To sensacyjne odkrycie, bowiem nikt dotąd nie wiedział, jak dokładnie mógł wyglądać zamek żupny, wzniesiony w Bochni za czasów Kazimierza Wielkiego. Budowla, w której wielokrotnie bywał fundator, a także inne koronowane głowy państwa - Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Zygmunt August czy Stefan Batory - w XVIII wieku została zburzona. Na jej miejscu austriackie władze wybudowały reprezentacyjną kamienicę.
Autorka: Małgorzata Więcek-Cebula
Droga do skarbu?
Nie mający wiele wspólnego z pierwowzorem gmach z czasem przebudowano. Jeszcze kilka lat temu w kamienicy znajdowały się mieszkania komunalne. Lokatorów przeniesiono jednak gdzie indziej ze względu na fatalny stan budynku.
- To w tej chwili kompletna ruina - przyznaje Eligiusz Dworaczyński, tarnowski archeolog, który prowadzi badania na terenie kamienicy przy ul. Regis.
To właśnie w jej bezpośrednim sąsiedztwie natrafił na fragmenty średniowiecznych murów. Znalezisko pozwala wstępnie przyjąć, że pierwotny zamek żupny był sporym obiektem. Liczył około 30 metrów długości i 17 m szerokości.
Historycy natknęli się między innymi na mury wieży na planie kwadratu, której każdy bok miał długość 8 metrów. Wiele wskazuje na to, że niespodzianki kryć się mogą w podziemiach budynku, który posadowiono na miejscu dawnego zamku. - Mamy tu tajemniczą, zamurowaną piwniczkę. Kto wie, co znajduje się za tym zamkniętym wejściem? Może został tam ukryty jakiś salinarny skarb? - zastanawia się tarnowski archeolog.
Odbudują zamek?
Badania, prowadzone na zlecenie bocheńskiego magistratu, będą pomocne przede wszystkim przy odtworzeniu bryły zamku żupnego. Taki pomysł zgłosili już bocheńscy urzędnicy. Zapowiadają starania o środki na rewitalizację nie tylko tej budowli, ale całego centrum miasta. Pieniądze na ten cel Bochnia chce zdobyć z funduszy unijnych.
- Idealnie byłoby odbudować zamek, nawiązując do jego oryginalnego wyglądu z przeszłości - podkreśla Eugeniusz Konieczny, radny miejski. - Musiałby to być jednak obiekt użyteczności publicznej, służący ludziom, na przykład biblioteka - dodaje.
Jedna z koncepcji zakłada uruchomienie w zamku nowoczesnego centrum konferencyjnego z salą ekspozycyjną. Planowane jest też połączenie obiektu przewiązką ze znajdującym się po sąsiedzku Miejskim Domem Kultury.