Szpiczak plazmocytowy to nowotwór złośliwy układu krwiotwórczego – rozwija się, gdy zdrowe komórki są wypierane przez nadmierny rozrost zmienionych nowotworowo komórek plazmocytowych. W konsekwencji dochodzi do wyniszczenia kości i szpiku kostnego, a także upośledzenia odporności. Według szacunków NFZ, na szpiczaka mnogiego cierpi 9,5 tysiąca Polaków. Już teraz każdego roku diagnozę słyszy w Polsce około dwóch tysięcy osób. Zazwyczaj chorobę diagnozuje się u osób około 70. roku życia, jednak coraz częściej chorują też młodsi. Co istotne, szpiczak należy do tzw. „chorób niezawinionych”, co oznacza, że nie można w żaden sposób mu zapobiec i może on dotknąć każdego, również osoby prowadzące aktywny i zdrowy tryb życia.
W przypadku szpiczaka plazmocytowego, nie tylko trudno wskazać przyczynę choroby, ale i ją zdiagnozować. Objawy są niespecyficzne i łatwo je pomylić z innymi chorobami. Początkowo choremu dokucza stan podgorączkowy, brak apetytu, nawracające zakażenia i bóle kostne. Później dochodzi poczucie ciągłego zmęczenia, braku sił, a także silne bóle głowy, przypominające migrenowe. Dlatego chory, zanim trafi do hematologa, często odwiedza wielu różnych specjalistów.
Tymczasem pierwsze niezbędne do rozpoznania badania mogą być zlecone nawet przez lekarza rodzinnego – chodzi o badanie ogólne moczu, OB, morfologia krwi.
Prawidłowo rozpoznany szpiczak plazmocytowy początkowo poddaje się leczeniu. Niestety, po okresie remisji dochodzi do nieuchronnego nawrotu choroby, która staje się oporna na stosowane dotychczas leczenie.
Eksperci w dziedzinie hematoonkologii twierdzą, że są dziś standardem leczenią mogą być leki pozwolające osiągnąć „reset” pamięci opornego na leczenie szpiczaka, a tym samym przywrócić wrażliwość na stosowane wcześniej leki. W USA i krajach UE terapie te są dostępne już od lat 2013 – 2016.
Ze względu na ograniczony dostęp do nowych leków Polacy żyją ze szpiczakiem średnio 7, a nie 20 lat. Jak przekonują eksperci, dla pacjentów to tak naprawdę próba przetrwania między kolejnymi nawrotami choroby. Życie z chorobą wiąże się z silnym bólem, spowodowanym złamaniami kostnymi i zmianami osteolitycznymi w kościach, które dotyczą nawet 90 proc. chorych.
Pod koniec listopada we Wrocławiu odbył się Krajowy Dzień Pacjentów ze Szpiczakiem Mnogim. Spotkanie edukacyjne zostało zorganizowane przez Fundację „Carita – żyć ze szpiczakiem”, która od lat wspiera pacjentów chorujących na nowotwór szpiku kostnego.
O potrzebach chorych mówi prezes fundacji „Carita” Łukasz Rokicki: - Oprócz dostępności do najnowszych terapii lekowych pacjenci potrzebują kompleksowego leczenia w zakresie psychoonkologii czy rehabilitacji. Na świecie jest bardzo dużo nowych i skutecznych terapii, w Polsce niestety nie. Na Zachodzie wiele osób wraca do normalnego życia albo prowadzi bardziej aktywny tryb życia niż przed chorobą. U nas żyje się od remisji do remisji, od podania leku do podania leku. W pewnym momencie choroba wraca, a lekarz w Polsce nie ma już mu czego podać – tłumaczy Rokicki. Jak zauważa, chorzy często są pozostawieni sami sobie, sami muszą finansować opiekę psychologiczną czy rehabilitację. Z związku z trudną sytuacją chorych uczestnicy Krajowego Dnia Pacjentów ze Szpiczakiem wystosowali petycję do ministra zdrowia w której apelują o refundację najnowszych leków dla cierpiących na szpiczaka.
Artykuł powstał w ramach kampanii „Życie mamy we krwi”, której partnerem jest firma Janssen.
