79. rocznica wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Uroczystości w Oświęcimiu

W ceremonii udział wzięli marszałek Kidawa-Błońska oraz przedstawiciel Izraela. Wśród gościł była m.in. Halina Birenbaum, 94-letnia polska Żydówka mieszkająca obecnie w Izraelu. Halina Birenbaum, przeżywając okupację, przebyła getto warszawskie, obozy Majdanek, Auschwitz, Ravensbrueck oraz Neustadt-Glewe. Po wojnie osiedliła się w Izraelu, gdzie rozwinęła swoją karierę jako pisarka, poetka i tłumaczka.

Wzruszona do głębi stoję tu dziś razem z Wami – w miejscu, z którego można było wyjść jako dym z komina. Uroczystość wyzwolenia odbywa się w tym roku przed barakiem numer 27, moim barakiem, gdzie spałam na górnej pryczy naprzeciw drzwi. Zło nie rodzi dobra, ale dobro nie da się zwyciężyć. Świat nie da się zgładzić, nie da się zniszczyć. Musi być czujny, musi być nieobojętny. Jestem pewna, że takim właśnie będzie. Shalom – powiedziała Halina Birenbaum.

Przewodnim motywem obchodów był człowiek, czego wizualnym symbolem były twarze ludzi więzionych w Auschwitz uwiecznione na rysunkach wykonanych w czasie istnienia obozu oraz po wojnie.

Powinniśmy przede wszystkim pamiętać, jak doszło do powstania obozów zagłady. Zaczęło się od tego, że ludzie niewystarczająco reagowali na mowę nienawiści, która, jak pokazała historia II wojny światowej, ma niszczącą moc. Można z całą odpowiedzialnością powiedzieć, iż do Auschwitz-Birkenau doprowadziły słowa odbierające człowieczeństwo drugiemu człowiekowi, które przez lata zatruwały serca, umysły i sumienia, i które w końcu zrodziły absolutne zło - powiedziała Małgorzata Kidawa Błońska.

Na zakończenie głos zabrał dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński.

Wszyscy stoimy na ogromnym zakręcie historii. Oto dziś jedni wyzwoliciele atakują drugich. Gwałcą i mordują. A w Izraelu, w świecie ocalałym z Zagłady, pokoju nie widać nawet na horyzoncie. Rozpaliły się na skalę ogólnoświatową konflikty i wojny. Stworzony po wojnie globalny system bezpieczeństwa jest dziś jedynie swoim własnym cieniem. Europa nie potrafiła zjednoczyć swych wysiłków i ustrzec się przed powrotem antysemityzmu, rasizmu, ksenofobii – powiedział Piotr Cywiński.

Uczestnicy, po przemówieniach, przeszli przed pomnik ofiar obozu, gdzie odbyły się wspólne modlitwy duchownych chrześcijańskich i żydowskich. Złożenie zniczy na monumencie zakończyło uroczystości rocznicowe.

Na uroczystości nie ma przedstawiciela Rosji. Z powodu napaści na Ukrainę kraj ten nie został zaproszony.

Wcześniej byli więźniowie przed Ścianą Straceń złożyli wieniec z biało-niebieskich kwiatów, układających się w pasy. W jego centrum widniał czerwony trójkąt z literą "P", symbolizujący polskich więźniów politycznych, których Niemcy osadzali w swoich obozach. Wielu miało zawiązane chusty w biało-niebieskie pasy, przypominające obozowe pasiaki.

Pierwsze oddziały Armii Czerwonej weszły do Oświęcimia 27 stycznia 1945 roku ze wschodu, od strony Monowic. Była sobota, mroźny, słoneczny dzień. W południe mieszkańcy zobaczyli żołnierzy z pepeszami na Rynku, którzy poszli dalej w kierunku obozu Auschwitz-Birkenau.

Wyzwolenia w obozach Auschwitz, Birkenau i Monowitz doczekało około 7 tys., w większości chorych i skrajnie wyczerpanych, więźniów. Część z nich, o ile pozwalał na to stan zdrowia, powróciła do domów.