Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Nowy Sącz. Ostatnia droga Stefana Kuliga, Żołnierza Wyklętego i więźnia obozu w Auschwitz [ZDJĘCIA]

Janusz Bobrek
Janusz Bobrek
W wieku 95 lat zmarł jeden z ostatnich Żołnierzy Wyklętych na Sądecczyźnie Stefan Kulig. W trakcie II wojny światowej był więźniem obozów: Auschwitz, gdzie przeprowadzano na nim eksperymenty medyczne, Sachsenhausen i Ravensbrück. Po niej postanowił nadal walczyć o ojczyznę, ale już jako żołnierz Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej. Dziś 2 marca Kapitan spoczął na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu.

FLESZ - Rosja bombarduje ukraińskie miasta. Coraz więcej ofiar

od 16 lat

Rodzina, przyjaciele i tłumy sądeczan pożegnali kapitana Stefana Kuliga, który swoją młodość poświęcił na walkę z dwoma totalitaryzmami: nazistowskim i komunistycznym. Za swoją niezłomną postawę został doceniony dopiero w ostatnich kilkunastu latach swojego życia, otrzymując m.in. Złoty Krzyż, srebrny medal honorowy za zasługi dla Województwa Małopolskiego i Tarczę Herbową „Zasłużony dla Miasta Nowego Sącza”.

Góral z Rytra

Stefan Kulig urodził się w 1926 roku w Obłazach Ryterskich. Przed II wojną światową należał do Związku Harcerstwa Polskiego, więc kiedy ta wybuchła zaangażował się w walkę z najeźdźca. Jako „Gorol” brał udział w akcji kurierskiej ZWZ Armii Krajowej. Był tzw. małym łącznikiem, wskazywał drogę kurierom na trasie Warszawa – Kraków - Nowy Sącz – Piwniczna - Budapeszt. Kolportował także nielegalną prasę. Pod koniec 1942 roku został aresztowany przez gestapo i rok później z numerem 95664 trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. W Auschwitz-Birkenau padł ofiarą pseudomedycznych eksperymentów, kiedy wszczepiono mu tyfus plamisty i obserwowano jego zachowanie. Pod koniec wojny został przetransportowany w głąb Niemiec do obozów w Ravensbrück i Sachsenhausen. Do Polski wrócił w 1946 roku.

Niezgoda na komunizm

Po wyzwoleniu, niepogodzony z nową rzeczywistością Stefan Kulig wstąpił do Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej (PPAN), antykomunistycznej partyzantki, działającej w Beskidzie Sądeckim. Swoją przysięgę służby wolnej Polsce złożył przed samym ks. Władysławem Gurgaczem. Aresztowany w 1948 roku przez Urząd Bezpieczeństwa (UB) przeszedł nieludzkie śledztwo (uszkodzono mu narządy wewnętrzne i wybito cztery zęby), zakończone wyrokiem skazującym na pięć lat więzienia. Karę odbywał w Potulicach i Strzelcach Opolskich, gdzie zmuszany był do ciężkiej pracy. Po wyjściu na wolność, do końca PRL był obserwowany przez UB, a następnie Służbę Bezpieczeństwa. Brał aktywny udział w uroczystościach patriotycznych w Nowym Sączu i w Krakowie. W 2014 roku awansował do stopnia kapitana. Co ważne, często spotykał się z sadecką młodzieżą, której opowiadał o swoim życiu, przyczyniając się do kształtowania postawy patriotycznej młodego pokolenia. W organizacji tych spotkań najczęściej pomagał mu członek Polskiego Towarzystwa Historycznego Jan Ruchała.

Wieczny odpoczynek

Stefan Kulig zmarł 25 lutego jako ostatni sądecki Żołnierz Wyklęty, który składał przysięgę przed kapelanem PPAN ks. Władysławem Gurgaczem. Kapitan spoczął 2 marca na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu, dzień po Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wówczas na tym samym cmentarzu czwórka partyzantów oddziału Żandarmeria Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej: Kazimierz Mółka, Józef Mółka, Franciszek Mizgała i Julian Twardowski, która w 1949 roku zginęła w zasadzce UB we wsi Kunów, spoczęła po latach we wspólnym grobie. 1 marca 2022 roku symbolicznie poświecono miejsce ich spoczynku.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska