https://gazetakrakowska.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Kolejka na Kasprowy Wierch świętuje 89. urodziny. 15 marca 1936 odbył się pierwszy kurs z pasażerami

Łukasz Bobek
Rok 1936. Budowa kolei na Kasprowy Wierch w Tatrach
Rok 1936. Budowa kolei na Kasprowy Wierch w Tatrach Narodowe Archiwum Cyfrowe
Dziś chyba nikt nie wyobraża sobie Zakopanego bez kolejki na Kasprowy Wierch. To jedna z bardziej rozpoznawalnych atrakcji miasta pod Giewontem i Tatr. 15 marca 2025 mija dokładnie 89 lat odkąd pierwsi pasażerowie wyjechali z Kuźnic na szczyt Kasprowego Wierchu.

Słynna tatrzańska kolej na Kasprowy Wierch powstała tuż przed wybuchem II wojny światowej. Decyzja o jej budowaniu zapadła w lipcu 1935. Inicjatorem budowy kolei był ówczesny prezes Polskiego Związku Narciarskiego i wiceminister transportu inż. Aleksander Bobkowski. Inwestorem była specjalnie powołana spółka "Towarzystwo Budowy i Eksploatacji Kolei Linowej Zakopane (Kuźnice) - Kasprowy Wierch" z siedzibą w Warszawie.

Miała to być inwestycja prestiżowa i propagandowa, jedna z najambitniejszych planów ówczesnych władz II Rzeczpospolitej Polskiej. Miała pokazać nowatorską polską technikę i architekturę. Koszt budowy kolei wyniósł przeszło 3,5 mln ówczesnych zł i zwrócił się zaledwie w trzy lata.

Przy budowie kolejki pracowało 1000 osób

Prace przy budowie rozpoczęły się 1 sierpnia 1935 roku od wykarczowania drogi, którą dowożone były materiały budowlane na Myślenickie Turniej. Na początku ekipa budująca kolej liczyła ok. 600 osób, pod koniec robót budowało ją już ok. 1000 osób. Budowniczymi byli górale z Podhala, ale także z Sądecczyzny, ludzie z Krakowa, Tarnowa, a nawet z Wileńszczyzny.

Już we wrześni spadł w Tatrach śnieg. Prace były jednak kontynuowane. Materiały potrzebne do budowy wywożone były prostymi ciężarówkami na Myślenickie Turnie, a także zaprzęgami konnymi. Dalej na Kasprowy Wierch wszystko było transportowane na plecach tragarzy, a także na grzbietach koni huculskich.

Podczas budowy pracowano na 2-3 zmiany, po 16 godzin dziennie. Pracownicy nocowali na szczycie Kasprowego, gdzie rozstawiono baraki mieszkalne. Największym wyzwaniem w czasie prac była budowa stacji na szczycie Kasprowego Wierchu. Na wysokość prawie 2000 m. n.p.m., mroźny wiatr oraz zbliżająca się zima nie sprzyjały robotom betoniarskim czy murarskim.

Budowa kolei była wspierana przez polski przemysł. Urządzenia do maszynowni zostały wykonane w stoczni w Gdańsku, natomiast liny na których zawisły wagoniki – zrobiła fabryka w Sosnowcu. Budynki stacji dolnej w Kuźnicach, przesiadkowej na Myślenickich Turniach i końcowej na szczycie Kasprowego Wierchu zaprojektowali Anna i Aleksander Kodelscy.

Rekordowe tempo budowy w Tatrach

Inwestycja została ukończona w rekordowym tempie - po 7 miesiącach od rozpoczęcia prac budowlanych. Oficjalne otwarcie kolei na Kasprowy Wierch odbyło się 15 marca, po 227 dniach od rozpoczęcia budowy. W dniu inauguracji do dolnego budynku kolejki na rękach górali wniesieni zostali inicjator budowy - inż. Aleksander Bobkowski oraz minister komunikacji - Juliusz Ulrych. Premierowy przejazd poprzedziły przemówienia m.in. Aleksandra Zaczyńskiego, ówczesnego burmistrza miasta Zakopane, ks. Piotra Niezgody, ministra handlu Antoniego Romana.

Następną duża modernizacją kolejka przeszła dopiero w 2007 roku. Ostatni kurs starej kolejki odbył się 6 maja 2007 roku. W trakcie kilkumiesięcznego remontu wymienione podpory, zmodernizowano staje dolną, pośrednią i górną. Wymieniono maszynerię, a także same wagoniki. Oficjalnego otwarcia nowej kolei linowej po jej gruntownej przebudowie dokonał 18 stycznia 2008 prezydent Rzeczypospolitej Polskiej śp. Lech Kaczyński. Wówczas wyliczono, że przez ponad 70 lat kolejka przewiozła ponad 38 mln pasażerów.

Trasa kolejki dzieli się na dwa niezależne odcinki. Pierwszy z Kuźnic (1028 m. n.p.m.) na Myślenickie Turnie (1352 m. n.p.m.) - tam znajduje się stacja pośrednia. Drugi odcinek wiedzie z Myślenickich Turni na Kasprowy Wierch (1959 m. n.p.m.). Długość trasy całej kolejki wynosi 4261 metrów, a podróż na szczyt trwa około 20 minut.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Papież Leon XIV: „Pokój dla całego świata"

Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska