Plan na Planetę Lem
W przyszłym roku ma się rozpocząć budowa Centrum Literatury i Języka Planeta Lem. 11 października w Krakowie został podpisany list intencyjny w sprawie podjęcia przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego współprowadzenia z gminą Kraków nowej instytucji.
Planeta Lem powstanie na Zabłociu, gdzie do zabytkowego XVIII-wiecznego Skład Solnego zostanie dobudowana bryły nowego budynku oraz ogrodu. Planeta Lem będzie pierwszym w Polsce wielofunkcyjnym centrum literackim o profilu edukacyjno-społeczno-wystawienniczym. Planeta Lem będzie ośrodkiem działań o charakterze literackim, językowym i kreatywnym. Znajdzie się tu także wystawa stała nawiązująca do twórczości patrona, przygotowana pod kierunkiem Jacka Dukaja i Krzysztofa Noworyty oraz ekspozycje poświęcone najważniejszym zjawiskom literackiego Krakowa.
- Powstanie Centrum Literatury i Języka Planeta Lem to wypełnienie najważniejszego zobowiązania Krakowa zawartego w aplikacji o nadanie miastu tytułu Miasta Kreatywnego UNESCO w dziedzinie literatury – podkreśliła Katarzyna Olesiak, dyrektorka Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK. - Program ten został wypracowany wspólnie ze środowiskiem literackim Krakowa. O powstanie instytucji skupiającej najważniejsze aktywności literackie miasta zabiegają od lat środowiska literackie Krakowa.
Katarzyna Olesiak dodaje także, że w latach 2016 – 2023 pozyskano wszelkie niezbędne dokumenty dotyczące planowanej inwestycji: dokumentację projektową, opnie i ekspertyzy oraz opracowano mapę i założenia funkcjonalno-użytkowe dla potrzeb wykonania dokumentacji adaptacji terenu i budowy dawnego Składu Solnego na Centrum Literatury i Języka.
- Dzięki panu premierowi mamy rozwiązanie problemu finansowania inwestycji – zapowiedział Jacek Majchrowski, podkreślając, że podpisanie listu intencyjny w sprawie współprowadzenia i współfinansowania Centrum Literatury i Języka Planeta Lem przyspieszy prace nad jego powstaniem.
Na nową inwestycję potrzeba ok. 150 mln zł. Ministerstwo i miasto mają po połowie finansować powstanie Planety Lem, w grę wchodzi także możliwości pozyskania funduszy unijnych z programów Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027.
Chór Polskiego Radia pod auspicjami Centrum Muzyki w Lusławicach
11 października aneksowana została także umowa w sprawie współprowadzenia Europejskiego Centrum Muzyki. Do struktury współprowadzonej przez ministerstwo kultury, urząd marszałkowski oraz Stowarzyszenia Akademia im. Krzysztofa Pendereckiego, dołączył Chór Polskiego Radia. Tym samym Centrum zyskało status instytucji artystycznej, co wiąże się z poszerzeniem działalności programowej.
- Od dawna słyszałem, że Chór Polskiego Radia potrzebuje wsparcia – przyszedł taki moment, że możemy pomóc. Bardzo się cieszę, że ta dzisiejsza decyzja wieńczy proces ratowania podstaw funkcjonowania bardzo ważnej instytucji kultury. Jedenaście lat temu nasi poprzednicy pozbawili podstaw funkcjonowania tę instytucję – mówił minister kultury. - Formuła działania Chóru jako oddziału Międzynarodowego Centrum Muzyki w Lusławicach jest najlepsza, ponieważ nic się nie zmienia dla pracy Chóru, a zyskuje on ogromne wzmocnienie, stabilność i możliwość współpracy z wybitnymi specjalistami, którzy prowadzą Centrum. Udało się to zrobić w takiej formule, że zarówno Polskie Radio, jaki i miasto Kraków które dotąd wspierały Chór, będą wspierały nadal tę formację – dodał Piotr Gliński.
Decyzja o wejściu Chóru Polskiego Radia w strukturę Centrum Muzyki w Lusławicach oznacza także jego znacznie większe i stabilne finansowanie, podkreślił minister. Chór zyskał również siedzibę. Korzyść odniesie także samo Centrum, dla którego poszerzenie pola działalności i nowy podmiot pod skrzydłami oznaczać będzie większą ministerialną dotację.
Dyrektorem instytucji przez kolejne pięć sezonów pozostaje dotychczasowy zarządzający Międzynarodowym Centrum Muzyki w Lusławicach - Adam Balas.
Honoris Gratia dla ministra kultury
Ponad 1 mld zł krakowska kultura zawdzięcza finansowaniu ministerstwa, od kiedy na czele resortu stoi Piotr Gliński – jak wyliczył Jacek Majchrowski. Są to nie tylko, jak podkreślił prezydent Krakowa, instytucje podlegające resortowi: Muzeum Narodowe w Krakowie czy Zamek Królewski na Wawelu, ale także instytucje miejskie, m.in.: adaptacja zabytkowej siedziby Muzeum Fotografii, nowe skrzydło dla Domu Utopii przy Teatrze Łaźnia Nowa, modernizacja Pałacu Krzysztofory oraz siedziby Muzeum Inżynierii i Techniki, rozbudowa i modernizacja kina „Światowid” na potrzeby Muzeum Nowej Huty. Z pomocy ministerstwa korzystały też miejskie orkiestry - Sinfonietta Cracovia i Capella Cracoviensis. Mowa o wsparciu finansowym zarówno remontów i inwestycji, jak również powiększanie kolekcji muzealnych, współfinansowanie przedsięwzięć kulturalnych takich jak festiwale czy wkład finansowy resortu choćby w jedną z najnowszych realizacji, Centrum Muzyki.
- Podsumowałem to wszystko: mieścimy się w kwocie ponad 1 mld zł. To są olbrzymie pieniądze, to jest jedna siódma, jedna ósma budżetu Krakowa. Takiego skoku nie było nigdy – podkreślił Jacek Majchrowski, wręczając Piotrowi Glińskiemu odznakę Honoris Gratia za zasługi dla miasta Krakowa.
- To jest bardzo dobry znak dla polskiej kultury – mówił z kolei szef resortu kultury. - Zwiększyliśmy budżet o 100 proc., więc mogliśmy także bardziej odważnie i - mam nadzieję, że mądrze - wydawać te środki publiczne. Mam nadzieję, że w perspektywie krakowskiej było to widoczne.
Odznaka Honoris Gratia przyznawana jest w dowód uznania za szczególne zasługi dla Krakowa i jego mieszkańców.
