Spis treści
To, że śnieg jest niezwykle ważny dla funkcjonowania przyrody, wiadomo nie od dziś. Czasem, poza tym, że piękny, bywa też niebezpieczny. Tak jest w przypadku okiści, która osiada na gałęziach i może nagle wylądować na naszych głowach, czy masce samochodu.
Zobacz: Tak wygląda śryż
Co to jest śryż?
- Kiedy nad ranem przychodzi mróz, na kałużach, bajorkach, stawach i małych zatoczkach rzecznych tworzy się cienka, lodowa skorupka. Gdy przykucniemy i przyjrzymy się jej z bliska, zobaczymy, że są to stykające się lub zachodzące na siebie cieniuteńkie płatki lodu. Takie zjawisko ma swoją dawną, jeszcze staropolską nazwę: śreź - wyjaśnia Narodowe Centrum Kultury.
Nazw tego zjawiska jest wiele. Może to być też sreź, śrzeź, czy śryź. Cytując Lindego jest to „woda ścinająca się w cienkie płatki lodu, które mróz tęższy w coraz większe sztuki lodu kształci i te z sobą spaja, aż cała rzeka zamarznie”.
Najprościej rzecz ujmując: jest to zjawisko, które tworzy się na wodzie. Drobinki lodu tworzą gąbczastą, mleczną masę, która spływając z prądem tworzy charakterystyczne „talerze lodowe”.
Jak powstaje śryż?
- Podczas mroźnych dni i nocy szybko płynąca woda wychładza się i powstaje charakterystyczna gąbczasta forma lodu prądowego, tzw. śryż. Tworzy się on dzięki obecności zawiesiny w wodzie, która staje się wtedy jądrami kondensacji – wyjaśnia portal Wisła Warszawska.
W miejscach, w których spada prędkość przepływu wody, lub jest ona całkowicie stojąca, znaleźć można lód brzegowy, w który często wtapiają się zamarznięte „talerze” śryżu.
Obecnie nie jest to zjawisko tak powszechne, ponieważ i okresy mroźnych, minusowych temperatur są coraz krótsze i zdarzają się coraz rzadziej. Jeśli jednak mróz trzyma dłużej, fragmenty, a nawet i całą powierzchnię rzeki może zająć pokrywa lodowa. Kiedy pęka – tworzy się kra.
