Barbórka 2024. Górnicze święto w cieniu niepewnej przyszłości kopalń

Ponad 9,2 mld zł straty netto przyniosły polskie kopalnie węgla kamiennego w trzech pierwszych kwartałach bieżącego roku. Straty te zostaną pokryte z budżetu państwa, czyli przez podatników. W tym roku na ten cel zarezerwowano 7 mld zł, w przyszłym planuje się 9 mld zł. W omawianym okresie w 17 kopalniach wydobyto 32 mln ton węgla. Branża ta daje obecnie zatrudnienie 71,3 tys. osób.

Zawarta przez poprzedni rząd umowa społeczna z branżą górniczą zakładała zamknięcie wszystkich kopalń w Polsce do 2049 roku. Według tego planu Zakład Górniczy "Brzeszcze" ma fedrować węgiel do 2040 roku , a kopalnie "Janina" w Libiążu i "Sobieski" w Jaworznie do 2049 roku. To kopalnie wchodzące w skład Południowego Koncernu Węglowego.

W ostatnich miesiącach coraz głośniej mówi się o drastycznym skróceniu terminu likwidacji wszystkich kopalń w Polsce do 2034 roku. To pokłosie zatwierdzonego w lutym br. przez Komisję Europejską programu wsparcia o wartości 300 mln euro dla pracowników zamykanych kopalń i elektrowni węglowych. W branży panuje niepewności i brak jasnych deklaracji, co do ostatecznego terminu dekarbonizacji.

Barbórkowa gala Południowego Koncernu Węglowego w tym roku odbyła się we wtorek (3 grudnia) w Libiążu. Choć temat transformacji energetycznej w ostatnich miesiącach jest niezwykle gorący, to na uroczystościach zabrakło najważniejszych osób w państwie, a także marszałka i wojewody małopolskiego. Łukasz Deja, prezes Południowego Koncernu Węglowego, podkreślał znaczenie branży górniczej w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polsce.

Był to dla nas rok szczególny. Od stycznia działamy pod nazwą Południowego Koncernu Węglowego. To symboliczny powrót do nazwy sprzed lat. Kolejny rok stanowiliśmy strategiczne zaplecze dostarczania surowców dla elektrowni i elektrociepłowni, zapewniając im bezpieczeństwo energetyczne - powiedział Łukasz Deja, prezes Południowego Koncernu Węglowego.

Zapotrzebowanie na węgiel w Polsce w najbliższych latach będzie jednak bardzo szybko malało, a to za sprawą planowanej likwidacji elektrowni węglowych. Obecne plany zakładają do końca 2025 roku zamknięcie Elektrowni Siersza w Trzebini. Z kolei najnowocześniejszy blok węglowy w Polsce o mocy 910 MW, który znajduje się w Elektrowni w Jaworznie posiada kontrakt do 2035 r. To właśnie ta data często pada w kontekście zamknięcia ostatniego bloku węglowego w Polsce.

Przyszłość polskiej energetyki mają stanowić elektrownie atomowe oraz odnawialne źródła energii. Problem w tym, że budowa tych pierwszych to wciąż odległa i mglista wizja. Do czasu ich powstania bezpieczeństwo energetyczne mają gwarantować elektrownie gazowe. Zdaniem wielu, to jednak węgiel powinien być paliwem przejściowym.

Nieustanie doskonalimy nasze produkty, by były jak najmniej uciążliwe dla środowiska. Staramy się, by nasze zakłady były kopalniami bezodpadowymi i pracującymi w obiegu zamkniętym. Chcemy, by PKW stał się symbolem postępu górniczego w Polsce. Podpisaliśmy umowę na dostarczenie nowoczesnego kompleksu ścianowego do "Janiny", dzięki czemu kopalnia będzie mogła zwiększyć swoją wydajność oraz poprawić bezpieczeństwo pracy załogi - dodaje prezes PKW.

Jak podkreślają władze PKW kopalnia "Janina" jest obecnie jedną z najbardziej wydajnych i efektywnych kosztowo kopalń w Polsce, natomiast realizowana budowa szybu Grzegorz w kopalni "Sobieski" umożliwi pozyskanie z połączonych obszarów górniczych Dąb - Janina węgla o idealnych parametrach dla lokalnych elektrowni.

Obecnie w ramach procesu transformacji energetycznej jaworznickie górnictwo oraz energetyka wydają się szczególnie predysponowane do wypełnienia ostatniego wspólnego zadania, którym jest zapewnienie stabilizacji krajowego systemu energetycznego w trakcie trudnego i długotrwałego procesu związanego z odpowiedzialnym przechodzeniem na nisko- i zeroemisyjne źródła energii - podkreśla prezes PKW.

Libiąskie Centrum Kultury zaprasza w środę (4 grudnia) o godz. 16 na na koncert Barbórkowy "Moja rajza" Kuby Blokesza i Galę Barbarki. Podczas gali wręczone zostaną "Barbarki", czyli specjalne statuetki dla osób, które w szczególny sposób wspierają libiąską kulturę. Dla zebranych zagra Kuba Blokesz, znany śląski muzyk, kompozytor, autor tekstów i producent. Wstęp wolny.