Pasożyty to organizmy zwierzęce lub roślinne, które wykorzystują inny organizm jako środowisko życia i zdobywania pożywienia. Często jest nim człowiek. Nie są w stanie żyć samodzielnie przez dłuższy czas. Żywią się krwią lub tkankami żywiciela, powodując jego wyniszczenie. Występują powszechnie w przyrodzie: w glebie, w wodzie, na brudnych owocach lub warzywach. Produkty przemiany materii pasożyta pozostawione w ludzkim organizmie, jego wydzieliny i wydaliny, mogą być niebezpieczne dla człowieka.
Do najczęstszych chorób pasożytniczych zaliczamy:
- owsicę,
- wszawicę,
- świerzb.
Szacuje się, że są one przyczyną 14 mln śmiertelnych przypadków rocznie na całym świecie.
Pasożyty są wśród nas
Pasożyty nie są reliktem przeszłości, która charakteryzowała się niskim poziomem higieny i warunków sanitarnych. Wbrew pozorom ich obecność jest nadal bardziej powszechna niż nam się to może wydawać.
Występują powszechnie w przyrodzie, w glebie, w wodzie, na brudnych owocach i warzywach, w zakażonym mięsie. Nierzadko przenoszone są przez zwierzęta domowe. Najczęstszymi pasożytami człowieka są organizmy zwierzęce, które wywołują choroby zwane parazytozami.
Każdego roku w Polsce notuje się setki przypadków zachorowań na różnego rodzaju parazytozy.
Zarażeniom sprzyja:
- nieprzestrzeganie higieny (np. brak nawyku mycia rąk przed jedzeniem, niedokładne mycie owoców, warzyw spożywanych na surowo),
- zwyczaj spożywania surowego mięsa,
- złe warunki sanitarne,
- przebywanie w dużych skupiskach ludzi,
- nawożenie pól ludzkimi ekskrementami.
Pasożyty lubią dzieci
Najbardziej narażone na zarażenie pasożytami są dzieci, zwłaszcza małe, u których nie zostały jeszcze ukształtowane prawidłowe nawyki higieniczne.
Dzieci nawet, jeśli znają zasady higieny, nie zawsze ich przestrzegają. Chętnie głaszczą spotkanego psa, bawią się w piasku, który często bywa toaletą dla zwierząt, kąpią w basenie lub jeziorze, jedzą owoce prosto z drzewa czy warzywa prosto z grządki.
Dzieci chorują na te najczęstsze w Polsce parazytozy. Ich specyfika sprawia, że jedno zarażone dziecko, staje się potencjalnym zagrożeniem dla wszystkich osób z jego otoczenia. Dlatego też tak łatwo szerzą się w skupiskach takich jak przedszkola, szkoły, internaty, domy dziecka itp.
Rodzice bojąc się negatywnej opinii otoczenia przeważnie ukrywają chorobę dziecka. Pozostawiają je na kilka dni w domu, a następnie nie w pełni wyleczone wysyłają do szkoły czy przedszkola, narażając osoby z jego otoczenia na ewentualne zarażenie, a co gorsze rozprzestrzenienie się choroby pasożytniczej w danym środowisku.
Proste zasady wali z pasożytami
Metody zwalczania i zapobiegania chorobom pasożytniczym są proste i warto o nich pamiętać:
- dokładne mycie rąk, szczególnie przed jedzeniem, po wyjściu z toalety, po zabawie ze zwierzętami lub w piaskownicy, po pracy w ogrodzie,
- utrzymywanie krótkich, czystych paznokci,
- osobne ręczniki i szczotki do włosów,
- częsta zmiana bielizny, pościeli, ręczników,
- utrzymywanie czystości w toalecie i kuchni,
- dokładne mycie warzyw i owoców,
- systematyczne mycie zabawek,
- unikanie zabaw w zanieczyszczonej piaskownicy,
- przeglądanie włosów dziecka i codzienne ich czesanie.
