego wieszcza" eksponowane są w muzeum poświęconemu Wyspiańskiemu, które mieści się w budynku dawnego spichlerza przy placu Sikorskiego 6. Ekspozycja składa się z ok. 200 prac, głównie plastycznych, ale także projektów i wyrobów rzemiosła artystycznego, pamiątek osobistych, rękopisów i fotografii.
