Rok szkolny 2024/2025 będzie wyjątkowy dla Zespołu Szkół numer 1 w Olkuszu. Placówka świętuje jubileusz 125-lecia. Zobacz zdjęcia

W rozpoczętym wczoraj roku szkolnym 2024/2025, absolwenci, dyrekcja oraz grono pedagogiczne Zespołu Szkół numer 1 imienia Stanisława Staszica w Olkuszu świętują jubileusz 125-lecia istnienia szkoły.

- 125 lat. To imponujący jubileusz szkoły przy ulic Górniczej 12. Szkoły, która zasługuje na wyjątkowe obchody. Taka rocznica często jest okazją nad refleksją nad długą historią, osiągnięciami i tradycjami. Chcę jednak podkreślić, że zawsze najważniejsze w tej szkole zawsze był i będzie człowiek - mówiła podczas rozpoczęcia roku szkolnego dyrektor placówki Aldona Nowicka.

Zespół Szkół numer 1 imienia Stanisława Staszica w Olkuszu powstał w 1900 roku jako Niższa Szkoła Rzemieślnicza (Oлькушcкaя Peмecлeннaя Шкoлa). Władze carskie powołały ją wówczas pod naciskiem mieszkańców miasta i okolic.

W tamtym czasie w Królestwie Polskim powstały łącznie trzy rządowe szkoły rzemieślnicze, które były utrzymywane ze środków państwa i zarządów miejskich. Ich powstanie było przewidziane jeszcze w planie rozwoju szkolnictwa zawodowego z 1890 roku. Znalazły się w Radomiu, Siedlcach i Olkuszu, gdzie naukę rozpoczęło 29 chłopców.

Jej pierwszymi dyrektorami byli Rosjanie: Aleksiej Jakowlew oraz Iwan Jegorow a językiem, w którym nauczano był rosyjski. Początkowo zajęcia odbywały się w wynajętym prywatnym budynku przy ulicy Górniczej. Gmach, w którym kolejne pokolenia zdobywają wiedzę aż do dziś oddano do użytku rok po powstaniu szkoły. Ciekawostką jest, że wówczas w budynku funkcjonowała także kaplica prawosławna, która została utworzona dla zamieszkujących Olkusz Rosjan.

W 1905 roku doszło do strajku młodzieży. Jego głównym postulatem było wprowadzenie nauczania w języku polskim. Działalność szkoły wznowiono rok później. Kolejna przerwa w nauczaniu nastąpiła wraz z wybuchem pierwszej wojny światowej w 1914 roku. Wówczas władze austriackie zmieniły budynek szkoły w sztab wojskowy, koszary i więzienie.

Nauka została wznowiona dopiero w 1916 roku. Dyrektorem został Polak – inżynier Stanisław Bac a postulat o nauczaniu w języku polskim został spełniony. Szkoła otrzymała także sztandar, który został zaprojektowany przez nauczyciela rysunku i olkuskiego artystę Władysława Turbasa. Widniał na nim wizerunek Matki Boskiej oraz orzeł w koronie.

W listopadzie 1916 roku w szkole gościli ówczesny wódz Legionów Polskich Józef Piłsudski oraz ksiądz Władysław Bandurski. Obydwaj podczas swojej wizyty dokonali wpisów do Księgi Protokołów Rady Pedagogicznej.

- Sztuka łamania przeszkód najczęściej jest sztuką nieuważania tego czy owego za przeszkodę – napisał w Księdze Protokołów Rady Pedagogicznej marszałek Piłsudski.

W 1917 roku z inicjatywy dyrektora Stanisława Baca uczniowie ówczesnej Szkoły Rzemieślniczej uczniowie szkoły usypali nowy Kopiec Kościuszki w Olkuszu, który do dziś znajduje się na placu przy Hutniczej, Gwareckiej i Sławkowskiej.

Także w 1917 roku szkołę odwiedził Antoni Minkiewicz – późniejszy Minister Aprowizacji w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego.

Ponownie szkołę zamknięto prawie rok po rozpoczęciu drugiej wojny światowej – w czerwcu 1940 roku. Po decyzji władz niemieckich o wstrzymaniu nauki wielu nauczycieli i pracowników placówki represjonowano a dokumentacja i spora cześć księgozbioru została oddana do fabryki papieru w Kluczach. Budynek szkoły z kolei okupant wykorzystał do produkcji sprzętu wojennego.

Drugą wojnę światową „przetrwał” pierwszy sztandar szkoły. Został on uratowany i przechowany przez woźnego – Władysława Kościńskiego i jego synów.

Uczniowie ponownie zasiedli w szkolnych ławach w lutym 1945 roku. Od tamtej pory szkoła regularnie poszerza kierunki kształcenia. Na przestrzeni lat szkoła otrzymywała kolejne sztandary a w 1984 roku nadano jej imię Stanisława Staszica.