Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Małopolskie Jawiszowice najstarszą wsią w Polsce?

Monika Pawłowska
Niewielka wieś Jawiszowice świętowała 725 lat istnienia
Niewielka wieś Jawiszowice świętowała 725 lat istnienia Monika Pawłowska
- Tysiąc lat - odśpiewali swojej rodzinnej miejscowości jawiszowiczanie. W sobotę w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej świętowano 725 lat istnienia Jawiszowic na mapie Polski. To najstarsza miejscowość w gminie Brzeszcze.

- Sadząc po zapisach historycznych, Jawiszowice być może są jedną z najstarszych wsi w Polsce - informuje Małgorzata Woźniak, rzecznik prasowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. - W materiałach źródłowych i historycznych pierwszy zapis w brzmieniu de Ianissowicz pojawia się już w 1326 r, w 1327 r. odnaleźć można już inną formę, Jawissowicz - dodaje rzecznik MSWiA.

Wojciech Janusz, historyk z wykształcenia, z zamiłowania badacz rodzinnej wsi, ustalił, że Jawiszowice powstały najprawdopodobniej w latach 1260-1285. Wtedy to w ramach lokacji, Jawiszowice zostały przekształcone i zaczęły funkcjonować w nowej strukturze organizacyjnej - wyjaśnia Wojciech Janusz. - Moje 20-letnie badania zawarłem w publikacji, która dziś ma swoją premierę - dodaje historyk.

Nazwa Jawiszowice pochodzi od imienia Jawisz, co oznacza nieskrywany, widoczny. Pobliskie Brzeszcze były dobrami królewskim, a Jawiszowice szlacheckimi. Animozje między mieszkańcami obu miejscowości sięgają XVI wieku.

- Nie jesteśmy dzielnicą Brzeszcz, a odrębna miejscowością - mówi Bronisława Grzywa. - Zagarnęli sobie stację kolejową i osiedle Paderewskiego, a to przecież wszystko nasze, jawiszowickie - dodaje emerytowana nauczycielka. Jawiszowiczanie szczycą się ponad 700-letnią tradycją i sławnymi ludźmi.
- Jakub z Jawiszowic w XVI wieku był rektorem Akademii Krakowskiej - mówi Anna Kasprzyk-Hałat, jawiszowiczanka. - Z naszej wsi wywodzi się Jan Zabuda, poseł do parlamentu wiedeńskiego.

Przejeżdżająca przez Jawiszowice kolej wiedeńska, zatrzymywała się przy jego posiadłości. Najstarsi mieszkańcy Jawiszowic pamiętają również ks. Józefa Tischnera. - Był katechetą w pafarii św, Marcina od lipca do października 1955 roku - wspomina Jan Żak. - Wróciłem wtedy po trzech latach w wojsku trochę przybity, bez perspektyw, on mnie natchnął do życia. Dużo rozmawialiśmy. Zawsze mi powtarzał, jak będziesz miał uśmiech na twarzy i pogodę ducha, dożyjesz starości - dodaje pan Jan.
Wieś przez lata była własnością Myszkowskich, herbu Jastrzębiec.

Ludność trudniła się uprawą pszenicy, żyta i owsa. Z czasem jawiszowiczanie znaleźli pracę w kopalni Jawiszowice. - Żyje nam się tu jak u Pana Boga za piecem - mówi Bronisława Grzywa. - Cisza, spokój, dobrzy sąsiedzi, wysokie emerytury górnicze, do miasta blisko. Czego nam więcej trzeba? Tylko chyba zdrowia - dodaje pani Bronisława.
Jawiszowice są nie tylko jedną z najstarszych wsi w Polsce, ale też jedną z najludniejszych. W sołectwie mieszka 7 tys. osób.

Jawiszowice w liczbach

Jawiszowice są jednym z większych sołectw w Polsce, liczącym prawie 7 tys. mieszkańców. Wieś w gminie Brzeszcze zamieszkują 4084 osoby. Najstarszą mieszkanką jest Anna Gara, rodowita jawiszowiczanka urodzona w 1913 roku.
Jawiszowice zajmują powierzchnię ok.1510 ha czyli nieco ponad 15 km kwadratowych. We wsi prężnie działa ochotnicza straż pożarna, koło gospodyń wiejskich, klub seniora, koło pszczelarzy oraz LZS Jawiszowice. Dumą wsi jest drewniany kościół z 1692 roku.

Brutalne zbrodnie, zuchwałe kradzieże, tragiczne wypadki. Zobacz, jak wygląda prawda o kryminalnej Małopolscekryminalnamalopolska.pl

60 tysięcy złotych do wygrania.Sprawdź jak. Wejdź nawww.szumowski.eu

Najświeższe relacje, najnowsze informacje z Mistrzostw Świata w siatkówce 2010www.trzeciset.polskatimes.pl

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska