Istotny jest fakt, iż w przypadku, gdy umowa została zawarta w 2020 roku, ale będzie realizowana w 2021 roku, to takiej umowy nie trzeba zgłaszać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zgłoszeniu podlegają wyłącznie umowy zawarte od 1 stycznia 2021 roku. Należy je wykazać w specjalnym formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło) w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy. Formularz można przekazać przez internet – korzystając z Platformy Usług Elektronicznych (PUE) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W zgłoszeniu przedsiębiorcy przekazują ogólne informacje dotyczące zamawiającego i wykonawcy (dane identyfikacyjne oraz adresowe), daty zawarcia, rozpoczęcia i zakończenia umowy, jak też jej przedmiotu.
Do zgłoszenia zawarcia umowy o dzieło są zobowiązani wszyscy płatnicy składek, jak i osoby fizyczne, bez względu na to, czy są zarejestrowane w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jako płatnik składek czy też nie.
Obowiązek ten nie obejmuje tych podmiotów czy jednostek organizacyjnych (np. stowarzyszeń, fundacji, spółek prawa handlowego, itp.), które nie są płatnikami składek tj. nie mają obowiązku rejestrować się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jako płatnicy składek, bo nie zgłaszają nikogo (w tym siebie) do ubezpieczeń społecznych. Ponadto obowiązek zgłoszenia nie dotyczy następujących umów o dzieło: 1. zawartych z własnym pracownikiem, 2. wykonywanych na rzecz własnego pracodawcy, ale zawartych z innym podmiotem, 3. zawartych z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, która złożyła zamawiającemu oświadczenie, że wykonywane na podstawie umowy usługi wchodzą w zakres prowadzonej przez tę osobę działalności gospodarczej.
Wskazany obowiązek został wprowadzony na podstawie art. 22 ustawy z dnia 31 marca 2020 o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 568 z późn. zm.).
