Przed „Gazetą Gorlicką” był „Górnik” i „Wiadomości Gorlickie”

25. rocznica powstania „Gazety Gorlickiej” jest doskonałą okazją do przedstawienia dziejów gorlickiej prasy, które sięgają końca XIX w. Wówczas to na fali boomu naftowego, jaki przeżywała ziemia gorlicka, w styczniu 1882 r. ukazało się pierwsze gorlickie czasopismo „Górnik”. Był to zarazem pierwszy periodyk na świecie poświęcony przemysłowi naftowemu. Redagowany był przez inż. Stanisława Olszewskiego oraz chemika-technologa Juliusza Schönborna . Zawierał informacje dotyczące poszukiwań wiertniczych, opisy nowoczesnych rafinerii oraz ceny produktów naftowych na rynkach europejskich. Drukowano go początkowo we Lwowie w drukarni Władysława Łozińskiego, a potem w Tarnowie w drukarni Józefa Pisza. Pismo ukazywało się przez sześć lat, a ostatni numer wyszedł w grudniu 1886 r.

Pierwsze tuby samorządowe
Kolejnym czasopismem, jakie pojawiło się w Gorlicach, był dwutygodnik „Przegląd Autonomiczny”, którego podtytuł brzmiał „Organ do spraw samorządu”, redagowany przez Józefa Knapika. Pismo to wydawane było w latach 1890-1891. Pierwszy numer wyszedł 1 grudnia 1890 r. i był „okazowy i bezpłatny, przeznaczony dla przełożeństw obszarów dworskich i zwierzchności gminnych po wsiach”. Zawarto w nim cele pisma, które zapowiadało publikacje rozpraw i recenzji prawa autonomicznego i „rozbiór przypadków praktycznych”, publikację ustaw i rozporządzeń władz rządowych i krajowych w sprawach samorządu, ogłoszenia władz rządowych, a nawet zapowiadano zapiski literackie. Jakie były odczucia mieszkańców w związku z ukazywaniem się pisma - nie wiadomo. Jednak sam fakt, iż prasa urzędowa występowała w Gorlicach w tym czasie, dobrze świadczy o ówczesnych strukturach władzy chcących zainteresować społeczeństwo sprawami miasta i powiatu.

Podobny charakter miało następne pismo „Tygodnik Urzędowy c.k. Starostwa w Gorlicach” wydawane w latach 1890-1894 przez starostwo gorlickie. Drukowane w Krośnie w formacie A4 w układzie dwuszpaltowym zawierało przede wszystkim teksty okólników i obwieszczeń c.k. starostwa podpisywane przez ówczesnego starostę Czeżewskiego. Czynnikiem przyciągającym wzrok była ozdobna winieta zawierająca oprócz tytułu również herb Cesarstwa Austriackiego. Periodyk ten należy do cymelii prasowych, gdyż do naszych czasów dotrwało tylko 7 egzemplarzy z 1893 r.

Międzywojenną pustkę próbował wypełnić „Ludowiec”
W okresie międzywojennym, ani starostwo, ani Urząd Miasta, ani żaden gorlicki prywatny wydawca nie wydawały żadnego pisma o zasięgu lokalnym. Jedynym wyjątkiem był czterostronicowy dwutygodnik polityczno-społeczny „Ludowiec”, ideowo związany z PSL „Piast”, drukowany w drukarni Zygmunta Turowicza w Gorlicach. Wydawany w latach 1926-1927, był redagowany najpierw przez Ludwika Rybczyka, a od 28 czerwca 1927 r. przez Stanisława Czuchnowskiego. Pismo to posiadało cztery strony podzielone na dwie kolumny i informowało o sprawach typowo lokalnych ze szczególnym uwzględnieniem działalności politycznej konkurencyjnych partii.

Brak w okresie międzywojennym gorlickiej prasy lokalnej spowodował, że głównym źródłem informacji w tym czasie dla społeczeństwa gorlickiego był „Głos Podhala” ukazujący się raz w miesiącu i drukowany w Nowym Sączu. Na jego łamach, na trzech stronach opatrzonych hasłem „Numer Gorlicki” prezentowane były informacje z Gorlic.

