Awantura o świeczkę w formie Żyda z grosikiem. "Daje przyjemne ciepłe światło podczas spalania"

FLESZ - Japoński superkomputer doradza w sprawie koronawirusa

Świeczki zachwalano na stronie sprzedawcy m.in. słowami: "efektowna, duża, daje przyjemne ciepłe światło podczas spalania oraz przyjemny aromat miodu i propolisu”.

Opisane zjawisko godzi w elementarny pewnik traktowania śmierci ofiar Holokaustu jako kulturowego sacrum, w obliczu którego zachować należy szacunek i powagę. Trudno komentować ideę zestawienia przedstawicieli narodu, który przez nazistowską Trzecią Rzeszę skazany został na śmierć w piecach krematoriów z woskowym produktem przeznaczonym do spalania. Postępowanie producentów w oczywisty sposób wykracza również poza granice dobrego smaku

- tak odniosło się do świecy-figurki Żyda Muzeum Krakowa i Miejsce Pamięci KL Plaszow. Obie te instytucje w wydanym oświadczeniu zaprotestowały przeciwko" takiej formie naruszania szacunku należnego zamordowanym przez nazistowską Trzecią Rzeszę".

Na świecę zwrócili też uwagę przedstawiciele społeczności żydowskiej. Pojawiły się głosy oburzenia, sprzedającym takie świece wytyka się brak wrażliwości.

Gdy o kontrowersyjnych świecach zrobiło się głośno, sklep wycofał je ze sprzedaży i nie są już dostępne. Zniknęła też zresztą ze sklepu inna świeczka, którą dociekliwi "wyłowili" z jego oferty: w kształcie Świętej Rodziny z Dzieciątkiem.

Jednak odlanego z wosku Żyda z grosikiem "na szczęście" nadal można kupić - u innego sprzedawcy internetowego. Figurka jest identyczna jak ta, która wywołała kontrowersje, tyle że już nie jest to świeczka. Ta oferta wciąż funkcjonuje w Internecie. Sklep podaje w opisie: "Zabawna, ręcznie wykonana figurka w kształcie Żyda w kapeluszu, z grosikiem na szczęście. Figurka wykonana jest w 100% z naturalnego wosku pszczelego, delikatnie pachnie miodem i propolisem. Aromat ten doskonale uspokaja i poprawia samopoczucie". Sprzedawca podkreśla też: "Figurka nie jest świecą, nie posiada knota, lecz postawiona na półce ma przynosić szczęście w finansach i pilnować, aby z domostwa nie uciekały pieniądze".

Oto pełna treść oświadczenia Muzeum Krakowa i muzeum Miejsce Pamięci KL Plaszow:

Haniebna i krzywdząca praktyka wykorzystywania wizerunku „Żyda na szczęście” od lat jest bardzo silnie zakorzeniona w popularnej kulturze polskiej. Obyczaj ten był wielokrotnie opisywany i poddawany analizie przez badaczy, a następnie piętnowany, nie zmieniło to jednak zwyczaju posługiwania się tym wywiedzionym z resentymentów i przeinaczeń kulturowych symbolem. Figurki „Żyda na szczęście” są stałym asortymentem sklepów, bez względu na to, czy punkty sprzedaży znajdują się w ośrodkach wielkomiejskich, małych miejscowościach, czy na wsi.

Figurki, które w odczuciu nabywców mają zapewnić powodzenie finansowe, wykonywane były zazwyczaj z gliny, drewna, metalu lub miały formę malunków. W 2021 r. odnotowano jednak pojawienie się w ofercie sprzedażowej nowej pozycji - „Żyda na szczęście” wykonanego z wosku. Święcę taką można było nabyć w jednym ze sklepów internetowych.

W opisie świeczek podano: „Odlewana ręcznie świeca woskowa, z pszczelej węzy. Wierzy się, że postać Żyda przynosi pomyślność w finansach. Efektowna, duża, daje przyjemne ciepłe światło podczas spalania oraz przyjemny aromat miodu i propolisu”.

Opisane zjawisko godzi w elementarny pewnik traktowania śmierci ofiar Holokaustu jako kulturowego sacrum, w obliczu którego zachować należy szacunek i powagę. Trudno komentować ideę zestawienia przedstawicieli narodu, który przez nazistowską Trzecią Rzeszę skazany został na śmierć w piecach krematoriów z woskowym produktem przeznaczonym do spalania. Postępowanie producentów w oczywisty sposób wykracza również poza granice dobrego smaku.

Muzeum Krakowa wraz z Miejsce Pamięci KL Plaszow stanowczo protestują przeciwko takiej formie naruszania szacunku należnego zamordowanym przez nazistowską Trzecią Rzeszę. Wzywamy zarówno producentów haniebnego wyrobu jak i obywateli Polski i świata, by kierując się wrażliwością, poczuciem etyki i empatią wobec ofiar Zagłady piętnowali w swoim otoczeniu tę i podobne praktyki naruszania powagi śmierci.