Kraków. Planują budowę chodników antysmogowych. W Warszawie się to sprawdza

W projekcie uchwały radni zaznaczyli, że program budowy chodników antysmogowych powinien obejmować lata 2020-2023. Wniosek dotyczy też przedstawienie Radzie Miasta Krakowa informacji na temat przeprowadzonych działań do dnia 31 sierpnia 2019 i następnie w okresach półrocznych oraz przyjęcie programu do końca 2019 r.

Oczekiwanie radnych jest też takie, by program objął trzy typy działania:

- W ramach standardowej wymiany zużytej nawierzchni oraz remontów chodników zastąpienie dotychczasowych materiałów budowlanych takimi, by chodniki po remontach i naprawach zyskały właściwości antysmogowe;
- sukcesywną wymianę chodników wzdłuż tych arterii, które są głównymi ciągami komunikacyjnymi w mieście, a jednocześnie wzdłuż których mieszkają ludzie oraz funkcjonuje znaczny ruch pieszy (np. Aleje Trzech Wieszczów);
- stosowanie materiałów, które pozwolą uzyskać antysmogowe właściwości przy budowie nowych chodników.

Pomysłodawcy programu zaznaczyli też, że zaleca się skorzystanie z doświadczeń warszawskich oraz badań, które zostały przeprowadzone przez ekspertów z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej oraz Instytutu Geofizyki PAN, tak by technologia wykorzystana w Krakowie była najbardziej adekwatna do specyfiki i możliwości miasta.

- Już niedługo w Krakowie zacznie obowiązywać zakaz palenia węglem i paliwami stałymi stąd głównymi czynnikami powstawania smogu będą zanieczyszczenia komunikacyjne oraz napływ zanieczyszczeń spoza Krakowa. Uchwała wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym dalszej walki ze smogiem - argumentują pomysłodawcy projektu uchwały.

"Proponowane rozwiązanie zostało niedawno wprowadzone w Warszawie na szeroką skalę. Technologia budowy chodników antysmogowych ma szansę zwiększyć efekty walki z zanieczyszczeniem powodowanym przez samochody czyli z zanieczyszczeniem tlenkami azotu, które szczególnie w miejscach z dużym ruchem samochodów mają wysokie stężenie.

W Krakowie np. stacja badawcza przy Alei Krasińskiego wykazuje systematycznie wysokie stężenia tego patogenu. Warszawskie władze zostały przekonane do stosowania tej technologii po analizach przeprowadzonych przez ekspertów z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej oraz Instytutu Geofizyki PAN oraz po przebadaniu powietrza w okolicach testowego chodnika przy rondzie Daszyńskiego. Obecnie planowane są inwestycje o wartości 5 mln zł w wielu lokalizacjach" - czytamy w uzasadnieniu uchwały.

W Zarządzie Dróg Miasta Krakowa informują, że przeanalizują propozycje radnych, skonsultują to także z naukowcami i zwrócą się o informacje do drogowców z Warszawy, m.in. w sprawie kosztów związanych z wprowadzenie chodników antysmogowych.

W Warszawie pierwszy chodnik antysmogowy, w ramach eksperymentu, został wybudowany w rejonie ronda Daszyńskiego przez inwestora sąsiedniego biurowca, przy współpracy z Zarządem Dróg Miejskich i partnerami naukowymi oraz producentem betonu.

- Pozytywne wyniki badań skuteczności tego chodnika sprawiły, że postanowiliśmy wykorzystać nowoczesną technologię podczas naszych prac związanych z remontami i budowami nowych chodników. Rozstrzygnęliśmy już przetarg na pięć pierwszych ulic, na których mają powstać chodniki antysmogowe - informuje Karolina Gałecka, rzeczniczka ZDM w Warszawie.

