Stosunki polsko-żydowskie przez pryzmat sztuki współczesnej. Startuje piąta edycja FestivALT-u w Krakowie

FLESZ - Trwa sezon na arbuzy. Jak wybrać najlepszego?

FestivALT to stowarzyszenie działające na przecięciu sztuki współczesnej i aktywizmu społecznego, podejmujące tematy związane z funkcjonowaniem społeczności żydowskiej w Polsce. Skupia ono międzynarodową grupę artystów i działaczy społecznych, ale swoje projekty realizuje głównie w Krakowie. W zeszłym roku ze względu na pandemiczne obostrzenia większość wydarzeń FestivALT-u odbyła się online.

- Wykonaliśmy ogromną pracę, aby przeformatować cały program z przestrzeni publicznej do internetu. W efekcie był on jednak jeszcze bardziej ambitny niż zakładaliśmy. Zamiast dziesięciodniowego programu mieliśmy finalnie pięciomiesięczny. To było 150 godzin wydarzeń online, ale i w przestrzeni publicznej przy ograniczonej ilości osób. To był kamień milowy w naszym rozwoju. Dzięki temu FestivALT przerodził się w całoroczne centrum współczesnej sztuki żydowskiej i aktywizmu społecznego CentrALT – mówi nam Magda Rubenfeld Koralewska, współdyrektorka festiwalu.

Piąta edycja FestivALT-u będzie miała miejsce od 25 czerwca do 4 lipca w różnych lokalizacjach Krakowa. Część wydarzeń odbędzie się na żywo w przestrzeniach miejskich, a część będzie streamowana w internecie. Wszystkie spotkania, panele i akcje odbędą z zachowaniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa. Na pewno nie będzie więc tłumnych spotkań w niewielkich pomieszczeniach (czasem wręcz prywatnych), jak to miało miejsce podczas poprzednich edycji FestivALT-u.

- Spora pula wydarzeń Festivaltowych odbędzie się na terenie byłego obozu koncentracyjnego KL Plaszow. To przede wszystkim alternatywne spacery po tym terenie. Kilka wydarzeń znajdzie swoje miejsce w Muzeum Galicja. Tam odbędą się panele dotyczące trudnych miejsc pamięci i kontrowersji wokół sprzedawania figurki „Żyda na szczęście”. Zorganizujemy też spacery na Kazimierzu oraz karaoke w ogródkach kawiarnianych przy ul. Jóżefa. Chcemy przypomnieć polskie piosenki z okresu międzywojennego i zastanowić się nad ich problematycznymi treściami, które wywołują w nas ni-eświadome uprzedzenia. Z kolei w Synagodze Wysokiej odbędzie się wystawa podsumowująca to, co do tej pory udało się nam zrobić w temacie zjawiska sprzedawania i kupowiania wizerunków Żydów z pieniędzmi na szczęście – opowiada Magda Rubenfeld Koralewska.

W tym roku organizatorzy FestivALT-u kładą wyjątkowo duży nacisk na rolę przyrody i natury w procesach upamiętniania ofiar Holokaustu. Ten temat będzie przewijał się przez więk-szość spotkań i paneli. Dlatego hasłem tegorocznej edycji FestivALT-u jest „Przyszłość pamięci”.

- Wątek ten będzie się przejawiał w różny sposób. Z jednej strony pokażemy jak zieleń może upamiętniać i wręcz archiwizować przeszłość, a z drugiej – jak wykorzystać w tym celu nowe technologie, choćby aplikacje na urządzenia mobilne. Jest to też kwestia pracy z miejscami pamięci, co jest bardzo ważne, bo pokazuje, że społeczności, które się wokół takich miejsc zbierają, są gotowe o nie dbać, a nie wszczynać bezsensowne kłótnie. Przykładem może być Chrzanów, o czym opowiemy podczas jednego z paneli. Pokażemy też dwie wystawy w galerii przy ulicy Józefińskiej 9 – już niedługo stałej siedziby CentrALT, całorocznej inicjatywy prezentującej działania Kolektywu FestivALT – dotyczące złożoności w poszukiwaniu własnej żydowskiej tożsamości w Polsce – zapowiada Magdalena Rubenfeld-Koralewska.

W tym roku organizatorzy FestivALT-u ponownie ogłosili „Open Call” – otwarty konkurs dla artystów, który pozwolił na świeży zastrzyk pomysłów i energii. Rezultatem tego będą zarówno wystawy, jak i spacery po Krakowie czy koncert karaoke. Program piątej edycji FestivALT-u tworzą prawie wyłącznie polscy artyści – ale mieszkający na przykład w Berlinie czy w Wielkiej Brytanii. Będzie więc lokalnie, ale też międzynarodowo.

Wszystkie wydarzenia FestivALT-u są bezpłatne, ale na niektóre z nich trzeba się wcześniej zapisać. Można to zrobić na stronie internetowej www.festivalt.com. Warto również śledzić profile wydarzenia w mediach społecznościowych – Facebooku i Instagramie.