Małopolska. 56 tysięcy firm zawiesiło działalność. Wciąż przybywa nowych, ale głównie dlatego, że działalność otwierają masowo informatycy

Patrząc bezrefleksyjnie na najnowsze statystyki krakowskiego GUS można dojść do wniosku, że gospodarka w regionie nadal dynamicznie się rozwija. Mogą o tym świadczyć podstawowe dane o liczbie firm zarejestrowanych w REGON: na koniec stycznia przekroczyła ona 453 tys. i było to o 4 procent więcej niż przed rokiem. Przybyło zarówno spółek, jak i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Tych ostatnich jest 332,7 tys., czyli 3,8 proc. więcej niż w czerwcu 2021. Bliższa analiza tych danych nie napawa jednak optymizmem – coraz więcej najmniejszych firm, zatrudniających do 10 osób (stanowią one aż 96,8 proc. ogółu) zawiesza lub w ogóle likwiduje działalność.

To, że mimo to ogólna liczba mikrofirm wciąż rośnie (w czerwcu wpisano do REGON 2666 nowych), wynika wyłącznie z gwałtownego rozwoju jednej sekcji gospodarki - informacji i komunikacji, gdzie liczba działających podmiotów zwiększyła się niemal o 20 procent. Są to niemal wyłącznie firmy informatyczne, w zdecydowanej większości – jednoosobowe. Ponadto w energetyce wzrost wyniósł blisko 11 proc., a w administrowaniu i działalności wspierającej – niemal 7 proc. Natomiast tzw. tradycyjne branże, w tym produkcyjna, budowlana i handlowa oraz usługowa i transportowa, mają problemy i właśnie tam najczęściej dochodzi do zawieszenia lub likwidacji drobnych biznesów.

Już ponad 52 tysiące spośród 332 tys. najmniejszych podmiotów (zatrudniających od 0 do 9 pracowników) w Małopolsce zawiesiło działalność. Ponadto w samym tylko czerwcu 2022 r. wykreślono z REGON 1229 podmiotów, w tym 1087 osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

To, co dzieje się w Małopolsce, jest fragmentem szerszego i długofalowego zjawiska: z danych Ministerstwa Rozwoju i Technologii wynika, że w pierwszym półroczu 2021 do CEIDG wpłynęło ponad 104,3 tys. wniosków o zamknięcie działalności gospodarczej. Oznacza to wzrost aż o 25,8 proc. w stosunku do I półrocza 2021 r., gdy znaczna część gospodarki była paraliżowana przez pandemię i restrykcje. Równocześnie o blisko 40 proc. wzrosła liczba wniosków o zawieszenie działalności. Rozlewający się obecnie po Polsce kryzys wydaje się zatem znacznie cięższy niż ten spowodowany przez koronawirusa.

– Od kilku lat obserwujemy niekorzystne zmiany w otoczeniu prawno-podatkowym dla prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2022 roku negatywnie wpływają na sferę biznesu ciągłe zmiany w podatkach - Polski Ład i kolejne jego nowelizacje. To może się przyczyniać do większej liczby zamykanych działalności gospodarczych

– komentuje Natalia Stoch-Mika, doradczyni podatkowa.

Łukasz Goszczyński, doradca restrukturyzacyjny i radca prawny, potwierdza, że nowe obciążenia podatkowe w ramach Polskiego Ładu, na które nałożyły się inne zjawiska, jak wzrost cen energii i podwyżki stóp procentowych, zniechęcają przedsiębiorców. – W takich warunkach makroekonomicznych wielu nie jest w stanie wypracować dodatnich wyników finansowych – wyjaśnia ekspert.

Zdecydowanie więcej przedsiębiorców decyduje się też na zawieszenie działalności, aby bezkosztowo przeczekać trudny okres. Takie firmy siłą rzeczy opuszczają jednak rynek, na który po pewnym czasie trudno jest im wrócić: zawieszenie działalności prowadzi do zakłócenia lub zerwania relacji biznesowych.

– W drugiej połowie roku możemy się spodziewać zwiększenia liczby zamykanych firm. Przyczynią się do tego takie problemy, jak wysoka inflacja, wojna w Ukrainie oraz zmiany w podatkach wprowadzone w połowie roku. Niewielkie biznesy będą mniej konkurencyjne w stosunku do swoich większych odpowiedników

– uważa Natalia Stoch-Mika. Wiele zależy od rozwoju sytuacji w Ukrainie oraz skali i nasilenia kryzysu energetycznego, rzutującego w ogromnym stopniu na inflację. Nie bez znaczenia jest także prowadzona przez polski rząd polityka społeczno-ekonomiczna: nasilenie transferów socjalnych (do czego politycy są zawsze skłonni w okresach przedwyborczych) nieuchronnie podtrzyma inflację na wysokim poziomie, a właśnie szaleństwo kosztów zniechęca coraz więcej przedsiębiorców do kontynuowania działalności.

Suche dane makroekonomiczne znajdują podręcznikowe odbicie w nastrojach przedsiębiorców badanych co miesiąc przez GUS. W ostatnim, lipcowym, badaniu w większości badanych obszarów przedsiębiorcy w Małopolsce ocenili koniunkturę negatywnie. Jedynym wyjątkiem była informacja i komunikacja. Najbardziej pesymistyczne oceny sformułowali przedsiębiorcy zajmujący się zakwaterowaniem i gastronomią: w sezonie wakacyjnym przewaga negatywnych ocen nad pozytywnymi wyniosła ponad 22 punkty procentowe, czyli najwięcej od czasu twardych lockdownów w 2020 roku. Zdecydowanie ponure nastroje zapanowały jednak także w budownictwie, transporcie i handlu detalicznym. Pierwszy raz od wielu miesięcy pod kreską znalazło się przetwórstwo przemysłowe.