Kraków. Zamiast powstającego skansenu w Branicach - wciąż niezagospodarowana łąka. Ale są widoki na pierwsze domy do przenosin

- Negocjowane są też trzy kolejne umowy, przewidujące zakup obiektów z Pleszowa, Luboczy i Łuczanowic - przekazał nam pytany o postępy prac przy tworzeniu krakowskiego skansenu Marcin Rybski, dyrektor Biura Obsługi Inwestora, Współpracy i Promocji w spółce Kraków Nowa Huta Przyszłości (KNHP), która odpowiada za to przedsięwzięcie.

Przypomnijmy: decyzję o tworzeniu skansenu podjęto w związku z alarmującymi głosami m.in. historyków i miłośników Krakowa sprzed kilku lat, że z naszego krajobrazu szybko znikają XIX-wieczne chałupy i to ostatni moment na ratowanie tych budynków. Park Edukacyjny "Branice", którego serce ma stanowić skansen z 20 obiektami: przeniesionymi tu historycznymi drewnianymi domami, karczmą i kościołem, miał pierwotnie zostać otwarty w 2023 roku. Już jesienią zeszłego roku KNHP przyznała, że realizacja zadania jest opóźniona, padła wtedy nowa data - 2024 rok. Do dzisiaj żaden z domów przewidzianych do rozbiórki i translokacji nie został zakupiony, ani żaden obiekt nie został przeniesiony na teren przyszłego skansenu.

- Terminy uruchomienia skansenu są przesuwane z roku na rok. Spółka powinna mieć fachowców, którzy mają rozeznanie w temacie, a wygląda na to, że ich nie ma, skoro nie pojawił się dotąd żaden fizyczny akcent tego przedsięwzięcia, wszystko biurokratycznie się rozmywa - wskazuje z kolei miłośnik historii Krakowa Leszek Grabowski. Cieszy go natomiast wiadomość o umowach dotyczących domów do przenosin. - Ten dom z Olszanicy ja wypatrzyłem, jest z lat 30. XX wieku. A dom w Wadowie pochodzi z 1920 roku. Ale dopóki nie dotknę - nie uwierzę. Trzeba je rozebrać, przejrzeć, zakonserwować. I póki co mowa jest o domach, a nie chałupach, a to właśnie dla chałup każdy kolejny rok bez ratowania to dramat - zaznacza.

KNHP zapewnia, że wszystkie budynki przeznaczone do translokacji wciąż istnieją, ich stan nie uległ znaczącemu pogorszeniu i planowane jest ich sukcesywne przenoszenie na teren Parku Edukacyjnego "Branice", a w tym celu systematycznie zawierane są umowy z właścicielami. Spółka dziś nie odpowiada natomiast wprost na pytanie, kiedy skansen zostanie otwarty.

- Na ten rok planowane jest ogrodzenie terenu i rozpoczęcie pierwszej translokacji. Termin całkowitego zagospodarowania i udostępnienia zwiedzającym zależy jednak od wielu czynników m.in. finansowych - informuje dyr. Marcin Rybski. - Pierwsza rozbiórka domu jest planowana w przyszłym roku. Każdy proces rozbiórki jest poprzedzony wykonaniem dokładnej dokumentacji architektoniczno-konserwatorskiej, której wykonanie zajmuje wiele miesięcy oraz wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. W tym roku przeprowadzone zostało pierwsze postępowanie na translokację budynku (w formule zaprojektuj i wybuduj), które z uwagi na brak ofert zostało unieważnione. Wkrótce będzie ogłaszane ponownie - dodaje.

Gotowa jest kompleksowa dokumentacja projektowa i wykonawcza dla skansenu, spółka Kraków Nowa Huta Przyszłości oczekuje na możliwość złożenia wniosku o pozwolenie na budowę. Jak się okazuje, cała procedura została opóźniona z uwagi na konieczność opracowania koncepcji rozbudowy układu komunikacyjnego towarzyszącego inwestycji, czego wcześniej nie założono. Obecnie negocjowana jest umowa z Zarządem Dróg Miasta Krakowa dotycząca przyjęcia roli inwestora zastępczego dla wykonania przebudowy układu komunikacyjnego. - Jej podpisanie pozwoli na uzyskanie pozwolenia na budowę - informuje przedstawiciel spółki. Na finalizację uzgodnień z ZDMK czeka także postępowanie na ogrodzenie terenu Parku.

Również jest gotowa i zaakceptowana wstępna koncepcja rozmieszczenia obiektów na działce, która w przypadku Parku Edukacyjnego "Branice" jest też elementem scenariusza muzealnego. Stworzenie scenariusza wystaw we wnętrzach chałup ma być kolejnym etapem realizacji inwestycji.

Ile obiektów zostanie docelowo przeniesionych do skansenu i ile trzeba będzie na to wydać pieniędzy? - Obecny zasób pozwala na przeniesienie 11 obiektów mieszkalnych wolnostojących i 9 gospodarczych. Szacunkowy koszt translokacji tych 20 obiektów to 17,5 mln zł brutto - odpowiada dyr. Rybski.

Najstarszym budynkiem, który przewidziano do translokacji na teren skansenu, jest chałupa drewniana konstrukcji zrębowej z 1861 roku z terenów Nowej Huty (dawnej wsi Pleszów). Spółka KNHP wciąż poszukuje budynku sakralnego - kościoła lub kaplicy - i karczmy do skansenu. W dalszym ciągu przyjmowane są i analizowane zgłoszenia obiektów gospodarczych oraz elementów małej architektury uzupełniającej zagrody.

Do tej pory zgromadzono blisko 550 przedmiotów - przyszłych eksponatów, które byłyby umieszczone wewnątrz zabudowań wiejskich. Ostatnio np. udało się pozyskać ciekawe monidło, które przedstawia mamę pierwszej właścicielki jednej z chałup przeznaczonych do translokacji, pochodzące z przełomu XIX i XX wieku. W najbliższym czasie spółka planuje pozyskać kute sanie konne.

Według ubiegłorocznych szacunków całkowity koszt budowy skansenu miał wynosić 45 mln zł. Teraz Marcin Rybski informuje: - Szacowane koszty przedsięwzięcia rosną, odzwierciedlając m.in. sytuację gospodarczą. Są także weryfikowane ofertami rynkowymi. Na wzrost kosztów wpływa także konieczność przebudowy układu drogowego (ulice: gen. M. Karaszewicza-Tokarzewskiego, Branicka i Tatarakowa). Sam ten element inwestycji, wcześniej nieujmowany w wycenach, jest szacowany przez ZDMK na 12 mln zł.

Obecnie źródłem finansowania inwestycji Park Edukacyjny "Branice" są fundusze ujęte w Wieloletniej Prognozie Finansowej Miasta Krakowa. Mowa tu o kwocie 11,6 mln, rozłożonej na lata 2022-2023. Spółka stale poszukuje też możliwości finansowania przedsięwzięcia z funduszy zewnętrznych.

Internetowi oszuści znów w natarciu!