W okresie II wojny światowej na terenie ziemi gorlickiej była redagowana i rozpowszechniana prasa podziemna. Twórcą pierwszego amatorskiego biuletynu „Naród Czuwa” był Edmund Chrząścik, który informacje uzyskane drogą radiową spisywał, a następnie przepisując na maszynie w kilku egzemplarzach, kolportował wśród mieszkańców miasta. Najbardziej znanym i najszerzej rozpowszechnionym pismem konspiracyjnym w rejonie gorlickim w okresie II wojny światowej było „Zarzewie”, którego pierwszy numer wyszedł 20 marca 1944 r. Redaktorem czasopisma był Józef Olsztyński, ps. „Kamień”, a redakcja znajdowała sięwe wsi Brzana. Pismo miało charakter propagandowo-informacyjny ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na frontach wojennych. Wychodziło do 7 stycznia 1945 r., kiedy ukazał się ostatni, 29. numer pisma.

„Wiadomości Gorlickie”, prezent na rocznicę wyzwolenia Gorlic
Na kolejne pismo lokalne gorliczanie musieli czekać do 16 stycznia 1956 r., kiedy to w jedenastą rocznicę wyzwolenia Gorlic z niewoli niemieckiej ukazał się pierwszy numer dwutygodnika „Wiadomości Gorlickie”. Zadaniem gazety było informowanie społeczeństwa o pracy organizacji społeczno-politycznych, ich ogniw, przedsiębiorstw, instytucji, spółdzielni produkcyjnych, PGR-ów, gospodarstw indywidualnych, a także prezentowanie różnych przejawów aktywności społecznej. Jego ostatni numer ukazał na początku 1957 r.

Na pewno duży wpływ na zaniechanie wydawania „Wiadomości Gorlickich” miała ostra krytyka pisma ze strony społeczeństwa miasta, które w tym ciekawym okresie w dziejach Polski nie informowało mieszkańców o wydarzeniach „Poznańskiego Czerwca”, jak i o innych wydarzeniach miejskich związanych z odwilżą, zajmując postawę wyczekującą. Co więcej, nawet po ustaleniach VIII Plenum KC PZPR, kiedy kierownictwo PZPR zadeklarowało chęć naprawy tzw. błędów i wypaczeń, nie przyjęło do publikacji samokrytyki działalności gorlickiej organizacji ZMP przedstawionej przez działaczy Jana Kasztelewicza i Czesława Dudę. Wtedy lukę informacyjną wypełnił ukazujący się w 1956 r. organ Samorządu Uczniowskiego Liceum Ogólnokształcącego w Gorlicach zatytułowany „Prosto z mostu”. Należał on do bezprecedensowych pism w Polsce, nawet w okresie odwilży. Nic więc dziwnego, że był czytany przez całe miasto spragnione „wolnego słowa”, a jego każdorazowy nakład w wysokości 100 egzemplarzy rozchodził się w mgnieniu oka.

Lukę wypełnił „Głos Glinika”
W październiku 1973 r. został wydany pierwszy nienumerowany egzemplarz pisma Samorządu FMWiG „GLINIK” zatytułowany „Głos Glinika”, który po 16 latach był zwiastunem nowego pisma lokalnego, stając się od razu dużym wydarzeniem w życiu społeczno-kulturalnym miasta. Jego pierwszy oficjalny numer wyszedł 9 stycznia 1974 r. w nakładzie 5 tys. egzemplarzy. Od tej pory pismo było drukowane regularnie jako dwutygodnik, informując społeczeństwo gorlickie nie tylko o sprawach dotyczących FMWiG „GLINIK”, ale również o problemach miasta i powiatu, wydarzeniach politycznych, społecznych i kulturalnych. Wychodziło do 13 grudnia 1981 r., kiedy to w związku z ogłoszeniem stanu wojennego zostało zawieszone. Mimo późniejszych prób jego reanimacji jako dodatku do nowosądeckiego tygodnika „Dunajec” nigdy już w swojej pierwotnej formie nie zostało wznowione.

We wrześniu 1990 r. z inicjatywy Zdzisława Tohla, Leszka Hyndy, Andrzeja Fika i wydawcy Antoniego Pawlikowskiego ukazał się pierwszy numer, niezależnego czasopisma zatytułowanego „Gazeta Gorlicka”, którego redakcji podjął się były redaktor naczelny „Głosu Glinika” Stanisław Elmer. Pojawienie się „Gazety Gorlickiej” zapoczątkowało boom wydawniczy prasy lokalnej, dając początek nowemu rozdziałowi dziejów czasopiśmiennictwa na ziemi gorlickiej, który trwa do dzisiaj.

Gazeta Gorlicka