Chodniki antysmogowe w stolicy powstaną na al. Wojska Polskiego - na odcinku od ul. Popiełuszki do pl. Inwalidów (6 tys. mkw.), al. Lotników - na odcinku od al. Wilanowskiej do ul. Puławskiej (ponad 5300 mkw.), w ciągu ulic Czecha – Sejmikowa - na odcinku od ul. Kajki do ul. Wydawniczej (ponad 2000 mkw.), na ul. Zawodzie - na odcinku od ul. Augustówka do ul. Kobylańskiej (1500 mkw.) oraz al. Solidarności - na odcinku od ul. Bielańskiej do ul. Nowy Przejazd (450 mkw.) Wartość zamówienia to ponad 5 mln zł.

Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma Adrog. W planach na ten rok jest jeszcze ul. Górczewska, która w ramach przebudowy ma zyskać antysmogowy chodnik na odcinku od ul. Syreny do ul. Młynarskiej (5300 mkw.) oraz m.in. al. Jerozolimskie - na odcinku od ul. Lindleya do al. Jana Pawła II (4700 mkw.), ul. Idzikowskiego - na odcinku od ul. Puławskiej do ul. Sobieskiego (4800 mkw.) czy ul. Reymonta - na odcinku od ul. Kochanowskiego do ul. Broniewskiego (5100 mkw.).

Jak to działa?

Beton, z którego wykonane są antysmogowe płyty chodnikowe, ma właściwości fotokatalityczne. Technologia ta polega na wykorzystaniu cementu z dodatkiem nanometrycznego dwutlenku tytanu.

Dzięki promieniom słonecznym dochodzi na jego powierzchni do redukcji szkodliwych dla ludzi związków (m.in. dwutlenku azotu), które znajdują się w miejskim powietrzu. Związki te są rozkładane na nieszkodliwe, podobne do stosowanych przy nawożeniu roślin i następnie wraz z wodą deszczową odprowadzane są do gleby.

Dodatkowym atutem samego betonu są jego właściwości samooczyszczenia się. Antysmogowy beton ma szansę stać się bardzo popularny, a jego cena wykonania w porównaniu do tradycyjnego betonu jest wyższa o kilkanaście procent. Nowoczesne płyty chodnikowe zachowują swoje wyjątkowe właściwości przez cały okres użytkowania, a ich trwałość jest identyczna jak w przypadku tradycyjnych płyt betonowych.

Badania i analizy

Strategicznymi partnerami naukowymi projektu badawczego w Warszawie zostali eksperci z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, z Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej oraz z Instytutu Geofizyki PAN.

Wykonano serię testów laboratoryjnych. Ich celem było potwierdzenie deklarowanych parametrów użytkowych produktu i przeanalizowanie trwałości tlenków tytanu wbudowanych w mikrostruktury mieszanki betonowej oraz trwałości w czasie jej eksploatacji. Wyniki badań przyniosły bardzo dobre rezultaty.

Średni poziom redukcji szkodliwych tlenków w warunkach laboratoryjnych dochodził do 70 proc. Na tej podstawie podjęto decyzję o rozpoczęciu testów w przestrzeni miejskiej, gdzie uśrednione pomiary wskazywały ok. 30 proc. redukcji. Do wykonania próbnego odcinka wykorzystano płyty fotokatalityczne i tradycyjne.

Redukcję badano dobowo, na różnych wysokościach, przez kilka miesięcy. Największy poziom redukcji zaobserwowano na poziomie ok. 50 cm od powierzchni terenu, ale działanie betonu jest również znaczne na większej wysokości.

- W tym roku z pomocą nowoczesnych technologii chcemy zapewnić mieszkańcom i turystom nie tylko komfort i bezpieczeństwo, ale również czyste powietrze. Jeżeli długo terminowe badania i analizy potwierdzą skuteczność tego rozwiązania, to antysmogowy beton ma szansę stać się standardem podczas naszych prac, co pozwoli kontynuować nam działania mające na celu poprawę jakości powietrza w całym mieście - informuje Karolina Gałecka.

WIDEO: Dzieci mówią jak jest. Co dzieci wiedzą o polityce