Dawna synagoga z Trzebini w katastrofalnym stanie. Prace zabezpieczające wykonuje gmina, która jest pełnoprawnym właścicielem budynku

W lipcu tego roku doszło do katastrofy budowlanej w synagodze, ze względu na jej coraz gorszy stan, zawaliła się część tylnej ściany i część dachu. Istniała obawa, że budynek całkiem się rozsypie. Teraz trwają prace zabezpieczające strop, część połaci dachowej i ścianę wewnętrzną. Na zlecenie gminy prace wykonuje firma Rem-Dar z Zagórza. Koszt 50 tys. zł. Roboty mają być wykonane do końca września.

Właścicielem obiektu, na mocy decyzji komunalizacyjnej Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach, jest gmina Trzebinia i to od wielu lat. Dotąd miała jednak związane ręce, bo przez lata - na wniosek Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Katowicach - przed Komisją Regulacyjną ds. Gmin Wyznaniowych Żydowskich toczyło się postępowanie, dotyczące zwrotu budynku synagogi. Trzebinia w 2015 roku była gotowa zwrócić stronie żydowskiej nieruchomość, jednak Gmina Żydowska Wyznaniowa wcale go nie chciała, oświadczyła, iż z uwagi na stan budynku nie jest zainteresowana zwrotem nieruchomości w naturze, ale domaga się odszkodowania zwrotnego lub nieruchomości zamiennej.

Jak podkreśla gmina Trzebinia, zgodnie z zapisami Ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej, roszczenie o nieruchomość zamienną lub odszkodowanie jest możliwe jedynie w przypadku, gdyby przeniesienie własności natrafiało na trudne do przezwyciężenia przeszkody. W tym przypadku nie było żadnych przeszkód do fizycznego zwrotu nieruchomości.

Dopiero wiosną tego roku Trzebinia podpisała wreszcie porozumienie z Gminą Wyznaniową Żydowską w Katowicach w sprawie zrzeczenia się roszczeń. W międzyczasie - w grudniu 2022 roku - dawna synagoga kupiecka została wpisana do rejestru zabytków.

Synagoga została zbudowana w XIX wieku z inicjatywy cechu kupców. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali wnętrze. Po wojnie działała tu stolarnia, potem wiele lat budynek stał opuszczony.

Remont wiaduktów kolejowych w Chrzanowie zakończony