Nowe, wyższe stawki za śmieci. Na razie na 14 miesięcy. Będą kontrole na bazie zużycia wody

FLESZ - Czterodniowy tydzień pracy w Niemczech?

W przygotowanym przez urzędników projekcie stawka za wywóz śmieci jest taka sama zarówno dla zabudowy wielorodzinnej, jak i jednorodzinnej. Za jedną osobę zapłacimy mniej, jeśli segregujemy śmieci - 25,51 zł, a więcej, gdy tego nie robimy - 51,02 zł.

Na symboliczną zniżkę mogą liczyć gospodarstwa w zabudowie jednorodzinnej, jeśli kompostują bioodpady. Wtedy zapłacą mniej o... złotówkę.

Urzędnicy zaproponowali też stawki za odbiór śmieci dla wszystkich nieruchomości, gdzie nie mieszkają ludzie, czyli np. sklepów, restauracji, biur, itp. Tam stawka jest uzależniona od wielkości pojemnika. Opłata za standardowy kubeł o pojemności 1100 litrów (1,1 m3) ma wynieść 58,2 zł. W projekcie ustawy zawarto w sumie ponad 20 rodzajów pojemników – od 0,12 m3 (opłata 6,3 zł) do aż 40 m3 (2116,6 zł). Powyższe stawki obowiązują w przypadku segregacji odpadów. Jeśli odpady nie są segregowane, to opłata jest dwukrotnie wyższa.

Stawki na 14 miesięcy. Potem kolejne podwyżki?

Nowe stawki to efekt rozmów radnych z urzędnikami, m.in. w ramach tzw. zespołu covidowego, który zajmuje się przeciwdziałaniem skutkom epidemii koronawirusa, zwłaszcza tych finansowych. Obecna propozycja to także efekt konsultacji społecznych z początku roku.

Jak mówi nam Michał Starobrat, radny Koalicji Obywatelskiej i członek zespołu, nowe stawki wynikają z przyjęcia krótszej perspektywy czasowej dla krakowskiego systemu śmieciowego.

- MPO analizowało koszty do końca 2024 roku, co dało stawkę 27 zł od osoby. Skróciliśmy ten horyzont do 14 miesięcy, do końca 2021 roku, co dało stawkę 25,51 zł - mówi nam radny Starobrat. Skąd 14 miesięcy? Bo nowe stawki mają wejść w życie już od 1 listopada. Uchwała miałaby zostać przyjęta we wrześniu lub nawet za tydzień, jeśli od razu uda się wprowadzić drugie czytanie uchwały.

Takie rozwiązanie powoduje, że na koniec 2021 roku czeka nas kolejna korekta opłat za wywóz śmieci i niewykluczona kolejna podwyżka. Michał Starobrat przekonuje jednak, że tak się nie stanie, a co więcej, na koniec 2021 roku w systemie śmieciowym może być nadwyżka finansowa.

Zgodnie z ustawą, system gospodarki odpadami musi się bilansować sam. Urzędnicy wyliczyli, że do końca 2021 r. będzie nas kosztował ok. 330 mln zł. Wpływy za wywóz śmieci z lokali niemieszkalnych oszacowano na 58 mln zł. Za resztę muszą zapłacić mieszkańcy, stąd stawka 25,51 zł. Tyle że ustawa wymusza wyliczenie stawki dla liczby mieszkańców wg danych GUS. Te wskazują, że w Krakowie mieszka 779 tys. 115 osób. Rzeczywista liczba mieszkańców zapewne jest wyższa, ale ustawa zabrania wpisania większej liczby, np. 900 tys. osób. Radni zakładają, że realne wpływy będą większe, a potencjalna nadwyżka wykluczy podwyżki.

Kontrole na bazie zużycia wody

To jednak kalkulacje, które mogą się nie sprawdzić. Sytuację może ewentualnie zmienić nowelizacja ustawy, którą planuje ministerstwo klimatu. Jeśli zwiększy ona możliwość podniesienia stawek za wywóz śmieci z lokali niemieszkalnych, to wtedy stawka w lokalach mieszkalnych będzie niższa. Aktualne zapisy ustawy powodują, że nowa stawka za wywóz odpadów z lokali niemieszkalnych będzie niższa od obecnej. Ta, za pojemnik 1100 litrów, wynosi 65 zł.

Uchwała regulująca nowe stawki za odbiór śmieci zakłada także kontrolę deklaracji śmieciowych poprzez analizę zużycia wody. Urzędnicy, wyrywkowo i ręcznie, będą sprawdzać, czy dla danej nieruchomości wpisano rzeczywistą liczbę mieszkańców. Jeśli analiza zużycia wody będzie wskazywała większą liczbę osób, niż wpisana w deklaracji, to wtedy urząd będzie występował o jej korektę.

Historia podwyżek opłat za wywóz śmieci

Na początku roku urzędnicy przedstawili projekt uchwały, który zakładał naliczenie opłaty bez uwzględnienia liczby osób w domu czy mieszkaniu. Brał pod uwagę tylko podział na zabudowę jednorodzinną i wielorodzinną - 59 i 49 zł miesięcznie.

Na takie propozycje nie chcieli przystać ani radni, ani spółdzielnie mieszkaniowe. Dlatego w lutym urzędnicy zaproponowali nowe warianty naliczania opłat: od osoby (29 zł lub 36 zł w zabudowie jednorodzinnej i 27 zł w wielorodzinnej), od ilości zużytej wody (8,1 zł za m3) oraz od powierzchni mieszkania (0,85 zł za mkw lub stawka degresywna: za pierwsze 40 mkw mieszkania 0,97 zł, za 40-80 mkw 0,85 zł, za 80-120 mkw 0,65 zł i za powyżej 120 mkw 1 grosz; czyli przy mieszkaniu o powierzchni 58 mkw liczymy pierwsze 40 mkw po 97 groszy, a kolejne 18 mkw po 85 groszy).

Dyskusję o podwyżce opłat za śmieci zastopowała pandemia koronawirusa. Temat wrócił w lipcu w zupełnie nowym wariancie - 27 zł od osoby. Rozliczenia za wywóz śmieci od osoby chcieli mieszkańcy, o czym wyraz dali biorąc udział w konsultacjach społecznych. Wzięło w nich udział ponad 17 tys. osób.

Przypomnijmy, że zmiana sposobu rozliczania odbioru odpadów wynika ze zmian ustawowych. Początkowo samorządy miały czas do początku września, aby dostosować się do zmian. Te zakładają, że system gospodarki odpadami komunalnymi ma się sam finansować, bez wsparcia z budżetu gminy. Z powodu epidemii koronawirusa rząd wydłużył termin wprowadzenia zmian do końca roku. O wysokości stawek w Krakowie ostatecznie zdecydują radni miejscy.